ՀԽ նախագահ. Սահմանադրական հանրաքվեն պետք է լրացնել պետության զավթման քաղաքական գնահատականով

Արմինֆո.Հայաստանում սահմանադրական հանրաքվեն անհրաժեշտ է լրացնել պետության զավթման գործընթացի քաղաքական գնահատականով։ ԱրմԻնֆո-ին այդպիսի կարծիք է հայտնել Հանրային

խորհրդի նախագահ Ստեփան Սաֆարյանը։

<Իմ անձնական տեսակետն անփոփոխ է արդեն բավական երկար ժամանակ. Սահմանադրական դատարանի խնդիրը լուծման կարիք ունի։ Համոզված եմ, որ Հայաստանում տեղի ունեցած <թավշյա հեղափոխությունից> հետո սահմանադրական կարգի վերականգնումը ՝ օրենսդիր և գործադիր իշխանության լեգիտիմ ձևավորման տեսքով, պետք է ավարտվի լեգիտիմ դատական իշխանության ձևավորմամբ>, - ընդգծել է նա։

Հակառակ դեպքում երկիրը, Սաֆարյանի գնահատմամբ, ստիպված կլինի ապրել երկու իրողությունների միջև՝ հայ հասարակության կողմից ձևավորված գործադիր եւ օրենսդիր իշխանության և նախկին ոչ լեգիտիմ ու իշխանությունը զավթած ռեժիմի կողմից ձևավորած դատական իշխանության:

Այս առումով Հանրային խորհրդի նախագահը սահմանադրական հանրաքվե անցկացնելու որոշումը համարում է հերթական քայլն ճանապարհին, որը շարունակելու կարիք ունի։  Մասնավորապես՝ Սաֆարյանը մինչև 2018 թ. պետության զավթման գործընթացի քաղաքական գնահատական տալու անհրաժեշտություն է տեսնում:  Նրա կարծիքով ՝ այդ գնահատականը պետք է տրվեր հեղափոխության ավարտից անմիջապես հետո, թեև դա ուշ չէ անել նաև այսօր։

<Եթե այդ գնահատականը տրվեր, իսկ գործող Սահմանադրական դատարանը պետության զավթման դասական օրինակ է, մենք այսօր չէինք հայտնվի հանրաքվեի անցկացման անհրաժեշտության առաջ։ Անհրաժեշտ ծանոթությունների միջոցով ժամանակից շուտ ՍԴ անդամ նշանակված Հրայր Թովմասյանը, ՍԴ նախագահի պաշտոնից ազատված և իր համար հատուկ ստեղծված պաշտոնում նշանակված Գագիկ Հարությունյանը պետության զավթման վառ օրինակներ են։ Եվ այդ զավթումը գնահատականի կարիք ունի>, - ամփոփել է Սաֆարյանը։

ՀՀ Ազգային ժողովի փետրվարի 6-ի արտահերթ նիստում պատգամավորները <կողմ> քվեարկեցին սահմանադրական փոփոխությունների ընդունման անհրաժեշտության հարցը, որը նախատեսում է Սահմանադրական դատարանի նախագահի եւ անդամների լիազորությունների դադարեցում, հանրաքվեի դնելուն: Խոսքը Սահմանադրության 213-րդ հոդվածի մասին է, որը կարգավորում է ՍԴ անդամների եւ նախագահի պաշտոնավարումը ։ Փոփոխությունների ընդունումը թույլ կտա ՍԴ-ի գործող կազմը պաշտոնանկ անել։

Նշենք, որ, այնուամենայնիվ, նախօրեին երեկոյան ԱԺ նիստում ունեցած իր ելույթում ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը, փաստորեն, քաղաքական գնահատական է տվել, որի մասին խոսում է վերլուծաբանը։ Կառավարության ղեկավարն ընդգծել է, որ  դե ֆակտո եւ դե յուրե Սահմանադրական դատարանը Երրորդ Հանրապետությունում դարձել է տանիք՝ ընտրությունների կեղծման, ապօրինի իշխանության գոյության, իշխանության բռնազավթման համար: <1996, 1998, 2003, 2008, 2013 թվականների նախագահական ընտրություններում Սահմանադրական դատարանը դարձել է այն գործիքը, որով ժողովրդին թույլ չի տրվել իրացնել երկրում իշխանություն ձեւավորելու իր իրավունքը: Որովհետեւ Սահմանադրական դատարանը ամեն անգամ պլշած աչքերով իրեն նայող Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացուն բացատրել է, որ ինքը, այսինքն քաղաքացին, չի կարող երկրում իշխանություն ձեւավորել, որովհետեւ դա հակասում է իրավակիրառ պրակտիկայի նախադեպային տրամաբանության հատուկ մասի սանկցիոն կանխավարկածի կոնվենցիոնալ զսպման անհրաժեշտությանը>,- նշել է վարչապետը:

Նա նշել է, որ եթե Թովմասյանը ստեղծում է սահմանադրության տեքստ, որը Սերժ Սարգսյանին ցմահ պաշտոնավարելու հնարավորություն է տալիս, ուրեմն պետք է այդ տեքստը նաեւ իրեն ցմահ պաշտոնավարելու հնարավորություն տա՝ որպես սահմանադրական դատարանի նախագահ, ի հեճուկս հենց գործող Սահմանադրության:

<Սահմանադրական դատարանը չունի ոչ մի հակակշիռ եւ ընդհանրապես ոչ մի զսպում, փոխարենը կարող է եւ փաստացի սահմանափակում է իշխանության բարձրագույն կրողի, ժողովրդի իշխանությունը, այդ թվում՝ Սահմանադրական դատարանի կարգավիճակի վերաբերյալ>,- ասել է նա: