Արմինֆո.Հարավային Կովկասում ռազմաքաղաքական իրավիճակը բնութագրվում է բարձր կոնֆլիկտային ներուժով: Այդ մասին սեպտեմբերի 4-ին ՇՀԿ, ԱՊՀ եւ ՀԱՊԿ անդամ երկրների ռազմական գերատեսչությունների ղեկավարների համատեղ նիստի ժամանակ հայտարարել է Հայաստանի պաշտպանության նախարար Դավիթ Տոնոյանը՝ անդրադառնալով տարածաշրջանային անվտանգության մարտահրավերներին։
"Մենք բոլորս մեծ տագնապով ենք նշում միջպետական հարաբերություններում վերջին շրջանում աճող լարվածության սրումը, միջազգային անվտանգության ճարտարապետության դեգրադացիան, ներպետական ճգնաժամերի սրման հետևանքով կոնֆլիկտային գոտիների նկատելի ընդլայնումը, առաջին հերթին, էթնիկ և կրոնական հողի վրա։
Ընդ որում, մեր աշխարհն ավելի փոխկապակցված է դարձել, ցանկացած անկայունություն այս կամ այն տարածաշրջանում հղի է բացասական հետեւանքներով ողջ աշխարհում։ Այլ կերպ ասած՝ արդի պայմաններում տարածաշրջանային անվտանգությունն անհնար է ապահովել "ինքնավար" ՝ համաշխարհային անվտանգության համակարգի ստեղծված շրջանակներից դուրս։ Ցանկացած տարածաշրջանային խնդիրների սրումը ամենաուղղակի կերպով ազդում է, ընդհանուր առմամբ, միջազգային անվտանգության վրա։ Դա վերաբերում է ոչ միայն ռազմաքաղաքական հարցերին, այլ նաև համավարակին, որը, ինչպես ցույց տվեց երկրների մեծ մասի փորձը, վերաճեց անվտանգության համընդհանուր խնդրի", - ասել է Հայաստանի նախարարը։
Դրա հետ մեկտեղ նա արձանագրել է, որ միջազգային հանրության գլխավոր խնդիրը կայուն խաղաղության կառուցումն է, որը հիմնված է տարածաշրջանային աշխարհաքաղաքական նկրտումներ պարտադրելու միջոցով անկայունության նոր օջախների ստեղծում թույլ չտալու վրա: Ընդ որում, նա համոզմունք է հայտնել, որ դա հնարավոր է միայն բոլոր կողմերի ստանձնած միջազգային պարտավորությունների բարեխիղճ եւ անշեղորեն պահպանման, ինչպես նաեւ կոլեկտիվ, նախեւառաջ ՄԱԿ-ի մեխանիզմների ամրապնդման պայմանով:
"Մենք ելնում ենք այն բանից, որ միջազգային իրավունքի նորմերի եւ սկզբունքների անշեղորեն պահպանումը առանցքային դեր է խաղում հակամարտությունների կանխման գործում։ Պետությունների միջեւ առկա վեճերի եւ տարաձայնությունների լուծման հիմք պետք է լինեն բացառապես խաղաղ բանակցությունները, որոնք հիմնված են ներքին գործերին չմիջամտելու սկզբունքի վրա։ Հայաստանի Հանրապետությունը մշտապես հանդես է եկել միջազգային իրավունքի և ազատ ընտրության իրավունքի, ողջամիտ գլոբալիզացիայի եւ միջազգային անվտանգության ճարտարապետության նորմերի հավասարազոր կիրառման օգտին՝ հիմնված "ուժի դիրքերից" քաղաքականությունից և մաքսիմալիստական մոտեցումներից, ատելության հռետորաբանությունից և ռազմատենչ հայտարարություններից զերծ մնալու վրա:
