Արմինֆո. ՄԻԵԴ-ի կայացրած որոշումը պարտադիր է կատարման համար ։ Դա Հայաստանին հնարավորություն տվեց Թուրքիային մշտապես պահանջներ, նոր փաստեր ներկայացնելու և ՄԻԵԴ-ից Թուրքիայի վերաբերյալ նոր որոշումներ ակնկալելու՝ այդ որոշումները կատարելուց Անկարայի հրաժարման դեպքում։ ԱրմԻնֆո-ին այդպիսի կարծիք է հայտնել միջազգային իրավունքի փորձագետ Արա Ղազարյանը ։
Հոկտեմբերի 5-ին ՄԻԵԴ-ը բավարարել է ՀՀ կառավարության պահանջը եւ միջանկյալ միջոց կիրառել։ Դատարանը վերահաստատել է միջանկյալ միջոց կիրառելու մասին սեպտեմբերի 29-ի որոշումը եւ կոչ արել ուղղակի կամ անուղղակի ներգրավված բոլոր երկրներին, այդ թվում Թուրքիային, զերծ մնալ քաղաքացիական բնակչության՝ Կոնվենցիայով պաշտպանվող իրավունքները խախտելուց։
<Սա նշանակում է, որ ՄԻԵԴ-ը Հայաստանի միջնորդությամբ Թուրքիային և Ադրբեջանին դիտարկում է՝ որպես նույն հակամարտության մասնակից ։ Հասկանալի է, որ ֆորմալ առումով դատարանը դիմում է հակամարտության բոլոր մասնակից երկրներին ։ Սակայն, ակնհայտ կերպով շեշտը դնում է հենց Թուրքիայի վրա>, - ընդգծել է նա ։
Իրավաբանը հատկապես նշել է արցախցիների նկատմամբ Ադրբեջանի ագրեսիային Թուրքիայի մասնակցության ապացույցների տրամադրման բարդությունը ՝ միաժամանակ այդ լույսի ներքո առանձնացնելով այդ հայցի վրա աշխատող հայ իրավաբանների պրոֆեսիոնալիզմի բարձր մակարդակը: Ըստ Ղազարյանի ՝ այսօրվա ոչ դյուրին պայմաններում ապացուցողական բազայի սահմանափակ լինելու պարագայում նրանց հաջողվել է միջազգային ատյաններում հիմնավորել Թուրքիայի ներգրավվածությունը հակամարտության մեջ, մասնակցությունը քաղաքացիական բնակչության նկատմամբ ապօրինություններին, մարդասիրական իրավունքի խախտումներին եւ այլն:
Ըստ Ղազարյանի, դա նշանակում է, որ Հայաստանը կարող է Մարդու իրավունքների եվրոպական դատարան հայց ներկայացնել արդեն կոնկրետ Թուրքիայի նկատմամբ։ Այլ կերպ ասած՝ ՄԻԵԴ-ի հոկտեմբերի 5-ի որոշումը լայն հնարավորություններ է ընձեռում Երևանին հետագա գործողությունների համար ։ Բացի այդ, այս որոշումը հայ քաղաքական գործիչների եւ դիվանագետների համար հնարավորություն է ստեղծում պահանջել զինված հակամարտության դադարեցում ՝ ավելի մեծ վստահությամբ: Հաշվի առնելով
Հայաստանի կողմից իրավիճակի բնութագիրը՝ որպես միջազգային ահաբեկչության դեմ պայքար, իրավաբանի գնահատմամբ, որոշումը իրավական հիմք է տալիս Թուրքիայի նկատմամբ գրեթե ցանկացած պետության պահանջին:
<Կարծում եմ, որ ՄԻԵԴ-ի ՝ Հայաստանի համար չափազանց լավ եւ կարեւոր որոշման համար, անշուշտ, բացի սեփական իրավաբաններից, պետք է հատուկ շնորհակալություն հայտնել Ռեջեփ Էրդողանին՝ իր բոլոր հրապարակային ատելության, ագրեսիայով լի կոչերի համար: Այս մարդը բառացիորեն գեներացրել է եւ շարունակում է ատելություն գեներացնել։ Մինչդեռ ՄԻԵԴ-ի դատավորներն իրենց վճիռներում հիմնականում ելնում են սեփական դիտարկումների արդյունքներից>,- ամփոփել է Ղազարյանը։
ՄԻԵԴ-ում Հայաստանի ներկայացուցիչ Եղիշե Կիրակոսյանի գնահատմամբ, այսպիսով, Մարդու իրավունքների եվրոպական դատարանը ճանաչել է Թուրքիայի՝ղարաբաղյան հակամարտությանը միջամտելու և զինյալներ հավաքագրելու փաստը՝ Ադրբեջան տեղափոխելու նպատակով: Նրա խոսքով ՝ Հայաստանը մտադիր է հիմնական բողոքը ներկայացնել ՄԻԵԴ ՝ կապված խաղաղ հայ բնակչության դեմ Թուրքիայի եւ Ադրբեջանի գործողությունների հետ ։ Ավելին, ՄԻԵԴ-ի որոշումն ապագայում զսպող գործոն կդառնա Անկարայի համար, քանի որ Թուրքիայի դեմ իրենց գործողություններում այդ փաստաթղթին հղում են կատարելու նաև այլ երկրներ ։