Հինգշաբթի, 3 Հունիսի 2021 12:15

Արմինֆո. Առանց Հայաստանի եւ Ադրբեջանի միջեւ հակամարտության՝ Ռուսաստանն ու Թուրքիան Հարավային Կովկասում անելիք չունեն։ ԱրմԻնֆո-ին այդպիսի կարծիք է հայտնել  ռուսաստանցի հայտնի արևելագետ Ալեքսեյ Մալաշենկոն։

 

"Հայաստանի եւ Ադրբեջանի միջեւ լարվածության ընթացիկ, հերթական փուլում Կրեմլը այնպիսի դիրքորոշում է որդեգրել, որ ոչ մեկին չնեղացնի։ Կամ՝ նեղացնի հնարավորինս մեղմ։ Եթե կա հակամարտություն, ապա կա նաեւ Ռուսաստանի ներկայություն։ Համապատասխանաբար, Ռուսաստանին անհրաժեշտ է ինչպես ներկայություն Հարավային Կովկասում, այնպես էլ հակամարտություն Հայաստանի եւ Ադրբեջանի միջեւ։ Մինչդեռ, եթե հակամարտություն չլինի, ապա Ռուսաստանն այդ տարածաշրջանում բոլորոցին անելիք չունի։ Ընդ որում, հարկ է նշել, որ խաղաղապահությամբ Մոսկվան այսօր բավականին հաջող է զբաղվում։ Այնպես որ, անցյալ տարվա իրավիճակում Պուտինն իրեն շատ ճիշտ պահեց", - ընդգծել է նա։

 

Մյուս կողմից, ըստ Մալաշենկոյի, հակամարտությունով շահագրգռված է Թուրքիան, որը գլխավորում թուրքական մեծությամբ խանգարված Էրդողանը։ Ռուսաստանցի արեւելագետի գնահատմամբ՝ Լեռնային Ղարաբաղում, ամենուրեք,  որտեղ գործելով այդպես, նա կարող է Թուրքիան ներկայացնել որպես արդյունավետ, հզոր տերություն, առնվազն, հավասար Ռուսաստանին, նույնիսկ, ԱՄՆ-ին, նա դա կանի։ Այսպիսով, Թուրքիայի մեծությանը միտված Էրդողանի գլխավոր գիծը փորձագետի համար միանգամայն պարզ է։ Ողջ հարցն այն գինն է, որով նա դա իրականացնում է։ Եվ գինն ամենուրեք տարբեր է:

 

Արևելագետի գնահատմամբ, այդուհանդերձ, Թուրքիայի պարբերաբար սառչող և ջերմացող հարաբերությունները հենց նույն Իսրայելի և Ռուսաստանի հետ՝ հարցեր են առաջացնում։ Եվ, օրինակ, անհասկանալի է՝ արդյոք գործընկերներ, թե, այնուամենայնիվ, մրցակիցներ են Մոսկվան ու Անկարան նույն Սիրիայում։ Եվ այդ աշխարհաքաղաքական խառնաշփոթության մեջ փորձագետները մշտապես ինչ-որ թուրքական քաղաքական ինտրիգներ են փնտրում։ Մինչդեռ, իրականում, նրա կարծիքով, այդ բոլոր ինտրիգները միտված են ամենակարևորին՝ Թուրքիայի ներկայության ու ազդեցության ցուցադրմանը։ Եվ ահա այստեղ Էրդողանի և նրա մերձավոր շրջապատի համար արդեն բոլորովին կարևոր չէ, թե որտեղ է այդ ազդեցությունը ցուցադրվում ՝ Ղարաբաղում, Պաղեստինում, թե Սիրիայում։

 

Այս ֆոնին՝Արևմուտքին, ըստ Մալաշենկոյի, մնում է միայն ակտիվ քայլեր ձեռնարկել Հարավային Կովկասում, ընդհանուր առմամբ, և ղարաբաղյան հակամարտության տարածաշրջանում, մասնավորապես, սեփական ներկայությունը վերականգնելու ուղղությամբ։ Եվ այսօր, նրա գնահատմամբ, դա արվում է ղարաբաղյան հակամարտության կարգավորման Մինսկի ձևաչափի վերականգնման ուղղությամբ ջանքերի միջոցով ։ Դրանով իսկ հավաքական Արևմուտքը, նրա կարծիքով, փորձում է գոնե մասամբ վերականգնել 44-օրյա պատերազմին նախորդած ստատուս-քվոն։

 

"Եվ այսպես՝ թուրքերը սեփական նպատակներով  ղարաբաղյան հակամարտության կատալիզատորի եւ խթանիչի դեր խաղացին: Եվ, բացի թուրքերից, հակամարտության հիմքում, իհարկե, կան նաև քաղաքական հավակնություններ, և պատմություն և էթնիկ գործոն։ Այս ամենը ղարաբաղյան խնդրի լուծումը փաստացի անհնար է դարձնում։ Եվ այս ամբողջ բոժոժավոր խառնուրդը թույլ է տալիս կանխատեսել, որ այն կմա չլուծված դեռ էլի մի քանի սերունդ:. Հակամարտությունը կարելի է լուծել, եթե դա իրոք ցանկանան Երեւանում եւ Բաքվում եւ, պարզապես, նստեն մեկ սեղանի շուրջ, ցանկալի է՝ հայկական կոնյակով։ Եվ սա է միակ ելքը։ Բայց մենք տեսնում ենք, որ ոչ այնտեղ, ոչ այնտեղ, դա չեն ուզում։ Եվ իհարկե, Ղարաբաղը՝ վճար է Խորհրդային Միության համար", - ամփոփել է Մալաշենկոն։