Ցավոք, ստիպված եմ արձանագրել, որ Հարավային Կովկասում ռազմաքաղաքական իրավիճակը բնութագրվում է կոնֆլիկտային բարձր ներուժով։ Վերջին շրջանում տարածաշրջանում դիտվում է հակասությունների սրում, ինչը, մեր գնահատմամբ, որոշակի երկրների նկրտումների ընդլայնման հետևանք է։ Մեր տարածաշրջանում դինամիկ զարգացող ռազմաքաղաքական իրադարձությունները կարելի է բնութագրել որպես աշխարհաքաղաքական շահերի հակամարտություն, որի առանցքային գործոնը անվտանգության ընդհանուր տեսլականի բացակայությունն է, ինչպես նաև ռիսկերի նվազեցման մեխանիզմների բացակայությունը։ Տարածաշրջանային հակամարտությունները ուժային լուծում չունեն, և Հայաստանի համար անընդունելի է թե ռազմատենչ հռետորաբանությունը, թե այդ հակամարտություններում նոր պետությունների ներգրավման փորձերը՝ տարածաշրջանում իրավիճակի հետագա սրմամբ։ Մասնավորապես, յուրաքանչյուր միջադեպից հետո, որը ուժգնացող ռազմատենչ հռետորաբանության ուղղակի շարունակությունն է, վերջինն իրականացնող ուժերը կրկին համոզվում են, որ այս մոտեցումն արդյունավետ չէ և ցանկալի արդյունքի չի բերում։ Տարածաշրջանում ռուսական ներկայությունը, ինչպես նաեւ Հայաստանի եւ Ռուսաստանի միջեւ ռազմաքաղաքական համագործակցության խորացումը կարեւորագույն զսպող գործոն են, որոնք նպաստում են տարածաշրջանային կայունության եւ անվտանգության պահպանմանը", - նշել է նա:
Միեւնույն ժամանակ, Տոնոյանը հիշեցրել է, որ Հայաստանի Հանրապետության ռազմավարական շահերի ոլորտում է ոչ միայն կովկասյան տարածաշրջանը, այլ ՀԱՊԿ պատասխանատվության ամբողջ գոտին, ինչպես նաեւ Մերձավոր Արեւելքն ու Արեւելյան միջերկրածովյան տարածաշրջանը: Նախարարի խոսքով ՝ ելնելով դրանից, Հայաստանը շահագրգռված է խաղաղության եւ կայունության պահպանմամբ վերը նշված տարածաշրջաններում։
"Նախկինի պես, ամենաառաջնային խնդիրներից մեկը մնում է ահաբեկչության դեմ պայքարը։ Բարձր գնահատելով Ռուսաստանի Դաշնության դերը Սիրիայի Արաբական Հանրապետությունում միջազգային ահաբեկչության դեմ պայքարում՝ Հայաստանի Հանրապետությունը միացել է Սիրիայի ժողովրդին մարդասիրական օգնություն ցուցաբերելու և երկրի ենթակառուցվածքների վերականգնման գործընթացին:
Հայաստանի Հանրապետությունը մտադիր է այսուհետ ևս իր ներդրումն ունենալ տարբեր ձևաչափերով ՄԱԿ-ի կողմից արտոնված ձեռնարկումներում, որոնք իրականացվում են տարբեր աշխարհագրական, կլիմայական, էթնոկոնֆեսիոնալ և գործառնական միջավայրերում: Դրա համար մենք պատրաստ ենք գործի դնել մեր ունեցած ողջ ներուժը: Ելույթիս վերջում ցանկանում եմ նշել, որ ստեղծված պայմաններում առանձնահատուկ կարեւորություն է ձեռք բերում բազմակողմ պաշտպանական համագործակցության հետագա խորացման եւ ընդլայնման հարցը, ընդ որում, առաջին հերթին այն կազմակերպությունների շրջանակներում, որոնց անդամ են մեր պետությունները՝ ԱՊՀ-ն, ՇՀԿ-ն եւ ՀԱՊԿ-ը:
Դա մեզ թույլ կտա համախմբել պատասխանատու եւ հետեւողական հավաքական ջանքերը՝ կանխելու պատերազմներ եւ զինված հակամարտություններ սանձազերծելու վտանգը, ինչպես նաեւ ապահովելու միջազգային եւ տարածաշրջանային անվտանգությունը", - ամփոփել է Հայաստանի պաշտպանական գերատեսչության ղեկավարը: