Վերլուծաբան. Վաշինգտոնի անտարբերության դեմ բողոքների փոխարեն Երեւանը պետք է բովանդակայնություն հաղորդի ԱՄՆ-ի հետ "ռազմավարական երկխոսությանը"

Արմինֆո. Հայաստանում "թավշյա հեղափոխությունից" հետո էլ ԱՄՆ-ի հետ Հայաստանի հարաբերությունները մնում են լճացման վիճակում։ ԱրմԻնֆո-ին այդպիսի կարծիք է հայտնել արտաքին քաղաքականության մասնագետ, Լոնդոնի պետական կառավարման ինստիտուտի ավագ գիտաշխատող Էդուարդ Աբրահամյանը։

ՀՀ նախագահի աշխատակազմից հաղորդել են, որ այսօր  Էդուարդ Աբրահամյանը նշանակվել է Հայաստանի Հանրապետության նախագահ Արմեն Սարգսյանի նոր օգնական:

"ԱՄՆ նախագահի ազգային անվտանգության հարցերով խորհրդական Ջոն Բոլթոնի, ԱՄՆ պետքարտուղարի օգնականի տեղակալ Ջորջ Քենթի այցերը Երեւան այդ հարաբերությունները տեղափոխեցին "ռազմավարական երկխոսության" մակարդակ։ Սակայն, միևնույն ժամանակ, Սիրիայում ռազմական հումանիտար առաքելությանը Հայաստանի զինված ուժերի մասնակցության հետևանքով ԱՄՆ-ի հետ կապերը հասել են պատմական նվազագույնի։  Եվ դա տեղի է ունենում Հարավային Կովկասի մյուս երկրների և ԱՄՆ-ի միջև  համագործակցության զարգացման ֆոնին", - ընդգծել է նա։

Վերլուծաբանի գնահատմամբ՝ Նիկոլ Փաշինյանի կառավարությունը շարունակում է Ռուսաստանի միջազգային օրակարգի սպասարկման՝ նախորդների սահմանած գիծը, ինչը կտրուկ սահմանափակում է սուվերեն որոշումներ կայացնելու Երեւանի տարածությունը, բարձրացնելով Կրեմլի ազդեցության նկատմամբ նրա ընկալունակությունը՝ քիչ տեղ թողնելով տարածաշրջանային և գլոբալ քաղաքականության դինամիկայի սթափ եւ քննադատական գնահատման համար: Արդյունքում՝ նոր Հայաստանի արտաքին քաղաքականությունը, նախկինի պես,  առաջնահերթություն է տալիս ԵԱՏՄ նախագիծը առաջխաղացմանը, այլ ոչ թե ազգային քաղաքականության իմպերատիվների փոփոխությունը։

Աբրահամյանի գնահատմամբ՝ հուլիսին  Հայաստանի խորհրդարանի խոսնակ Արարատ Միրզոյանի ամերիկյան շրջագայությունը միայն ավելացրեց երկու երկրների հարաբերությունների երկիմաստությունը։ Առանց հարաբերությունների ակտիվացման վերաբերյալ առաջարկությունների պորտֆելի Վաշինգտոն մեկնած Հայաստանի պատվիրակությունը հիասթափություն է հայտնել այն առնչությամբ, որ Վաշինգտոնը չկարողացավ գնահատել Հայաստանում ժողովրդավարական ինստիտուտների կառուցման կարեւորությունը եւ գիտակցել Իրանի հետ Հայաստանի հարաբերությունների զարգացման անհրաժեշտությունը:

Ըստ վերլուծաբանի՝ իրավիճակը խորանում է Հայաստանի հետհեղափոխական վերնախավի որոշ բարձրաստիճան ներկայացուցիչների կողմից իրավիճակի թյուրըմբռնման հետևանքով, ինչը պայմանավորված է նրանց ոչ բավարար փորձով։  Վերջիններիս տերմինաբանություններն ու փաստարկները մատնանշում են Վաշինգտոնի տարածաշրջանային մտադրությունների և գլոբալ ռազմավարության վատ ըմբռնումը։  Տպավորություն է ստեղծվում, որ Հայաստանի ԱԳՆ-ն բավարար ջանքեր չի գործադրել կառավարության կամ խորհրդարանի մյուս ներկայացուցիչներին ԱՄՆ-ի հետ փոխգործակցության իրական խնդիրների մասին տեղեկացնելու համար։

Աբրահամյանի գնահատմամբ, մինչդեռ, Հայաստանի ներքաղաքական ձեռքբերումների նկատմամբ Վաշինգտոնի անտարբերության դեմ բողոքների փոխարեն, Երեւանը պետք է ձգտի բովանդակայնություն հաղորդել ԱՄՆ-ի հետ "ռազմավարական երկխոսությանը" ' դրանով իսկ բարձրացնելով Հայաստանի նշանակալիությունը Թրամփի վարչակազմի համար: Երեւանը լիովին կարող է քայլեր ձեռնարկել 2019 թվականին թյուրըմբռնման եւ թյուրիմացությունների արդյունքում ձեռնարկված մի շարք սեփական գործողությունների հետեւանքների մեղմացման ուղղությամբ: Դրանց թվում են, ըստ Աբրահամյանի, հայ զինվորականների դուրս բերումը Սիրիայի տարածքից, ինչը առանցքային քայլ կդառնա Վաշինգտոնի հետ հարաբերությունները դրական հուն վերադարձնելու ճանապարհին։  Ընդ որում, Մոսկվայի արձագանքը մեղմելու նպատակով Երևանը կարող է խոստանալ հրաժարվել այլ խաղաղապահ առաքելություններին մասնակցելուց ։  Վերլուծաբանի գնահատմամբ՝ Եվրոպայի էներգետիկ անվտանգության շուրջ երկխոսությանը Երևանի կառուցողական մասնակցությունը նույնպես զգալիորեն կնպաստի ԱՄՆ-ի հետ հարաբերությունների բարելավմանը։  Հայաստանը պետք է ձգտի դառնալ կենսական կարևորություն ունեցող էներգետիկ ենթակառուցվածքի անվտանգության կարեւորագույն երաշխավորը, այլ ոչ թե պոտենցիալ սպառնալիք՝ անկախ Ադրբեջանի հետ հակամարտությունից։  Հայաստանը նաև կարող է ԱՄՆ-ին առաջարկել սեփական լոգիստիկ ենթակառուցվածքը՝ Արևմուտք-Արևելք հաղորդակցությունների ներուժը մեծացնելու նպատակով։

"Հասկանալի է, որ այս բոլոր հեռանկարների իրականացումը Հայաստանի ղեկավարությունից կպահանջի ուժեղ քաղաքական կամք, մասնագիտական, դիվանագիտական եւ քաղաքական հմտություններ։ Հենց որ Փաշինյանի կառավարությունը գիտակցի ԱՄՆ-ի հետ կապերն իր ռազմավարական ընտրությանը համապատասխան խորացնելու հնարավորությունների առկայությունը, անհրաժեշտություն կդառնա ԱՄՆ-ի եւ Ռուսաստանի հետ հարաբերությունների հստակ հայեցակարգի մշակումը՝ Երեւանի կողմից անցկացված հստակ կարմիր գծերի հիման վրա։  Հայաստանը պետք է ձգտի փոխել հարաբերություններն ԱՄՆ-ի հետ՝ ամերիկյան օգնություն հայցողից  վերածվելով ցանցային անվտանգության տարածաշրջանային պրովայդերի, որն ի զորու է ստանձնել համապատասխան գործառույթներ", - ամփոփել է Աբրահամյանը։