Երեթշաբթի, 18 Մայիսի 2021 18:43

Արմինֆո. Creative Europe ծրագրի շրջանակներում Եվրամիության կողմից հիմնադրված գրական մրցանակի դափնեկիր Է դարձել գրող Արամ Պաչյանը ՝ իր վերջին PF վեպով: Այս մասին EUPL (Europian Prize of Literature) առցանց միջոցառման շրջանակներում հայտարարել է Հայաստանում ժյուրիի կոմիտեի նախագահ Արմեն Օհանյանը։

 

Նշենք, որ ԵՄ գրական մրցանակի կարճ ցուցակում են հայտնվել նաեւ հայ գրողներ Արամ Ավետիսը ("Երբ առնետները կարողանում էին կարդալ"), Լուսինե Խառատյանը ("Անմոռուկի փակուղին"), Անահիտ Սարգսյանը ("Անո") եւ Հովիկ Աֆյանը ("Կարմիր"):

 

Ժյուրիի նախագահի խոսքով՝  հավակնորդների ցուցակում ընդգրկվելու համար գիրքը պետք է լինի վերջին երկու տարվա ընթացքում հրապարակված գրողի առնվազն երկրորդ, իսկ առավելագույնը չորրորդ աշխատանքը: Վերջին հարցազրույցներից մեկում Արամ Պաչյանն ասում էր, որ Հայաստանի մասնակցությունն այս ծրագրին արդեն լուրջ հաղթանակ է հայրենական գրականության համար, որը երկար ժամանակ փաստացի մեկուսացման մեջ էր ։ "Ես կարծում եմ, որ մենք եվրոպական մշակույթի մի մասն ենք, բայց քաղաքականապես երկար ժամանակ առանձնացել ենք դրանից ։ Իսկ հիմա, պատկերավոր ասած, մենք վերադառնում ենք ընտանիք, Եվրոպական գրականության ավանդույթներ", - նշել է գրողը ։ Հիշեցնենք, որ Արամ Պաչյանի գրական գործունեությունը սկսվել է 2010 թվականին "Ռոբինզոն" վեպի հրապարակմամբ, որը վերահրատարակվել է մի քանի անգամ, այդ թվում ՝ ուկրաիներեն, անգլերեն լեզուներով: Պաչյանի հաջորդ աշխատանքը "Ցտեսություն, թռչուն" (2012) վեպն էր, որը նույնպես վերահրատարակվել է մի քանի անգամ, այդ թվում ՝ բուլղարերեն, ֆրանսերեն, անգլերեն լեզուներով, որին հաջորդել է "Օվկիանոս" (2014) պատմվածքների ժողովածուն, որը վերահրատարակվել է երկու անգամ: Գրողի վերջին գիրքը " PF " (2020) վեպն է, որն էլ արժանացել է ԵՄ գրական մրցանակին:

 

Հարկ է նշել, որ Հայաստանը Creative Europe ծրագրին միացել է 2018 թվականին և ռոտացիայի կարգով կարողացել է մասնակցել միայն 2021 թվականին ։ Այս տարի եմ Creative Europe ծրագրի շրջանակներում առաջադրվել են ավելի քան 50 աշխատանքներ աշխարհի 14 երկրներից (Ալբանիա, Հայաստան, Բուլղարիա, Իսլանդիա, Լատվիա, Մալթա, Մոլդովա, Նիդերլանդներ, Պորտուգալիա, Սերբիա, Սլովենիա, Թունիս, Չեխիա և Շվեդիա):

 

Եվրոպական միության գրական մրցանակը հիմնադրվել է 2009 թվականին։ Մրցանակը ֆինանսավորվում և հաստատվում է մշակույթի բնագավառում Եվրոպական միության ծրագրով և համակարգվում է հատուկ կոնսորցիումի կողմից, որը բաղկացած է գրահրատարակիչների Եվրոպական ֆեդերացիայի, գրողների Եվրոպական խորհրդի և եվրոպական հրատարակիչների ֆեդերացիայի ներկայացուցիչներից: Կոնսորցիումը ստեղծում է ազգային ժյուրին և կազմակերպում պարգևատրման արարողությունը ։ Մրցանակը շնորհվում է երեք փուլով ՝ տարեկան մեկական փուլով ։ Ամեն անգամ հայտարարվում է 11 կամ 12 հաղթող։ Երեք տարվա ընթացքում հայտարարվում է ԵՄ-ի մեջ մտնող 37 երկրներից յուրաքանչյուրի հաղթողը։ Յուրաքանչյուր հաղթող ստանում է 5 000 եվրո, ինչպես նաեւ իրականացվում է ֆինանսական աջակցություն գրքի թարգմանությանը եւ առաջխաղացմանը:

 

Բացի այդ, ԵՄ գրական մրցանակն ամեն տարի անթոլոգիա է թողարկում, որում ներկայացված են հատվածներ դափնեկիրների ստեղծագործություններից, ինչպես բնօրինակ լեզվով, այնպես էլ անգլերեն կամ ֆրանսերեն լեզուներով: Ծրագրի գոյության ողջ ընթացքում ԵՄ-ն դրամաշնորհային ծրագրի շրջանակներում ապահովել է ավելի քան 1300 ստեղծագործություն անգլերեն և ֆրանսերեն  թարգմանություններ: