Արմինֆո. ՀՀ արտակարգ իրավիճակների նախարարությունը հաստատել է Ամուլսարի ոսկու հանքի շրջակայքում ուրանի և թորիումի առկայությունը։ Ինչպես հաղորդել է «Էկոլուր» ՈԿԿ-ը, արձագանքելով «Կանաչ Հայաստան» ՀԿ-ի նախագահ Թեհմինե Ենոքյանի հարցմանը, նախարարության մասնագետները իրականացրել են գամմա ճառագայթման չափումներ հանքի հարակից տարածքի տարբեր հատվածներում և Ամուլսարից 3,5-4 կմ հեռավորության վրա հայտնաբերել բնական գամմա ճառագայթման դոզայի հզորության նորման գերազանցող արժեքներ՝ բարձր ֆոն: Ըստ նախարարության՝ գամմա ճառագայթումը տատանվում է 5-115 միկրոռենտգեն/ժամի սահմաններում:
Նշենք, որ Ամուլսարի հանքավայրում ուրանի պաշարների հնարավոր առկայությունը վաղուց մտահոգություն է հարուցել Հայաստանի հանրության շրջանում, հատկապես այն բնապահպանական շրջանակներում, որոնք դեմ են Ամուլսարի ոսկու հանքավայրի կառուցմանն ու շահագործմանը: Այս կտրվածքով բնապահպանները վկայակոչում էին հայտնի հայ գիտնական, երկրաբանական գիտությունների դոկտոր Պետրոս Գևորգի Ալոյանի աշխատանքները, ով իր "Հայաստանի երկրաբանական ձևավորումների ուրանաբերությունը" աշխատության մեջ, հետախուզական աշխատանքների հիման վրա, նշում էր ոսկու հանքի շրջանում ուրանի հանքաքարի առկայությունը։ Նրա տվյալներով ՝ Ամուլսարի ուրանի երեւակումը գտնվում է Կեչուտ գյուղից 4 կմ հարավ - արեւելք եւ համանուն լեռան գագաթից 5 կմ հյուսիս-արեւմուտք: Ալոյանի տվյալներով ՝ Ամուլսարի երեւակման հինգ տեղամասերում հաշվարկվել է մոտավորապես 76 տոննա ուրան, իսկ, հաշվի առնելով թորիումի հատվածում ուրանը, դրա ընդհանուր պաշարները կարող են գնահատվել 100 տոննա: Ըստ Ամուլսարի հանքաքարի 40 նմուշների լրացուցիչ հետազոտությունների' հանքավայրի տարածքում "թաքնված" է 195 տոննա ուրան և թորիում:
Մինչդեռ, ուրանի հանքավայրերի մշակման համար անհրաժեշտ է կառավարության հատուկ թույլտվություն, որը հանքավայրը մշակող Lydian Armenia ընկերությունը չունի, որի գործունեությունը կասեցվել է 2018 թվականին Հայաստանի նոր կառավարության կողմից: Ընդ որում, ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը հայտարարել է, որ եթե հանկարծ բացահայտվեն փաստեր, որոնք կասկածի տակ կդնեն հանքավայրի շահագործման նպատակահարմարությունը, ապա իշխանությունները կվերադառնան խնդրին, քանի որ ոչնչով կաշկանդված չեն:
2019 թվականի օգոստոսին Հայաստանի Քննչական կոմիտեն ներկայացրեց Ամուլսարի նախագծի վերաբերյալ Earthlink&Advanced Resources Development (ELARD) խորհրդատվական ընկերության փորձաքննության եզրակացությունը: Փորձաքննության եզրակացության հիման վրա ՀՀ քննչական կոմիտեից հայտնել էին, որ բացակայում է ուղիղ կապը Ամուլսարի նախագծի տարածքում գտնվող ստորգետնյա ջրերի և Ջերմուկի ջերմային տաք աղբյուրների միջև: Կապը բացակայում է նաեւ Սեւանի ավազանի ջրերի հետ ։ Սակայն առաջարկվեց բնապահպանական ռիսկերի մեղմացմանն ուղղված մի շարք միջոցառումներ անցկացնել։
Սակայն մինչ օրս Lydian-ի աշխատանքի վերսկսման հարցը լուծված չէ, չնայած նախագծի էկոլոգիական անվտանգության և արդեն իսկ իրականացված հանքի կառուցման և շուրջ 180 մլն ԱՄՆ դոլարի չափով ծախսերի այլ միջոցառումների վերաբերյալ փորձագիտական եզրակացություններին:
Ընկերության տեղեկատվության համաձայն ՝ հանքավայրը պարունակում է շուրջ 73733 կգ ոսկի ՝ մեկ տոննայում 0.78 գ միջին պարունակությամբ, ինչպես նաեւ 294.367 տոննա արծաթ՝ մեկ տոննայում 9.29 գ միջին պարունակությամբ: Ընդ որում, ուրանի առկայության մասին չի հաղորդվում։
Փորձագետների կարծիքով ՝ ուրանի հանքավայրերի մշակման համար անհրաժեշտ է կառավարության հատուկ թույլտվություն, որը ընկերությունը չունի։
Մինչդեռ, բնապահպանական ՀԿ-ների հայտարարություններին ի պատասխան՝ Lydian Armenia ընկերությունը հանդես է եկել հերքումով, որում ասվում է, որ տվյալ ոլորտում միակ լիազորված պետական մարմինը Միջուկային անվտանգության կարգավորման պետական կոմիտեն է: Կոմիտեն, ասվում է հաղորդագրության մեջ, իրականացրել է հանքաքարի նմուշների բազմաթիվ լաբորատոր հետազոտություններ, վերցվել են գրունտի այլ նմուշներ և ուրանի ու ռադիացիայի ոչ մի դրսևորում հանքավայրի տարածքում չի հայտնաբերվել: Ընկերությունը կարծում է, որ բարձր ֆոնի մասին հաղորդումները տեղեկատվական շահարկումներ են, որոնք ուղղված են Ամուլսարի ոսկու հանքավայրի կառուցման և շահագործման աշխատանքների վերսկսման կանխարգելմանը:
Քաղաքագետ. Արեւմուտքի կողմից անվտանգության երաշխիքները կհանգեցնեն Հայաստանի համար միանգամայն հակառակ արդյունքի
Քաղաքագետ. ԱՄՆ-ն սկսում է Հայաստանն ընկալել որպես բարեկամ գործընկեր-երկիր
Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև խաղաղության պայմանագրի շուրջ բանակցային գործընթացում մրրկային իրավիճակ է ստեղծվել. քաղաքագետ
Փախստականներ եւ քաղաքացիներ. Արցախի բնակիչներին կարգավիճակ տալու գործընթացի նրբությունների մասին
Քաղաքացիություն կամ փախստականի կարգավիճակ. արցախցիների ընտրության ստորջրյա խութերը
Հայաստանի արդարադատության նախկին նախարար. Երեւանում ավտոկայանացտեղերի համար վճարի բարձրացումը հակասահմանադրական է եւ հակաօրինական
Վարշավայի համալսարանի պրոֆեսորը՝ Հայաստանի մասին. Աշխարհագրորեն մենք իրարից բավականին հեռու ենք, բայց իրականում շատ մոտ ենք և կապված հատուկ թելերով
Փորձագետ. "Խաղաղության խաչմերուկ" նախագիծը կամ այն ամենը, ինչ ենթադրվում է դրա տակ, լիովին իրագործելի չէ
Զախարովա. ՀԱՊԿ-ը, առավել ևս ներկա պայմաններում, կոչված է կարևոր դեր խաղալ Հարավային Կովկասում կայունության ապահովման գործում
Հայաստանի ՆԳՆ-ը հանդես է եկել պարզաբանմամբ՝ Ուելսի հավաքականի երկրպագուներին առնչվող միջադեպի վերաբերյալ
ԵՄ ներկայացուցիչ. Լեռնային Ղարաբաղի նկատմամբ տեղի ունեցածը միակողմանի ռազմական քայլ է
ԱՄՆ-ում ընդունել են Ադրբեջանին ռազմական օգնությունն արգելող ակտը
Ադրբեջանն սպառնացել է Եվրամիությանը՝ Ժոզեպ Բորելի վերջին հայտարարությունների ֆոնին
Հայաստանում կարող է բարձրացվել քաղաքացիների զորակոչային տարիքը. պատգամավոր
Ղարաբաղի հայերի իրավունքներն ապահովելու անհրաժեշտության մասին ՀՀ-ում Իրանի դեսպանի խոսքերը հիստերիա են առաջացրել Բաքվում
Արցախի օմբուդսմենը Եվրահանձնաժողովի ղեկավարին մեղադրել է երեսպաշտության մեջ
Փորձագետ. Հայաստանի կախվածությունը մեկ ուժային կենտրոնից հավասարազոր է ինքնասպանության
Արցախի ՄԻՊ-ը միջազգային դերակատարների ուշադրությունը հրավիրել է հայերի և ադրբեջանցիների համատեղ ապրելու անհնարինության վրա՝ հրապարակելով Ստեփանակերտում քանդված Շահումյանի արձանի կադրերը
