Ուրբաթ, 31 Հունվարի 2020 11:50

Արմինֆո.Ղազախստանը շատ է խոսել հայկական կողմի հետ Եվրասիական տնտեսական միության շրջանակներում համատեղ կոոպերացիա ստեղծելու մասին։ Այս մասին ԱրմԻնֆո-ի թղթակցի հետ զրույցում ասել է Հայաստանում Ղազախստանի դեսպան Թիմուր Ուրազաևը։

 

<Մենք շատ ենք խոսել այդ մասին, և մենք այդ սխեմաներն առաջարկում ենք գործարար հանրությանը և Հայաստանում, և Ղազախստանում։ Առաջին ամենապարզ բանը՝Հայաստանի տարածքում արտադրությունների ստեղծումն է ՝ GSP+ համակարգի ռեժիմի օգտագործման հնարավորությամբ ՝ Եվրոպայի, և GSP ՝ Ամերիկայի և Կանադայի համար։ Ղազախստանում նույն համակարգն է գործում արտադրության և ԵՄ ու ԱՄՆ  արտահանման համար։ Եվ կարելի է օգտվել նույնիսկ մեր երկրների ոչ բոլոր տարածքների, այլ միայն հատուկ տնտեսական գոտիների ՝ հայկական Սյունիքի և ղազախական Հորգոսի ներուժից, որտեղ կարելի է համատեղ արտադրություն կազմակերպել>, - ասել Է դիվանագետը ։

 

Դեսպանը հիշեցրել է, որ ղազախական Հորգոսը, օրինակ, հնարավորություն է ընձեռում մուտք գործել չինական հսկայական շուկա։ Նրա խոսքով ՝ Հայաստանում նման իրավիճակ է, եւ ապրանքները Մեղրիի ազատ առեւտրի գոտու միջոցով կարելի է ուղարկել Եվրոպա, Ամերիկա, կամ էլ 80 մլն շուկա ունեցող Իրան:  

 

<Բայց դրանք Ղազախստանի եւ Հայաստանի կառավարությունների մեր ցանկություններն ու առաջարկություններն են, գործարար հանրությունը պետք է գործնական քայլեր ձեռնարկի: Մենք կարող ենք միայն հանձնարարականներ տալ, եւ պետություններն ու կառավարություններն ամեն ինչ անում են, որպեսզի հեշտացնեն կարգավորող պայմանները, իսկ բիզնեսը, ինչպես ասում են, պետք է ինքն իր շահույթն ապահովի և շուկայի իր հատվածը գրավի>,- ընդգծել է Ուրազաևը:

 

Միեւնույն ժամանակ, անդրադառնալով երկու երկրների տնտեսական փոխգործակցության ընդլայնման եւ նոր նախագծերի իրականացման հնարավորություններին, դիվանագետը նշել է, որ դեռեւս չի կարող նշել կոնկրետ նախագծեր: Նա հիշեցրել է, որ Ղազախստանի տարածքում գործում է ավելի քան 200 համատեղ ձեռնարկություն, Հայաստանի տարածքում ղազախստանցի ներդրողները, որպես կանոն, ներկայացված են՝ որպես տարբեր ձեռնարկություններում մինորիտար մասնակիցներ: Եվ 2003-2019թթ. թարմացված տվյալներով՝ շուրջ 56 մլն ԱՄՆ դոլար է ներդրվել ղազախստանցի ներդրողների կողմից Հայաստանի տարածքում տարբեր նախագծերում։ Առայժմ այդ ամենը մնում է նույն մակարդակի վրա, որքան ես գիտեմ։ Բայց, նոր նախագծեր, որոնցով կարելի է պարծենալ, չկան։ Այժմ տարվա սկիզբն է, և կա միայն ապրանքների արտահանման-ներմուծման ապրանքագծի հնարավորությունների մասին տեղեկատվության որոշակի փոխանակում։ Ակնկալում եմ, որ 2020 թվականին որոշ նոր խորշեր կհայտնվեն մեր ապրանքաշրջանառության մեջ և մեր շուկաներում, և որոշակի, թեկուզ և աննշան անկումը, որը գրանցվել է 2019 թվականին, կհաղթահարվի>, - եզրափակել է Ղազախստանի դեսպանը ։

 

Նշենք, որ ԵԱՏՄ երկրների հետ Հայաստանի արտաքին առեւտրի ծավալը 2019թ. 11 ամսում աճել է տարեկան 12,8% - ով ՝ մինչեւ 2.05 մլրդ դոլար, իսկ ԵՄ երկրների հետ, ընդհակառակը, կրճատվել է 7,6% - ով ՝ մինչեւ 1.6 մլրդ դոլար, մինչդեռ մեկ տարի առաջ երկու ուղղություններով արձանագրվել է աճ ՝ համապատասխանաբար 13,6% եւ 22,6%: Ընդ որում, հայկական ապրանքների արտահանումը ԵԱՏՄ երկրներ դանդաղեցրել է աճը 20,5 տոկոսից մինչեւ 10,7 տոկոս ՝ կազմելով 694,7 մլն դոլար, ներմուծման աճի արագացման դեպքում ՝ 10,3 տոկոսից մինչեւ 13,9 տոկոս ՝ մինչեւ 1.4 մլրդ դոլար, այն դեպքում, երբ ԵՄ երկրների հետ եւ արտահանումը եւ ներմուծումը անկում են ապրել ՝ համապատասխանաբար 14,2 եւ 3,5 տոկոսով ՝ մինչեւ 549,4 մլն դոլար եւ 1.01 մլրդ դոլար՝ 

մեկ տարի առաջ 11,3 եւ 30,8 տոկոս աճի փոխարեն: ԵԱՏՄ երկրների թվում արտաքին առևտրաշրջանառության ցուցանիշով Ռուսաստանից հետո հաջորդում են Բելառուսը ՝ 60.1 մլն դոլար (տարեկան աճն արագացել է 14.8% - ից մինչև 28.7%), Ղազախստանը ՝ 7.4 մլն դոլար (48.1% աճից 37.4% անկում) և Ղրղըզստանը ՝ 3.2 մլն դոլար (43.7% անկումից 3.3 անգամ աճ) ։  Հայկական ապրանքների արտահանումը Բելառուս դանդաղեցրել է աճը 81 տոկոսից մինչեւ 33,7 տոկոս ՝ ներմուծման աճը 2,8 տոկոսից մինչեւ 27 տոկոս: Դեպի Ղազախստան ապրանքների արտահանումը 2 անգամ աճից անկում է ապրել 45,4%-ով՝ ներմուծման պահպանվող անկման դեպքում ՝ 16,8% - ից մինչև 14,4% տեմպերի դանդաղեցմամբ։ Իսկ Ղրղըզստանի ուղղությամբ արտահանումը 57,2 տոկոս անկումից  4,2 անգամ աճ է արձանագրել, մինչդեռ ներմուծման դինամիկան, ընդհակառակը, 14,7 անգամ աճից  33,4 տոկոսով անկում է ապրել: