Պուտին. Քարտեզները, որոնք ցույց են տալիս, թե ինչպես էր անցնում Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև սահմանը խորհրդային շրջանում, գտնվում են ՌԴ գլխավոր շտաբում

Արմինֆո. Ամենակարեւորը հիմա սահմանին իրավիճակը վերջնականապես կարգավորելն է, եւ այստեղ, իհարկե, առանց Ռուսաստանի մասնակցության, ոչինչ անել հնարավոր չէ։ Այդ մասին "Վալդայ" միջազգային բանավիճային ակումբի 18-րդ նիստի ժամանակ հայտարարել է Ռուսաստանի նախագահ Վլադիմիր Պուտինը ՝ անդրադառնալով Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության գոտում իրավիճակի կարգավորմանը։

Ռուսաստանի առաջնորդը, նախ, արժանին է մատուցել և Ադրբեջանի նախագահի, և Հայաստանի վարչապետի քաղաքական իմաստնությանը։ Նրա խոսքով, այնուամենայնիվ, չնայած տեղի ունեցող իրադարձությունների ողջ ողբերգությանը, նրանց հաջողվել է բարձրանալ այսրոպեական քաղաքական կոնյունկտուրայից եւ ընդունել շատ պատասխանատու որոշումներ: "Ես գիտեմ, որ, որքան էլ տարօրինակ է, թե մեկ, թե մյուս երկրում, նույնիսկ, դժգոհություններ կան [երկրների] ղեկավարների նկատմամբ։ Միշտ կան քաղաքական ուժեր, որոնք ինչ-որ բանից դժգոհ են կամ կարծում են, որ կարելի էր ավելի լավ անել։ "Փորձեք ավելի լավ անել": Այնուամենայնիվ, նախագահ Ալիևին և վարչապետ Փաշինյանին հաջողվեց կանգնեցնել արյունահեղությունը։ Բայց բանը միայն դրանում չէ, թեև ոչինչ ավելի կարևոր է, քան մարդկային կյանքեր պահպանելը, և լինել չի կարող", - ասել Է Պուտինը, հավելելով, որ դեռ կան կարևոր ասպեկտներ, այն է ՝ պետք է ստեղծել երկարաժամկետ կարգավորման պայմաններ տարածաշրջանում՝ ընդհանուր առմամբ ։

Ռուսաստանի ղեկավարի համոզմամբ, այդ պայմանները կարող են ստեղծվել միայն այն դեպքում, եթե երկու կողմերն էլ ձեռք բերված պայմանավորվածությունները ընդունեն որպես երկարաժամկետ եւ երկու կողմերից էլ գնահատեն առավելությունները: Նա փաստել է, որ Ադրբեջանը շահագրգռված է Նախիջևանի հետ նորմալ կապ ունենալով, նույնպես շահագրգռված է կապերի ապասառեցմամբ: Միեւնույն ժամանակ, ըստ Պուտինի, Հայաստանի առջեւ ծառացած առաջին խնդիրներից մեկը արդյունավետ տնտեսական կյանքն է, տարածաշրջանում արդյունավետ փոխգործակցությունը, այդ թվում նաեւ Ադրբեջանի հետ ապագայի համար: "Սկզբունքորեն Հայաստանը դրանում շահագրգռված է։ Ապասառեցնել Թուրքիայի հետ հարաբերությունները, ժամանակակից բնույթ հաղորդել դրանց։ Եվ դա և մեկ, և մյուս դեպքում պետք է հանգեցնի գլխավոր նպատակին ՝ երկու պետությունների անվտանգ գոյակցության և տնտեսական զարգացման համար պայմանների ստեղծմանը։ Հնարավոր է դա անել, թե՞ ոչ ։ Հնարավոր է ։ Եվ մենք արեցինք այն ամենը, ինչ մեզանից կախված է, որպեսզի արյունահեղությունը դադարեցվի, բայց՝ ոչ միայն ։ Մեր խաղաղապահներն արժանապատվորեն կատարում են իրենց պարտքը, արդեն ավելի քան 50 հազար փախստականներ վերադարձել են իրենց հայրենի վայրեր", - հայտարարել է Ռուսաստանի առաջնորդը ։

Դրա հետ մեկտեղ Պուտինը արձանագրել է, որ ընդհանուր առմամբ հաջողվում է պահպանել իրավիճակը հակամարտության գոտում այն տեսքով, որում այն կա, չկան խոշոր ռազմական գործողություններ: "Այո, ցավոք, միջադեպեր են տեղի ունենում ։ Այո, ցավոք, նույնիսկ մարդիկ են երբեմն մահանում: Բայց, հավանաբար, դժվար է պատկերացնել իդեալական պատկեր այսքան տարիների դիմակայությունից հետո ։ Ամենակարեւորը հիմա սահմանին իրավիճակը վերջնականապես կարգավորելն է, եւ այստեղ, իհարկե, առանց Ռուսաստանի մասնակցության ոչինչ անել հնարավոր չէ։ Բայց այստեղ, նույնիսկ, մեզ, թերևս, ոչ ոք այլևս պետք չէ, բացի երկու կողմերից և Ռուսաստանից։ Ինչու՞: Շատ պարզ, պրագմատիկ բաներ կան, որովհետեւ ռուսական բանակի գլխավոր շտաբում քարտեզներ կան, քարտեզներ, որոնք ցույց են տալիս, թե ինչպես է անցել խորհրդային շրջանում խորհրդային հանրապետությունների միջեւ սահմանը", - ասել Է Ռուսաստանի նախագահը, հավելելով, որ, հիմնվելով այդ փաստաթղթերի վրա, պետք է հանգիստ նստեն երկու կողմերից: Նրա խոսքով ՝ այնտեղ կան բաներ, որոնք նաեւ փոխզիջումներ են պահանջում. ինչ-որ տեղ ինչ - որ բան հարթել, ինչ-որ տեղ ինչ-որ բան փոխանակել, այնպես, որ միայն դա ճանաչվի, հասկանալի լինի, որ դա ձեռնտու է երկու կողմերին։ "Կարելի է դա անել, թե՞ ոչ ։ Կարելի է ։ Բայց, իհարկե, մենք կողմ ենք նաև բազմակողմ ձևաչափեր գտնելուն, այդ թվում, ասենք, Մինսկի խմբի աշխատանքն ակտիվացնելուն ։ Մենք աշխատում ենք այդ ուղղությամբ, այդ թվում ՝ մեր գործընկերների հետ։ Գլխավորը ՝ հասնել գլխավոր նպատակին ՝ անվտանգության իրավիճակի ստեղծմանը և հարաբերությունների հետագա կառուցմանը դրական հունով։ Առայժմ այն, ինչ մենք դրել ենք մեր առջեւ որպես նպատակ, ընդհանուր առմամբ, մեզ հաջողվում է հասնել ։ Իհարկե, պետք է նայել ապագային, նայել, թե ինչ կլինի հետո։ Իսկ չէ որ բանն այն չէ, որ մեր հայտարարության համապատասխան հոդվածով նախատեսված է ռուսական զորակազմի գտնվելու հնարավոր երկարաձգում։ Արդյո՞ք դա այդպես է: Բանն այն է, որ երկու երկրների միջև հարաբերություններ կառուցվեն։ Ահա թե ինչն է ամենակարեւորը: Հույս ունեմ, որ մեզ կհաջողվի դա անել", - ամփոփել է նա ։