Արմինֆո.ԵԽԽՎ - ում հայկական պատվիրակության ներկայացուցիչները եվրապատգամավորների ուշադրությունը հրավիրել են հայ գերիների եւ ռազմագերիների, ինչպես նաեւ հայկական կրոնական-մշակութային ժառանգության նկատմամբ:
Ադրբեջանի աղաղակող գործողությունների վրա: "Բարգավաճ Հայաստան" խմբակցության պատգամավոր Նաիրա Զոհրաբյանը ԵԽԽՎ գարնանային նստաշրջանում իր ելույթի ժամանակ, մշակութային և կրոնական արժեքների պահպանման վերաբերյալ քննարկումներում, պատմել Է նոյեմբերի 10-ին կապիտուլյացիայից հետո ադրբեջանական զինուժի վերահսկողության տակ անցած հայկական բնակավայրերում ադրբեջանական վանդալիզմի մասին, նշելով, որ 21-րդ դարում ֆաշիստական Ադրբեջանը պղծում և ոչնչացնում է հայկական մշակութային հուշարձանները, Ալիևն ու նրա կինը անձամբ հանձնարարում են ոչնչացնել եկեղեցիների հայկական ծագման բոլոր հետքերը: Այս կապակցությամբ Զոհրաբյանը վեհաժողովին կոչ է արել դիտորդական առաքելություն ուղարկել Ադրբեջանի կողմից վերահսկվող հայկական բնակավայրեր եւ կանխել 21-րդ դարի մշակութային վանդալիզմը: Միևնույն ժամանակ, նա վեհաժողովում ներկայացրել է Ալիևի հակահայկական հայտարարությունները, նշելով, որ ԵԽԽՎ-ն պետք է լռեցնի Ալիևին։ Նա նաեւ մատնանշել է դեռեւս չճանաչված պետություններում ազգային փոքրամասնությունների ինքնության պահպանման եւ մարդու իրավունքների պաշտպանության, մշակութային եւ կրոնական արժեքների պաշտպանության հրամայականը: "Այսօր ես խոսելու եմ Արցախի մասին, որի զգալի մասը նոյեմբերի 10-ի համաձայնագրով անցել է Ադրբեջանի վերահսկողությանը ։ Այսօր ես հերթական ահազանգը կհնչեցնեմ Արցախում հայկական բազմադարյա մշակութային հուշարձանների ՝ եկեղեցիների, խաչքարերի, վանքերի ոչնչացման, վանդալիզմի կապակցությամբ և կդիմեմ մեր վեհաժողովին՝ դիտորդական առաքելություն կազմելու, այցելելու Ադրբեջանի վերահսկողության տակ գտնվող հայկական բնակավայրեր և տեսնելու, թե ինչ վիճակում է գտնվում հայկական մշակութային ժառանգությունը: Նոյեմբերի 10-ի համաձայնագրի ստորագրումից անմիջապես հետո ադրբեջանցի գրոհայինները Շուշիում պղծեցին Հայոց ցեղասպանության զոհերի հուշարձանը, պղծեցին Շուշիի կանաչ եկեղեցին, պատերազմի օրերին երկու անգամ թիրախավորեցին Ղազանչեցոց եկեղեցին, մի քանի օր առաջ BBC-ն ռեպորտաժ էր հրապարակել, որտեղ լրագրողը հետաքննում Էր Մեխակավան (Ջաբրայիլ) բնակավայրի Սուրբ Զորավոր եկեղեցու անհետացումը: Մենք բոլորս տեսանք, թե ինչպես Ալիևն ու իր կինը տեսախցիկների առջև հրամայում էին հայկական եկեղեցիներից ջնջել հայատառ գրությունները ։ Եվ այս ամենը տեղի է ունենում 21 - րդ դարում", - հայտարարել է Նաիրա Զոհրաբյանը։
Զոհրաբյանն ընդգծել է, որ Ադրբեջանի վերահսկողության տակ գտնվող հայկական բնակավայրերում վտանգված է համաշխարհային մշակույթի մաս կազմող հայկական մշակութային ժառանգությունը ՝ հարյուրավոր եկեղեցիներ, վանքեր, սրբավայրեր, խաչքարեր: Նա ուշադրություն է հրավիրել այն հանգամանքի վրա, որ հայերի հանդեպ ատելությամբ մեծացած ադրբեջանական սերունդը հիացմունքի ճիչերով պղծում է այդ հուշարձանները և տեսանյութեր տարածում համաշխարհային սարդոստայնում ։
"Այդ վանդալիզմը պետք է կանգնեցնել։ Այլապես ուշ կլինի, ինչպես ուշ եղավ Նախիջեւանի Ջուլֆա բնակավայրում միջնադարյան հայկական խաչքարերի ոչնչացման դեպքում, երբ մինչ մենք մտածում էինք, թե ինչ անել, ադրբեջանցիները հողին հավասարեցրին համաշխարհային մշակույթի այդ բացառիկ հուշարձանները", - եզրափակել է Զոհրաբյանը։
Իր հերթին՝ "Լուսավոր Հայաստան" կուսակցության առաջնորդ Էդմոն Մարուքյանն իր ելույթում անդրադարձել է Բաքվում բացված ավարի զբոսայգուն: Նա փաստել է, որ ապրիլի 12-ին ադրբեջանական պետական հեռուստատեսությամբ մեկ ժամանոց ռեպորտաժ է ցուցադրվել Լեռնային Ղարաբաղի 44-օրյա պատերազմին նվիրված թանգարանի մասին: Հայ պատգամավորն ուշադրություն է հրավիրել այն հանգամանքի վրա, որ այդ ահաբեկչական ցուցադրության ժամանակ Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևը զինվորական համազգեստով հպարտորեն շրջում էր զբոսայգում հայկական ռազմական տեխնիկայի և մոմե ֆիգուրների միջև, որոնք հայ զինվորներին ներկայացնում են նվաստացուցիչ տեսքով: Նա նաև ուշադրություն է հրավիրել այն հանգամանքի վրա, որ, այսպես կոչված, "ավարային" զբոսայգու կենտրոնական հատվածն իրենից ներկայացնում էր սպանված և գերեվարված հայ զինվորների սաղավարտների երկար միջանցք։ "Այդ ամենը տեղի է ունեցել ոչ թե ինչ-որ տեղ, այլ Եվրոպայի խորհրդի անդամ պետություններից մեկում ՝ Ադրբեջանում։ Հիշեցնեմ, որ Ադրբեջանը մի երկիր է, որը շարունակում է ապօրինաբար պահել ավելի քան 200 հայ ռազմագերիների եւ խաղաղ բնակիչների", - նշել է Մարուքյանը, միաժամանակ ցուցադրելով կադրեր ավարի զբոսայգուց, որտեղ հայ զինվորականները ներկայացված են ստորացուցիչ ձեւերով: "Լուսանկարներից մեկում ադրբեջանցի երեխան խաղում է հայ զինվորի ռասիստական մանեկենի հետ, որին, հավանաբար, խոշտանգել են ադրբեջանական բանտում ։
Այս լուսանկարները ցույց են տալիս, որ Ադրբեջանում հայերի և Հայաստանի հանդեպ ռասսայական համակարգված ատելություն կա։ Այս այգի այցելելու համար հերթ են կանգնած, ինչը զզվելի է եւ, պարզապես, անթույլատրելի։ Այդ գործողություններով Ալիեւը միացել է բռնապետերի ցանկին, ինչպիսիք են Հիտլերը եւ Սադամ Հուսեյնը ։ Միեւնույն ժամանակ, այն, ինչ տեղի է ունենում Ադրբեջանում, այժմ ինձ հիշեցնում Է Իրաքը 1980-ականների վերջին, երբ մեկ այլ բռնապետ օգտագործել է ռազմի դաշտում սպանված 5000 իրանցի զինվորների սաղավարտները, որպեսզի ավարտի այն, ինչ նա անվանել է "Հաղթանակի կամար": Այդ մարդը Սադամ Հուսեյնն էր ։ Ինչպես եւ Հուսեյնը, Ալիեւը կարծում է, որ դա կօգնի իրեն փառաբանել "Իսլամական պետություն" ահաբեկչական կազմակերպության մեթոդներով գործող բանակը: Նշեմ եւս մեկ նմանություն այս երկու բռնապետերի միջեւ։ Ինչպես եւ Հուսեյնը, Ալիեւը չի վերադարձնում ռազմագերիներին", - արձանագրել է Մարուքյանը, հավելելով, որ այդ այգին ակնհայտորեն ցույց է տալիս Ադրբեջանում պետական մակարդակով ռասայական ատելության քարոզչությունը եւ այն համոզմունքը, որ դաժանությունն ու խոշտանգումները սովորական երեւույթ են ապագա սերունդների համար: "Պատմությունը ցույց է տվել, որ եթե բռնապետերի դեմ ժամանակին միջոցներ չձեռնարկվեն՝ նրանց ագրեսիան կանխելու համար, այն, սովորաբար, դադարում է լոկալ խնդիր լինելուց եւ տարածվում է ամբողջ աշխարհում։ Կոչ եմ անում ձեզ ուշադրություն դարձնել այդ իրադարձություններին, հուսով եմ, որ անհապաղ քայլեր կձեռնարկվեն Ադրբեջանի գործողությունները դատապարտելու ուղղությամբ: Այսպես կոչված, "ավարային զբոսայգին" պետք է փակվի", - ամփոփել է Մարուքյանը ։