Արմինֆո.Հայաստանի եւ Ադրբեջանի միջեւ սահմանների սահմանազատման եւ սահմանագծման հարցը հատուկ հարց է, որը վերջին մեկ տարվա ընթացքում եղել է ԵՄ միջնորդական ջանքերի օրակարգում: Այդ մասին ադրբեջանական APA գործակալությանը հարցազրույցում ասել է Հարավային Կովկասի եւ Վրաստանի ճգնաժամի գծով ԵՄ հատուկ ներկայացուցիչ Տոյվո Կլաարը:
Այդ առնչությամբ նա, մասնավորապես, հիշեցրել է, որ այդ հարցը եղել է Հայաստանի և Ադրբեջանի ղեկավարների հետ ԵՄ Խորհրդի նախագահ Շառլ Միշելի անձնական հանդիպման օրակարգում։
"Այս համատեքստում ուրախ եմ նշել, որ երկու օր առաջ Բրյուսելում ես օգնեցի հանդիպում կազմակերպել Հայաստանի անվտանգության խորհրդի քարտուղար Արմեն Գրիգորյանի եւ Ադրբեջանի Հանրապետության նախագահի օգնական, Ադրբեջանի Հանրապետության նախագահի աշխատակազմի արտաքին քաղաքականության հարցերով բաժնի վարիչ Հիքմեթ Հաջիեւի միջեւ: Այդ հանդիպումն ուղղված էր երկու երկրների միջեւ չլուծված խնդիրների լուծման ուղղությամբ համատեղ ջանքերի շարունակմանն ու զարգացմանը։ Ի շարունակություն 2021 թվականի դեկտեմբերին Բրյուսելում կայացած ԵՄ և երկու երկրների ղեկավարների հանդիպման ժամանակ ձեռք բերված պայմանավորվածությունների ՝ մասնակիցները քննարկել են տարածաշրջանային քաղաքական իրավիճակին և անվտանգությանը, ինչպես նաև Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև հարաբերություններին վերաբերող հարցերի լայն շրջանակ: Ուրախ եմ, որ մասնակիցները պայմանավորվել են կրկին հանդիպել առաջիկա շաբաթներին։ Քննարկվել են նաեւ ԵՄ խորհրդի նախագահ Շառլ Միշելի, Ադրբեջանի Հանրապետության նախագահ Իլհամ Ալիեւի եւ Հայաստանի վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի միջեւ հերթական հանդիպման նախապատրաստման հարցերը, որը տեղի կունենա 2022 թվականի ապրիլի 6 - ին Բրյուսելում", - նշել է Կլաարը:
Անդրադառնալով տարածաշրջան իր այցերին՝ ԵՄ հատուկ ներկայացուցիչը հաստատել է, որ հաճախ է այցելում Բաքու և Երևան ՝ երկու երկրների ղեկավարության հետ բարձր մակարդակով խորհրդակցություններ անցկացնելու համար։ Նրա խոսքով՝ այդ արտոնյալ խոսակցությունները եւ կարծիքների փոխանակումը ԵՄ-ին թույլ են տալիս ավելի լավ հասկանալ իրավիճակը, ինչպես նաեւ ավելի լավ հասկանալ, թե որտեղ ԵՄ-ն կարող է օգնություն ցուցաբերել, եւ, իր հերթին, միջոցներ ձեռնարկել ղեկավարության ցանկությանը համապատասխան՝ ավելի սերտորեն համագործակցել ԵՄ-ի հետ:
"Այդ հանդիպումների տպավորությունները, հիմնականում, դրական են։ Ես միշտ հասնում եմ ամենաբարձր մակարդակով հանդիպում անցկացնելու պատվին, ինչը գնահատվում Է Բրյուսելում՝ որպես այդ գործընթացում կողմերի լուրջ մասնակցության նշան ։ Հուսով եմ, որ մեր գործունեությունը կնպաստի երկու երկրների միջեւ բոլոր չլուծված հարցերի շուրջ փոխզիջումային լուծումներ գտնելու բազմաթիվ քայլերի ընդունմանը, եւ ԵՄ-ը, անկասկած, կշարունակի իր ջանքերն այդ ուղղությամբ", - ընդգծել է նա:
Բաքվի առաջարկություններին գնահատական տալու խնդրանքին ի պատասխան՝ Կլաարն ասել է, որ Եվրամիությունը, ինչպես եւ միջազգային հանրությունում շատերը, ընդգծում է հակամարտության հետ կապված հարցերի համակողմանի լուծման կարեւորությունը: "Այդ առումով ողջունելի է այդ ուղղությամբ ցանկացած քայլ ։ Անկասկած, Ադրբեջանի առաջարկը կարևոր է, և Հայաստանի պատասխանը Ադրբեջանի առաջարկին նույնքան կարևոր է ։ Այնուամենայնիվ, Եվրամիությունը կարեւոր է համարում, որպեսզի այդ քայլերը նպաստեն համակողմանի կարգավորմանը, քննարկումների համար բարենպաստ միջավայրին", - ասել Է Հարավային Կովկասի հարցերով ԵՄ հատուկ ներկայացուցիչը:
Ընդ որում, նա չի պատասխանել Արցախի, այսպես կոչված, ապառազմականացման մասին կանխակալ հարցին՝ ևս մեկ անգամ ընդգծելով ԵՄ լուրջ մտահոգությունը շփման գծից ոչ հեռու տեղի ունեցած վերջին իրադարձությունների կապակցությամբ։ "Հրադադարի ռեժիմը պետք է պահպանվի։ ԵՄ-ը շարունակում է այս հարցով զբաղվել ամենաբարձր մակարդակով՝ ուղիղ քննարկումներ անցկացնելու եւ լարվածությունը նվազեցնելու համար՝ կայուն եւ խաղաղ մթնոլորտ ապահովելու նպատակով: Չնայած այն բանին, որ մենք բոլոր կողմերին կոչ ենք անում կատարել իրենց պարտավորությունները 2020 թվականի նոյեմբերին ստորագրված եռակողմ հայտարարության համաձայն, ցանկանում եմ ընդգծել, որ ԵՄ-ն այդ հայտարարությունը ստորագրած կողմ չէ եւ լիազորված չէ հետեւելու դրա իրականացմանը", - նշել է Կլաարը:
Անդրադառնալով Ղարաբաղի շուրջ ԵՄ եւ Ռուսաստանի միջեւ քննարկման վրա Ուկրաինայի պատերազմի ազդեցությունը գնահատելու խնդրանքին՝ նա, մասնավորապես, ասել է. "Որպես Հարավային Կովկասի և Վրաստանի ճգնաժամի հարցերով ԵՄ հատուկ ներկայացուցիչ ՝ ես նախկինում կանոնավոր խորհրդատվություններ եմ անցկացրել Մոսկվայի, մասնավորապես, Ռուսաստանի ԱԳ փոխնախարար Անդրեյ Ռուդենկոյի և ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի ռուսաստանցի համանախագահի հետ։ Այս պատերազմը մեծապես ազդում է այդ շփումների վրա ։ Ինչպես արդեն նշեցի, վերջին տարին ԵՄ-ն Հայաստանի և Ադրբեջանի հետ շփվում և աշխատում է ամենաբարձր մակարդակով, մասնավորապես, ԵՄ խորհրդի նախագահ Շառլ Միշելի անձնական մասնակցությամբ, ինչպես նաև եվրոպական հանձնակատարների բարձր մակարդակի հանդիպումների, իմ այցերի և երկու երկրներում մեր ներկայացուցչությունների ամենօրյա աշխատանքի մակարդակով: Կողմերը ԵՄ-ն ընկալում են որպես ազնիվ միջնորդ ՝ տարածաշրջանի համար դրական օրակարգով, եւ մենք դա գնահատում ենք։ Կարող եմ հավաստիացնել ձեզ, որ Հարավային Կովկասում կայուն խաղաղության հասնելուն ուղղված մեր ջանքերը կմնան շատ բարձր մակարդակի վրա"։