Արմինֆո. Հայաստանում բժշկական ապահովագրության ներդրման հայեցակարգը գտնվում է վերանայման փուլում, և 2-3 ամսից կրկին կտեղադրվի իրավական փաստաթղթերի միասնական պորտալում՝ e-draft.am-ում, ծանոթանալու համար: Այս մասին հունվարի 31-ին կայացած մամուլի ասուլիսի ժամանակ հայտնել է ՀՀ առողջապահության նախարար Արսեն Թորոսյանը։
Թորոսյանը նշել է, որ մինչեւ այդ համակարգի վերջնական ներդրումը շարունակվում են աշխատանքները նաեւ այլ ուղղություններով՝ բնակչությանը բժշկական օգնության պետական երաշխիքների ապահովման գործընթացում ավելի ու ավելի շատ քաղաքացիների ներգրավելու նպատակով: Մասնավորապես, նախարարը տեղեկացրել է, որ 2021 թվականի բյուջեի քննարկման ժամանակ ինքը կփորձի առավելագույն միջոցներ ներգրավել թոշակառուներին լրացուցիչ բուժծառայություններ տրամադրելու համար ։ Այդ նպատակով, ախնական գնահատականներով, կպահանջվի 15-20 մլրդ դրամ գումար։ Մինչդեռ, ինչպես նշվել է, բժշկական ապահովագրության ներդրման դեպքում բնակչության խոցելի խավերի նման խնդիրների լուծումն ավելի հեշտ կլիներ։ Ընդ որում, նախարարը չի բացառել, որ ի սկզբանե հայտարարված 6 տոկոս <առողջության հարկը> կարող է կրճատվել մինչեւ 2 տոկոս, իսկ մնացած պակասող գումարը պետության կողմից ծածկվելու է այլ հարկային մուտքերի հաշվին:
Նման մոտեցումը, ըստ Թորոսյանի, կարող է հանգեցնել բժշկական ապահովագրության աստիճանական ներդրմանը։
Հիշեցնենք, որ ավելի վաղ Հայաստանի առողջապահության նախարարությունն առաջարկել էր 2022 թվականից <կտրել> աշխատողների աշխատավարձի ևս 4-6 տոկոսը բժշկական ապահովագրության համար: Փաստաթղթի հիմնավորման համաձայն ՝ հայեցակարգի մշակումը պայմանավորված է հանրապետության բոլոր քաղաքացիների համար որակյալ և ժամանակին բժշկական ծառայությունների մատչելիության ապահովման անհրաժեշտությամբ ՝ անկախ սեռից, տարիքից, բնակության վայրից և սոցիալական կարգավիճակից։ Այսօր, ինչպես նշում են փաստաթղթի հեղինակները, ֆինանսական մատչելիության ցածր մակարդակը բերել է բժշկական կազմակերպությունների թերի ծանրաբեռնվածությանը և ֆինանսական պատճառներով բնակչության շուրջ 20.1%-ը չի հաճախում առողջության առաջնային պահպանման բժշկի: Ֆինանսական միջոցների պակասը խոչընդոտում է համակարգի զարգացմանը և բուժօգնության որակի բարելավմանը, նպաստում է բազմաթիվ ընտանիքների աղքատացման առողջապահական աղետալի ծախսերի պատճառով, խոչընդոտում է բժշկական օգնության և սպասարկման ծառայությունների հասանելիության և ֆինանսական մատչելիության բարելավմանը: Բնակչության շուրջ 9%-ի մոտ սպառողական ծախսերի ավելի քան 25%-ը կազմում են առողջապահական ծախսերը, որի հետևանքով վերջիններիս շուրջ 6%-ը աղքատանում է, ինչն ամենաբարձր ցուցանիշն է տարածաշրջանում : Նախագծի հեղինակների կարծիքով, դրական կլինի նաև գրեթե բոլոր բժշկական կազմակերպությունների բյուջեների վրա ազդեցությունը, քանզի գների համահարթեցման և ծառայությունների միևնույն փաթեթի նախատեսման դեպքում գրեթե 2,5 անգամ կավելանա բուժհիմնարկների շրջանառությունը:
Մինչդեռ Առողջապահության նախարարության այս նախագիծը թեժ քննարկումների թեմա է դարձել և քննադատության է ենթարկվել ոչ միայն փորձագետների, այլեւ շարքային քաղաքացիների կողմից, որոնք մատնանշում են <առողջության հարկի> չափազանց բարձր տոկոսը: