Արմինֆո. Ես ընդհանրապես ճիշտ չեմ համարում, որ յուրաքանչյուր կառավարություն պետք է գա ու սահմանադրությունը վերաշարադրի յուրովի։ Այդ մասին դեկտեմբերի 27-ին Երեւանում կայացած մամուլի ասուլիսում հայտարարել է ՀՀ երկրորդ նախագահ Ռոբերտ Քոչարյանը, պատասխանելով այն հարցին, թե արդյոք կպաշտպանի սահմանադրական փոփոխությունները, եթե առաջարկեն անցնել 2005 թվականի կառավարման կիսանախագահական մոդելին։
"Առաջին հերթին, սահմանադրական բարեփոխումներ իրականացնելու համար դուք պետք է բացատրեք, թե այս սահմանադրության մեջ ինչը չի աշխատում, քանի որ դա լուրջ քայլ է։ Վերջապես, մենք, նույնիսկ, չգիտենք, թե իրենք ինչ մոդել են ուզում օգտագործել: Իմ ժամանակ մենք գնացինք սահմանադրական բարեփոխումների, որովհետև կարծում էինք, որ եվրոպական ինտեգրումը կարևոր է Հայաստանի համար։ Մենք միացել ենք Եվրոպայի խորհրդին եւ այդ գործընթացին միանալիս պարտավորություն ենք ստանձնել իրականացնել սահմանադրական բարեփոխումներ", - ասել է Ռոբերտ Քոչարյանը, հավելելով, որ այն ժամանակ հասկանալի էին գործող սահմանադրության բացթողումները։
Որպես օրինակ նա նշել է այն կետը, որ նախագահը կարող էր Ազգային ժողովն ինքնուրույն ցրել խորհրդարանի խոսնակի և վարչապետի հետ համաձայնեցմամբ, կամ վարչապետը կառավարության նիստին մասնակցել է միայն նախագահի հավանությամբ։ "Այդպիսին էր սահմանադրությունը։ Դուք վատ երազ եք տեսել, առավոտյան արթնացել եք եւ որոշել եք ցրել խորհրդարանը: Դուք կարող էիք զանգահարել վարչապետին, ապա՝ խորհրդարանի խոսնակին եւ խորհրդակցել։ Այն ժամանակ, ըստ սահմանադրության, վարչապետը նախագահում էր կառավարության նիստերում նախագահի հանձնարարությամբ, ինչպես դա գրված էր սահմանադրության մեջ։ Կառավարման ձևը կիսանախագահական էր, բայց, ըստ էության՝ նախագահական։ Դատավորների նշանակման ողջ գործընթացը կենտրոնացվել է նախագահի ձեռքում: Եվ ես կամավոր գնացել եմ նախագահի ինստիտուտի լիազորությունների կրճատման։ Բայց մենք ամեն ինչ բացատրել ենք հանրությանը։ Մենք ասել ենք, որ այս կամ այն անում ենք այս կամ այն պատճառով", - պարզաբանել է Ռոբերտ Քոչարյանը, ընդգծելով, որ այժմ իրենք փորձում են փոխել սահմանադրությունը, առանց հանրությանը բացատրելու, թե ինչու, ինչն այնտեղ այնպես չէ։
Ռոբերտ Քոչարյանը հայտարարել է, որ կողմ է կիսանախագահական համակարգին։ "Այո, ես կողմ եմ կիսանախագահական համակարգին, բայց ես դեմ եմ այս կերպ սահմանադրական բարեփոխումների անցկացմանը։ Ես, ընդհանրապես, ճիշտ չեմ համարում, որ յուրաքանչյուր կառավարություն պետք է գա ու սահմանադրություն գրի իր ձեւով։ Ոչ մի նախագահ Հայաստանում չուներ այնքան լիազորություններ, որքան այսօր վարչապետը, ինչը նորմալ չէ, և հնարավոր է լիազորությունների վերաբաշխում։
Ի տարբերություն այն ժամանակվա սահմանադրության, երբ բոլոր փոփոխությունները ենթադրում էին հանրաքվե, այժմ բավականաչափ փոփոխություններ կարելի է կատարել խորհրդարանի միջոցով։ Այժմ դուք ունեք մեծամասնություն, եթե դուք իսկապես ուզում եք ունենալ ավելի հավասարակշռված կառավարման համակարգ, ցույց տվեք ինձ, կատարեք մի քանի քայլ: Կրճատեք սուպերվարչապետի ինստիտուտի լիազորությունները, որը դուք քննադատել եք: Ով է ձեզ խանգարում, ով է բռնում ձեր ձեռքը, արեք դա: Դրա համար էլ լուրջ կասկածներ կան, որ այդ ամենն արվում է այլ նպատակով՝ այլ վայրում տեղաբաշխելու հնարավորություն ստեղծելու համար", - արձանագրել է Քոչարյանը։
Անդրադառնալով ներքաղաքական գործընթացներին՝ երկրորդ նախագահն ուշադրություն է հրավիրել գործող վարչապետի վարկանիշի լուրջ անկմանը, միաժամանակ խոստովանելով, որ, անկասկած, ընկել է նաև ընդդիմության վարկանիշը։ "Պարզապես, մենք հույս ունենք, որ մեր վարկանիշը վերականգնվող վարկանիշ է, եթե մենք խոսում ենք ընդդիմության մասին՝ որպես մի ընդհանուր բան, իսկ իշխանության վարկանիշը, նման տեմպերով ընկնելու դեպքում, չվերականգնվող անկում է", - նշել է Ռոբերտ Քոչարյանը:
Պատասխանելով լրագրողի այն հարցին, թե արդյոք այստեղ չկա առաջնորդների խնդիր, երկրորդ նախագահը պատասխանել եմ. "Ես միայն կողջունեմ, եթե Հայաստանում ձևավորվեն նաեւ ընդդիմադիր քաղաքական ուժեր, որոնք ի վիճակի լինեն ժողովրդին կազմակերպել և փողոց դուրս բերել: Եթե ինչ-որ մեկի մոտ դա կստացվի ավելի լավ է, քան մեզ մոտ, մենք պատրաստ ենք կանգնել նրանց կողքին, պատրաստ ենք աջակցել բոլոր հնարավորություններով", - հայտարարել է քաղաքական գործիչը:
Անդրադառնալով Երեւանի արդեն նախկին քաղաքապետ Հայկ Մարությանի շուրջ գործընթացներին եւ նոր քաղաքապետ ընտրվելու լեգիտիմությանը գնահատական տալու խնդրանքին՝ Քոչարյանը համոզմունք է հայտնել, որ նոր քաղաքապետը չի կարող լեգիտիմ համարվել: "Ես դա չեմ ասում ի պաշտպանություն Հայկ Մարությանի, ես նրան չեմ ճանաչում, բայց մի բան ակնհայտ է. նա վայելում է 100% ճանաչելիություն Հայաստանում։ Նրան սիրում էին որպես դերասանի, և, հնարավոր է, շարունակում են սիրել։ Ակնհայտ է, որ ստեղծվել է տպավորություն, թե երկու տարի Երևանում իշխանություն ընդհանրապես չկա, բայց վերջին տարում վարկանիշային առումով սկսել է աճել։ Նորին ոչ ոք չի ճանաչում։ Երբ տեղի էին ունենում քաղաքապետի ընտրությունները, ակնհայտ էր, որ Հայկ Մարությանի ճանաչելիությունն ավելի բարձր է, քան՝ վարչապետինը։ Եթե նա պետք է հեռանար, ակնհայտ է, որ պետք է տեղի ունենային ընտրություններ Երևանում", - նշել է երկրորդ նախագահը։
Նրա խոսքով՝ Երևանը չի կարող կառավարել մի մարդ, որին ոչ ոք չի ճանաչում։ "Գուցե նա շատ լավ տղա է, ես չգիտեմ, թե ով է այդ մարդը: Լեգիտիմության հանրային ընկալման տեսանկյունից լեգիտիմության չափազանց մեծ դեֆիցիտ կա։ "Քաղաքական թիմ" ոգով բոլոր բացատրությունները եւ նման բաները բլեֆ են", - հավելել է երկրորդ նախագահը։
Հարցին, թե արդյոք "Հայաստան" դաշինքը կմասնակցի Երեւանի ավագանու ընտրություններին, եթե այդպիսիք լինեն, Քոչարյանը պատասխանել է, որ անպայման կմասնակցի: Միաժամանակ, նա նշել է, որ իշխանություններն իրենք կգնային նման ընտրությունների, եթե վստահ լինեին հաղթանակին: