Արմինֆո. Արցախի շուրջ ստեղծված իրավիճակի վերաբերյալ ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի եռանախագահների վերջին հայտարարությունն ակնհայտորեն խոսում է իրենց շրջանակում կարգավորման գործընթացի վերակենդանացմամբ ԱՄՆ-ի, Ռուսաստանի և Ֆրանսիայի անմիջական հետաքրքրության առկայության մասին։ ԱրմԻնֆո-ին այդպիսի կարծիք է հայտնել միջազգային հարաբերությունների և անվտանգության հարցերի հայկական ինստիտուտի փորձագետ Ռուբեն Մեհրաբյանը։
Ապրիլի 13-ին ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահները կոչ արեցին հուսալիորեն ականազերծել Արցախը, վերացնել բոլոր խոչընդոտները դեպի Արցախ միջազգային մարդասիրական կազմակերպությունների ազատ մուտքի ճանապարհին, ապահովել կրոնական և մշակութային ժառանգության պահպանումն ու պաշտպանությունը, խթանել ուղիղ շփումներն ու համագործակցությունը հակամարտությունից տուժած համայնքների միջև: Ընդգծելով վերջնական համապարփակ և կայուն խաղաղության հաստատման անհրաժեշտությունը ՝ "հայտնի տարրերի և սկզբունքների հիման վրա", համանախագահները կողմերին կոչ են արել հնարավորինս արագ և առանց նախապայմանների վերականգնել բարձր մակարդակի քաղաքական երկխոսությունը համանախագահների հովանու ներքո ՝ իրենց մանդատի և նախորդ փորձի համաձայն:
"Մինսկի խմբի վերակենդանացմամբ ԱՄՆ-ի շահագրգռվածությունը պայմանավորված է Վաշինգտոնի համար Հարավային Կովկասում ռուս-թուրքական մենաշնորհի շարունակման անընդունելիությամբ։ Տարածաշրջան վերադառնալու ԱՄՆ մտադրությունը ամրապնդվում է Ռուսաստանի, Թուրքիայի եւ Ադրբեջանի ավտորիտար ռեժիմների նկատմամբ ամերիկյան վարչակազմի ոչ երկիմաստ վերաբերմունքով: Այդ նպատակով Մոսկվայի նկատմամբ արդեն պատժամիջոցների նոր փաթեթ է սահմանվել։ Թուրքիայի առնչությամբ՝ "նպատակ է դրված նրան նույն էջի բերել ԱՄՆ-ի հետ Սիրիայում, Լիբիայում և Ղարաբաղում", - նշել է նա։
Մեհրաբյանի գնահատմամբ՝ Արցախ "վերադարձի" նկատմամբ Ֆրանսիայի հետաքրքրությունը հենվում է Թուրքիայի հետ դիմակայության վրա, որն արդեն անդրադառնում է Ֆրանսիայի ներքին կյանքի վրա։ Այս լույսի ներքո՝ նա հիշեցրել է երկրում Անկարայի կողմից սնուցվող կեղծիսլամական կազմակերպությունների գոյության մասին: Փարիզին Էրդողանի եւս մեկ մարտահրավեր են Հունաստանի դեմ ագրեսիվ էքսպանսիայի փորձերը Միջերկրական ծովում։ Այս լույսի ներքո՝ Ֆրանսիան, փորձագետի գնահատմամբ, փորձում է զսպել Թուրքիային ամենուր, որտեղ դա հնարավոր է՝ ներառյալ Հարավային Կովկասը:
Մեհրաբյանի գնահատմամբ՝ որոշակի հարցեր է առաջացնում Մոսկվայի շահագրգռվածությունը ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի "վերակենդանացման" հարցում։ Այսպես, ձգտելով, մի կողմից, ընդդիմացող Բաքվին ներքաշել ԵԱՏՄ և ՀԱՊԿ՝ որպես հատուցում "տարածքային ամբողջականության վերականգնման" դիմաց, մյուս կողմից, Թուրքիայի հետ առճակատման ակնհայտ աճի ֆոնին Մոսկվան ձգտում է հավասարակշռել իրավիճակը տարածաշրջանում։ Այստեղ փորձագետը ավելորդ չի համարում նշել Անկարայի դերը գեներալ Ռուստամ Մուրադովի ՝ Բաքվից ձեռնունայն վերադառնալու գործում։ Ինչից հետո Անկարայի դերն արդեն Ուկրաինայի շուրջ իրավիճակում հանգեցրեց դեպի Թուրքիա ռուս զբոսաշրջիկների ճանապարհը փակելու որոշմանը։
"Այս լույսի ներքո պետք է նշել համանախագահների հայտարարությունից մի քանի օր առաջ ՌԴ ԱԳ նախկին փոխնախարար Գրիգորի Կարասինի արած հայտարարությունը Մինսկի խմբի ակտիվացման անհրաժեշտության մասին։ Մինչ այդ ռուսական դիվանագիտությունը, պարզապես, լռում էր։ Բայց Թուրքիայի և նրա արբանյակ Ադրբեջանի գործողություններին առնչվող մտահոգությունն արդեն Մոսկվային նման հնարավորություն չի թողնում։ Այստեղից՝ Ռուսաստանի վերադարձը կարգավորման Մինսկի ձեւաչափ", - նշել է նա։
Արևմուտքում Մոսկվայի մտահոգությունը, ըստ Մեհրաբյանի, տեսնում են և ընդառաջում են նրա հանկարծակի կառուցողականությանը։ Եվ ահա այստեղ, փորձագետի կարծիքով, արդեն աշխատանքի լայն դաշտ է բացվում ողջ եռյակի համար։ "Արցախի խնդիրը լուծված չէ, վերջնական կարգավիճակ չկա, իսկ նոյեմբերի 9 - ի հայտարարությունն ընդամենը հայտարարություն է։ Ավելին, դրա կետերի մի մասը՝ գերիների վերադարձն ու տարածաշրջանային հաղորդակցությունների ապաշրջափակումը, չնայած Մոսկվայի բոլոր ջանքերին, ընդհանրապես չի կատարվում", - ամփոփել է Մեհրաբյանը։