Arminfo.info



 Չորեքշաբթի, 7 Օգոստոսի 2019 15:06
Էմմանուիլ Մկրտչյան

"Իսկ դատավորներն ովքե՞ր են" կամ մի քանի տող ՝ ի պաշտպանություն վեթինգի

"Իսկ դատավորներն ովքե՞ր են" կամ մի քանի տող ՝ ի պաշտպանություն վեթինգի

Արմինֆո."Իսկ դատավորներն ովքե՞ր են" թեւավոր արտահայտությունը վերջին երկու տասնամյակից ավելի Հայաստանում ձեռք է բերել յուրօրինակ կրկնակի նշանակություն, որը բարեպաշտ քաղաքացու մոտ ստեղծում է իրական կոգնիտիվ դիսոնանս։  Նախ՝ դատավորները "ծառաներ" են, բայց ոչ թե ժողովրդի, այլ իշխանավորների, և երկրորդ՝ դատավորները բոլորը "մարդկային ճակատագրեր տնօրինող են":

 

Թվում է, թե երկրորդն ավելի հարմար է դատաիրավական համակարգի առաքելության նկարագրությանը, որը իրեն ժողովրդավարական  համարող հասարակության մեջ ապահովում է ճշմարտության և արդարության սկզբունքները։  Բայց մեր երկրում, որը միայն վերջերս է անկախություն ձեռք բերել, դատական համակարգը, չնայած սահմանադրական դրույթներին, զարգացել է նույն աղուտային հողի վրա և նույն անմարդկային "կլիմայական" պայմաններում, ինչ իշխանության մյուս ճյուղերը։ 

 

Եվ այդ իսկ պատճառով պետք է միամիտ կամ առնվազն աշխարհից կտրված պաշտոնյա լինել՝ Վենետիկի հանձնաժողովից, որպեսզի չհասկանալ պարզ ճշմարտությունները. "սպիտակ ագռավները" տեղ չունեն "սև ագռավներիի" երամում, որը գրոհել է "մեծ խաղագումարի" մաքուր դաշտը։  Խոսքը, իհարկե, չի վերաբերում երկրի ողջ դատական կորպուսի համատարած սևացմանը, որոնց շրջանում եղել են և կան մարդիկ, որոնք տեղի չեն տվել "համակարգայնության գայթակղությանը", բայց դա, ցավոք, բացառություն է կանոններից։ 

 

Երբեմն դատավորների ախորժակը, որոնք ոչ մեկի առջև փաստացի պատասխանատվություն չեն կրում, բացի ստացած կանխիկ գումարի մի մասը "վեր փոխանցելուց", այնպիսի ծայրահեղությունների են հասել, որ դժվար է պատկերացնել անգամ։  Այսպես, այս տողերի հեղինակը չափազանց զարմացած էր, երբ 10 տարի առաջ իր բարեկամը պատմում էր, թե ինչպես էին իր ձեռքից խլում Երևանի հենց կենտրոնում գտնվող սեփականությունը։  Դա նրա պապի փոքրիկ, անշուք կավահող տնակն էր, որը ժառանգաբար անցել էր հորը, որտեղ այն ժամանակ ընտանիքի գլխավորի բարեսրտության բերումով, որը նոր բնակարան էր ստացել, տեղավորվել էր հայրենադարձների աղքատ ընտանիքը՝ "մինչեւ լավագույն ժամանակներ"։  Միայն զուտ պատահականությամբ բարեկամն իմացել էր, որ իր ժառանգությունը հանձնվել է ուրիշներին, և միայն այն պատճառով, որ ինքը, կարծես,  գոյություն չունի, այսինքն՝ ինքը, պարզվում է, չի էլ ծնվել։  Ուսումնասիրելով իր ժառանգական սեփականությունը "կանչված հյուրերի" ժառանգների ձեռքը փոխանցելու դատավճիռը՝ նա հայտնաբերել է, որ իր հայրը երեխա չի ունեցել։  Ընդ որում, նման որոշում կայացրած դատավորը այն հիմնավորել է հենց հայցվորի հայտարարությամբ, որը պնդել  էր, թե տունը կարող է  որպես սեփականություն իրենց հանձնվել արդեն այն պատճառով, որ այն "բարեգործը", պարզապես, ժառանգ, չունի։  Այս ողջ գործողությունը, ինչպես հետո անկեղծորեն պատմել էր նույն դատավորը, բոլորովին չկաշկանդվելով, "զավթիչի" համար արժեցել էր ընդամենը 200 ԱՄՆ դոլար։  Ստիպված էր դիմել երկրորդ ատյան և ապացուցել իր տոհմածառը։

 

Եվ դատական իշխանության ապահովման նման օրինակները տասնյակներ են, եթե ոչ՝ հարյուր հազարավոր, որոնք ոչ միայն մեծապես, այլև մանրուքներով խարխլում էին երկրում դեռևս ավարտին չհասցված պետականաշիության հիմքերը, բնակչության շրջանում ստեղծում էին անպաշտպանության, խոցելիության, սեփական անզորության զգացողություն ամրապնդվող իրավական նիհիլիզմի և ամենաթողության մթնոլորտում։  Ըստ էության, հենց այդ պատճառով "թավշյա հեղափոխությունը"  փողոց  դուրս բերեց հարյուր հազարավոր մարդկանց, ոչ թե աղքատությունը, ոչ թե փողի բացակայությունն ու կարիքը, այլ հենց՝ բարքերի անկումը և լիակատար անօգնականության զգացումը։ 

 

Բայց սա մեդալի միայն մեկ կողմն է, ոչ ամբողջական պատկերն այն բանի, թե ինչու Հայաստանն ի վիճակի չէ գործարկել ինքնամաքրման և ներառական սոցիալ-տնտեսական զարգացման մեխանիզմները։  Երկրորդը ավելի սարսափելի է և նույնպես առնչվում է, մեղմ ասած, անկատար դատաիրավական համակարգին։  Դա երկրի տնտեսական զարգացումն ապահովող հիմնարար սկզբունքների, նրա արդյունաբերական, բանկային, ապահովագրական համակարգերի, ներքին եւ օտարերկրյա ներդրողների իրավունքների ապահովման համակարգերի բացակայությունն է: Ամենավտանգավորն այն է, որ դատավորները (ոչ բոլորն են, իհարկե) մնում էին ոչ միայն իշխանավորների, այլեւ մեծ դրամապանակների  "ծառաներ", աջակցելով "թույլերի"  դեմ "ուժեղների", "ֆորմալների" դեմ  "ոչ ֆորմալների" ռեյդերային զավթումները, քանի որ առաջիններն ի վիճակի չէին համակարգի կաշառման համար չհաշվարկված կանխիկ գումար գեներացնել: Այս ամենը հանգեցնում էր անասելի և ներսից շատ վտանգավոր ավերիչ հասարակական-տնտեսական դիֆուզիաների։  Նման պայմաններում երկրում ոչ մի տնտեսական զարգացման եւ կապիտալի ներգրավման մասին խոսք անգամ լինել չի կարող։

 

Հետաքրքիր օրինակ է ոչ վաղ դատական պրակտիկայից, որը նկարագրել են hetq.am.-ի խմբագրության իմ գործընկեր հետաքննող լրագրողները: Այդ գործը մեծ հնչեղություն է ստացել և լավ հաստատումն է այն բանի, թե ինչու Հայաստանն այդքան չսիրված է ներդրողների կողմից, նույնիսկ՝ եթե նրանք մեր հայրենակիցներն են արտերկրից։ 

 

Խոսքը սնանկացած "Դվին" կոնցեռնի և բաժնետեր Ռաֆիկ Սարգսյանի գործի մասին է ։  2000-ականների վերջին կոնցեռնը, կորցնելով քաղաքական աջակցությունը, լրացուցիչ ռեսուրսների կարիք  ուներ և դիմել էր ՎՏԲ բանկի հայաստանյան մասնաճյուղ' 7 մլն ԱՄՆ դոլարի վարկային օգնության համար' որպես գրավ թողնելով Երևանում իրեն պատկանող կիսակառույց անշարժ գույքը: Բայց ֆինանսական դժվարությունները հաղթահարել ընկերությունը չկարողացավ, և վարկը, դժբախտաբար,  չվճարվեց։  Ինչպես ընդունված է միջազգային պրակտիկայում,  անշարժ գույքն անցավ բանկի տնօրինմանը՝ պարտքի վճարման հաշվին: Այդ համաձայնագիրն ստորագրվել է 2009 թվականին։

 

Կառավարելով իր պասիվ-ակտիվ գործողությունները՝ բանկին հաջողվեց, ի վերջո, արդեն 2013 թվականին գտնել  այդ անշարժ գույքի գնորդ  ի դեմս օտարերկրյա ներդրողի՝ "Ֆրեդեքս Սերվիսիզ" ընկերության, որը, կանխատեսելով տուրիստական բում  երկրում, սկսեց կառուցել հյուրանոց: Ներդրողին աջակցելու եւ իր հաճախորդների բազան ավելացնելու նպատակով ՎՏԲ-ն սկսեց իրականացնել ընկերության վարկային սպասարկում, նրան 8 մլն դոլար հատկացնելով հյուրանոցի կառուցման համար, որը, գործնականում արդեն պատրաստ է շահագործման: Բայց "Դվինի" բաժնետերերը փոշմանել են և նախաձեռնել են, այսպես կոչված, զիջման պայմանագրի անվավեր ճանաչման դատական գործընթաց՝ պահանջելով վերականգնել այդ շենքի նկատմամբ սեփականության իրավունք:

 

Նման բան հազվադեպ է լինում միջազգային դատական պրակտիկայում, քանի որ խոսքը բարեխիղճ գործարքի մասին է, որը ստորագրել են պայմանագրի բոլոր կողմերը ։  Բայց մենք ունենք մեր "օրենքները"։  Եվ ահա այս գործը շարունակվում է շուրջ 10 տարի: Գումարներ է կորցնում ներդրողը, գումար է կորցնում  բանկը: Ակտիվի բարեխիղճ գնորդը՝ ի դեմս օտարերկրյա ներդրողի, տարակուսանքի մեջ է. իր ծախսած վիթխարի միջոցները կարող են չքանալ դատավորի մուրճի մեկ հարվածով: Իսկ ինու՞, միթե՞ այն պատճառով, որ գրավի տերը փոծմանել է:  "Իսկ ինչու՞ ծանոթ չգտնել անծայրածիր իրավաբանական դաշտում, ինչու՞ չպայմանավորվել  ում հետ պետք է ",  - մտածել է նա։ Եվ ահա, այս մեծ  ժամկետի ընթացքում գործը երկու անգամ հասել է մինչև Վճռաբեկ դատարան. կոնցեռնի բաժնետերերի հայցը, նախ, մերժվել է, իսկ հետո, հավանաբար, բողոքը, հայտնվելով ում մոտ  պետք էր, բավարարվել է, և գործը հայտնվել է "դժոխքի շրջանակներում"։  Դարձյալ ատյաններ, դարձյալ անհասկանալի "շարժումներ", դարձյալ ամեն ինչ անորոշ է եւ տարօրինակ: Ինչ է ստացվում. ներդրողը ձեռք է բերել շենք, կատարել է մեծ ներդրումներ, հիմնովին այդ շենքը փոխել է, առատորեն վերականգնել ու բարելավել է, հաշվարկել է իր ծախսերը եւ ապագա եկամուտը, հաշվե վարկի լ ծախսերը ... եւ այս ամենը՝ ապարդյու՞ն: Եվ հիմա դատարանի որոշմամբ, ներդրողին կարող են ցույց տալ դուռը, զրկել սեփականությունից և արդեն սկզբունքորեն այլ, կատարելագործված և հյուրանոցային բիզնեսի համար պատրաստ շենքը վերադարձնել նախկին սեփականատիրո՞ջը։ Անհեթեթ բան է։ 

 

"Դվին կոնցեռն" ՓԲԸ բաժնետերերի դատական գործով վերաքննիչ դատարանի կազմն ընդդեմ բանկի. նախագահող դատավոր Գագիկ Խանդանյան, դատավորներ Լևոն Գրիգորյան և Հարություն Ենոքյան:

 

Չխորանալով այս խճճված գործի իրավաբանական նրբությունների մեջ՝ կարելի է միայն նշել, որ դրանում, ակնհայտորեն, ինչ-որ բան այնպես չէ։  Ինչու՞ են Վճռաբեկ դատարանի և առաջին ատյանի դատավորները պարբերաբար փոխում իրենց որոշումները։ Վերջինն, ի դեպ, կայացվել է ներդրողի և բանկի դեմ, բայց դա էլ դեռ վերջը չէ։  Եթե ներդրողը եւ բանկը պարտվեն Վճռաբեկ դատարանում, ապա մենք կստանանք չպաշտպանված սեփականության, չպաշտպանված ներդրումների եւս մեկ բացասական նախադեպ: Եվ կրկին կձգվի անվստահության նոր երկար փեշատուտը երկրի հանդեպ, որն ի զորու չէ պաշտպանել ներդրողին։ 

 

Երկիրն առանց այդ էլ հանձնվել էր մերթ 90-ականների սկզբի "սեփականաշնորհողների" հոշոտմանը, այնուհետև՝ օլիգարխների ու նրանց կամայականությունը ծածկող իշխանավորների հաշվեկշռին։  Եվ նրանց բոլորին սպասարկել է ու շարունակում է սպասարկել իրեն "անկախ" համարող խորապես կոռումպացված դատական համակարգը, որը ղեկավարվում է ուժեղների շահերով և հավատարիմ է "օրենքը նման է առեղի, որ կողմ թեքես, այնտեղ էլ կտանի" սկզբունքին։

 

Այս ամենը վաղուց վտանգավոր ձևեր է ընդունում, որոնք, ինչպես վերը նշվեց, հանգեցնում են պետության հիմնական կրող կառուցվածքների և ոչ պակաս հաջող սոցիալ-տնտեսական զարգացման խարխլմանը։

 

Վերջերս Հայաստանի բանկային համակարգը լքեցին օտարերկրյա մի քանի բանկեր։ Հատկանշական է, որ վրացական շուկայում այդքան հաջող աշխատող "ՊրոԿրեդիտԲանկը" Հայաստանում չկարողացավ աշխատել։  Հեռանալու պատճառներից մեկը հայկական շուկայի առանձնահատկությունն էր, որը բացարձակապես չի ենթարկվում իրականության գերմանական ընկալմանը։  Գերմանացիները սովոր չեն խնդիրները լուծել ոչ ֆորմալ կանոններով։ Գուցե, ադ պատճառով մեր  որոշ "ճարպիկ"  բանկիրներ նրանց անվանում էին "հարիֆներ", որոնք հայտնվել է ոչ ճիշտ ժամանակ ոչ ճիշտ վայրում, ասացեք խնդրեմ, հոգեկերտվածքները տարբրե էին: Եթե գործին ձեռնամուխ չլինենք,  այպես էլ կմնանք նստած՝ մեր հոգեկերտվածքով:

 

Հայաստանում արդեն վաղուց չի զարգանում կապիտալի շուկան, որի հիմնական հենասյունն է պետության կողմից մինորիտար ներդրող-բաժնետերերի պաշտպանության անհրաժեշտությունը։  Եթե փորփրենք երկրի հետսեփականաշնորհման պատմությունը, կարելի է օտարերկրյա ներդրողներին "քցելու" հազարավոր  դեպքեր հայտնաբերել, որոնք ոչինչ չէին հասկանում մեր "գայլային" իրականությունից։ Եվ այդ բոլոր "քցոցիները", ի դեպ, պաշտոնապես ձևակերպվել են դատական վճիռներում։  Երկրի հանդեպ վստահությունը վերականգնել հիմա շատ ու շատ դժվար է լինելու։  Ոչ մեկ տարվա և, նույնիսկ, ոչ հինգ տարվա ընթացքում, այլ, եթե ձեռք չտալ դատական համակարգին, ապահովելով նրա հետագա անկախությունը "առողջ բանականությունից", ապա ներդրողների վստահության մասին կարելի է մոռանալ, առնվազն, երկար տարիներ,  որոնք ապահովեն լիակատար սերնդափոխություն։

 

Ինչու՞ է վետինգը դառնում նաև ոչ միայն, պարզապես,  արդիական, այլ նաև երրորդ իշխանության բարեփոխման անհրաժեշտ միջոց։ Այն պատճառով, որ խաղալով սեփական խաղերը, այն վաղուց վերածվել է ինքնաբավ կլանային համակարգի, և այս վերը նշված "փակ ակումբի": Հազվադեպ է, որ երիտասարդներից, նույնիսկ գերազանց իրավաբանական կրթություն ունեցողներից որևէ մեկը կարողանում է դրա մասնակից դառնալու իրավունք ստանալ: Այստեղ վերջին 10-15 տարիների ընթացքում սկսել է ձեւավորվել "սերնդային երաշխիքի" արատավոր պրակտիկան: Դատավոր կարելի էր դառնալ նաև ավելի վաղ, բայց միայն վերևից կամ քաղաքական ցուցումով կամ հարազատների ու ազգականների կողմից հատուկ երաշխավորությամբ, որոնք պետք է լինեն նույնպես դատավոր կամ ընտրյալ փաստաբանների կամ բարձր կարգավիճակի խոշոր իրավաբան։  Եվ այսպես, աստիճանաբար դատաիրավական ողջ համակարգը վերջին տարիներին սկսել է ընդունել ակնհայտ կլանային ուրվագծեր՝ սեփական "արժեքները" պահպանելու և անհրաժեշտության դեպքում պաշտպանություն կազմակերպելու նպատակով՝ ինչպես  այսօր տեղի է ունենում։

 

Այս առումով շատ ուշագրավ է ոչ մեծաթիվ "սպիտակ ագռավներից" մեկի ՝ դատավոր և իրավապաշտպան Պարգև Օհանյանի կարծիքը։  Փաստաբանի կարծիքով, որը նա հայտնել է Արմինֆո-ին տված հարցազրույցում, Հայաստանում առկա դատաիրավական համակարգը հիշեցնում է լճացած կեղտոտ ջրով ջրհոր. "Անհրաժեշտ է այն փակել, և բացել արդարադատության նոր մաքուր աղբյուր: Օհանյանի  համոզմամբ,  դատական համակարգի պահպանումն անհնար է այն տեսքով, որով այսօր գոյություն ունի: Հանուն արդարության պետք է նշել, որ հայտնի իրավաբանը վետինգի ընթացակարգի մեծ կողմնակից չէ, հնարավոր է, "ցեխային" համերաշխության արդար նկատառումներից ելնելով, առավել եւս, որ նրա հեղինակավոր կարծիքով, երկրում քիչ չեն թե չարատավորված կենսագրությամբ պարկեշտ դատավորները, հատկապես, երիտասարդների շրջանում, թե՝ կրթված մարդիկ: Բայց նրանց, հուսանք, վետինգը չի էլ սպառնում։

 

Հետեւաբար, տարօրինակ է թվում փաստաբանական կորպուսի վերջին դեմարշը ի պաշտպանություն դատավորների; Բայց չէ որ վերջերս ՝ դեռ մեկ տարի առաջ, նրանցից շատերը խորապես հիասթափված էին իրենց մասնագիտությունից՝ կատակով իրենց անվանելով դատավարության "պայմանավորվող կողմ"։ 

 

Բայց վերադառնանք տնտեսությանը։ Այս կամ այն երկրներում ներդրումային ակտիվության էական բարձրացում կարելի է ակնկալել միայն երկու դեպքում։  Առաջինը ՝ եթե երկիրը ավտորիտար է, բայց "քիչ թե շատ" արդար ։  Եթե "ազգերի հայրերը" կենսականորեն հետաքրքրված են ներդրումներով եւ օտարերկրյա ներդրողներով եւ նրանց հրավիրում են երկիր՝ անձնական պատասխանատվության եւ երաշխիքի ապահովմամբ: Ընդ որում, նրանք դա անում են ոչ թե ընտրողաբար, այլ համատարած՝ հանուն երկրի ապագայի և հանուն ներդրումային կլիմայի բարձր չափանիշների պահպանման՝ ի սկզբանե չեզոքացնելով բացահայտ արկածախնդիրներին՝ հատուկ ծառայությունների աշխատանքի շնորհիվ։ Այդպես է եղել է Սինգապուրի, Ինդոնեզիայի եւ, նույնիսկ, Մալազիայի վերելքի ժամանակ, այդպես է եղել Լատինական Ամերիկայի շատ երկրներում՝ անցյալ դարում, այդպես են իրենց պահում որոշ դիկտատորներ Աֆրիկայում եւ որոշ առաջնորդներ նախկին խորհրդային տարածքում:

 

Երկրորդ տարբերակ. եթե խոսքը ժողովրդավարության, ժողովրդի իշխանության ուղին ընտրած երկրների մասին է, որոնք հավատարիմ են ազատականության գաղափարներին։  Այստեղ չկան բռնապետներ և "ազգի հայրեր"։  Նրանց միանգամայն հաջող փոխարինում է դատաիրավական համակարգը։ Վենետիկի հանձնաժողովի անդամները հազիվ թե, իմանա, թե արդյոք այն կարող է սահուն կերպով առանց վետինգի անցնել մի ֆորմացիայից մյուսի՝ հետհեղափոխականի։ Բայց Հայաստանի նման երկրների զարգացման ողջ տրամաբանությունը, իհարկե, իր ոչ եզակի, բայց մեր բնակչությանը միանգամայն բնորոշ "բացառիկ" հասարակական "մշակութաբանական" սովորույթներով, խոսում է բացասական պատասխանի մասին։ Որովհետեւ հին դատական համակարգը, եթե այն շարունակում է մնալ խորապես կոռումպացված, մեծապես խոչընդոտում է հետագա տնտեսական զարգացմանը: Դատավորները կշարունակեն կաշառք վերցնել եւ հայցվորներից, եւ պատասխանողներից, նրանց անցկացնել մի քանի "դժոխքի շրջանակով": Ընդ որում, յուրաքանչյուր փուլում դրամային դրույքաչափերը կբարձրանան՝ կաշխատի այսպես կոչված շրջանաձեւ երաշխավորումը։  Եվ այդ ժամանակ Հայաստանում միայն հիմարները փող կներդնեն, իսկ մեծ գումարների մասին խոսք անգամ լինել չի կարող։ 

 

Ներդրողները կարող են գնալ նման ռիսկերի, բայց միայն այն դեպքում, եթե բիզնեսի արդյունավետության կլինի շատ բարձր է, եւ դա, առաջին հերթին, նավթին եւ գազին առնչվող գործարքներն են: Դրա համար էլ Հայաստանը դեռ երկար ժամանակ կլինի բարձր ներդրումային ծախսերի երկիր. թանկարժեք "շրջափակված" լոգիստիկան և էներգակիրների բարձր գները մարժաներ չեն թողնում պաշտոնյաների ու դատավորների կաշառմանն ուղղորդված լրացուցիչ ծախսերի համար։  Եթե խոշոր բիզնեսը այդ բեռը, անգամ, ձգի, ապա միջինն ու փոքրը, հաստատ, չեն կարող։

 

Այնպես որ, երկրի դատաիրավական համակարգում խորքային համակարգային բարեփոխումների և վետինգի անհրաժեշտության հարցը, իմ կարծիքով, չի կարող բաց մնալ։

ԱՎԵԼԱՑՆԵԼ ՄԵԿՆԱԲԱՆՈՒԹՅՈՒՆ
Ներմուծեք թվանշաններն     

Նորություններ
Գնել Սանոսյան. Սահմանազատման եւ սահմանագծման գործընթացի ավարտից հետո չլուծված խնդիրներ չեն լինիԳնել Սանոսյան. Սահմանազատման եւ սահմանագծման գործընթացի ավարտից հետո չլուծված խնդիրներ չեն լինի
Ալեն Սիմոնյանի հայտարարությունները քարտ բլանշ են ագրեսիայի համար․ ընդդիմադիր պատգամավորԱլեն Սիմոնյանի հայտարարությունները քարտ բլանշ են ագրեսիայի համար․ ընդդիմադիր պատգամավոր
Հայաստանը չի միացել ՀԱՊԿ խորհրդարանական պատվիրակությունների ղեկավարների հայտարարությանը, որում դատապարտվում է Հայաստանը չի միացել ՀԱՊԿ խորհրդարանական պատվիրակությունների ղեկավարների հայտարարությանը, որում դատապարտվում է "Կրոկուս Սիթի Հոլ" - ում տեղի ունեցած դաժան ահաբեկչությունը
ԱԺ խոսնակ. Կցանկանայի հանդիպել մի մարդու, ով քարտեզի վրա կարող է ապացուցել Տավուշի 4 գյուղերի պատկանելությունը ՀայաստանինԱԺ խոսնակ. Կցանկանայի հանդիպել մի մարդու, ով քարտեզի վրա կարող է ապացուցել Տավուշի 4 գյուղերի պատկանելությունը Հայաստանին
Վահե Հովհաննիսյան. Հայաստանի այսօրվա իրավիճակը համաշխարհային պատմության մեջ եզակի վիճակ է. պետական ողջ ռեսուրսն աշխատում է պետության քանդման օգտինՎահե Հովհաննիսյան. Հայաստանի այսօրվա իրավիճակը համաշխարհային պատմության մեջ եզակի վիճակ է. պետական ողջ ռեսուրսն աշխատում է պետության քանդման օգտին
ԱԺ նախագահ. Սվետլանա Տիխանովսկայայի հետ իմ հանդիպմանը որևէ քաղաքական ենթատեքստ չի եղելԱԺ նախագահ. Սվետլանա Տիխանովսկայայի հետ իմ հանդիպմանը որևէ քաղաքական ենթատեքստ չի եղել
Փաշինյանը ֆրանսիացի խորհրդարանականների հետ քննարկել է Հարավային Կովկասում առկա գործընթացներըՓաշինյանը ֆրանսիացի խորհրդարանականների հետ քննարկել է Հարավային Կովկասում առկա գործընթացները
Բաքուն նյարդայնացած է Բլինքենի և Ֆոն դեր Լյայենի հետ Փաշինյանի առաջիկա հանդիպման առնչությամբԲաքուն նյարդայնացած է Բլինքենի և Ֆոն դեր Լյայենի հետ Փաշինյանի առաջիկա հանդիպման առնչությամբ
Ֆրանսիայի դեսպանը և ֆրանսիացի պատգամավորների պատվիրակությունը ծանոթացել են Սոթքի ոսկու հանքի շուրջ անվտանգության ապահովման գործընթացներինՖրանսիայի դեսպանը և ֆրանսիացի պատգամավորների պատվիրակությունը ծանոթացել են Սոթքի ոսկու հանքի շուրջ անվտանգության ապահովման գործընթացներին
Հայաստանում ընտանեկան բռնության զոհերն սկսել են ավելի հաճախ դիմել իրավապահներին․ ՔԿՀայաստանում ընտանեկան բռնության զոհերն սկսել են ավելի հաճախ դիմել իրավապահներին․ ՔԿ
Ռասմուսենի զեկույցը. Հայաստանին ԵՄ թեկնածուի կարգավիճակ առաջարկելն անդառնալի կդարձնի նրա շրջադարձը դեպի ԱրևմուտքՌասմուսենի զեկույցը. Հայաստանին ԵՄ թեկնածուի կարգավիճակ առաջարկելն անդառնալի կդարձնի նրա շրջադարձը դեպի Արևմուտք
ԱրարատԲանկը 27-րդ անգամ թողարկում է դոլարային պարտատոմսերԱրարատԲանկը 27-րդ անգամ թողարկում է դոլարային պարտատոմսեր
Հակոբ Արշակյան. Հայաստանը վերահաստատում է իր հանձնառությունը խաղաղ բանակցությունների միջոցով տարածաշրջանում կայուն եւ համապարփակ խաղաղության ու կայունության հաստատմանըՀակոբ Արշակյան. Հայաստանը վերահաստատում է իր հանձնառությունը խաղաղ բանակցությունների միջոցով տարածաշրջանում կայուն եւ համապարփակ խաղաղության ու կայունության հաստատմանը
Կրկին փորձիր. Առողջապահության նախարարի նախկին տեղակալը նշանակվել է առողջապահության փոխնախարարԿրկին փորձիր. Առողջապահության նախարարի նախկին տեղակալը նշանակվել է առողջապահության փոխնախարար
Տավուշի գյուղերը հանձնելու դեպքում կխախտվի տեղի բնակիչների էկոհամակարգը. փորձագետՏավուշի գյուղերը հանձնելու դեպքում կխախտվի տեղի բնակիչների էկոհամակարգը. փորձագետ
Ֆրանսիացի ջութակահար Ֆրանսուա Պինո-Բենուան ելույթ կունենա երևանյան հանդիսատեսի առջև՝ Հայաստանի պետական կամերային նվագախմբի նվագակցությամբՖրանսիացի ջութակահար Ֆրանսուա Պինո-Բենուան ելույթ կունենա երևանյան հանդիսատեսի առջև՝ Հայաստանի պետական կամերային նվագախմբի նվագակցությամբ
Լյուտնյայի հանրահայտ վարպետ Հոփկինսոն Սմիթը ելույթ կունենա ՀայաստանումԼյուտնյայի հանրահայտ վարպետ Հոփկինսոն Սմիթը ելույթ կունենա Հայաստանում
Ադրբեջանը գերության մեջ գտնվող Արցախի ռազմաքաղաքական ղեկավարներին օգտագործում է սեփական քարոզչական նպատակներն իրագործելու համար․հայտարարությունԱդրբեջանը գերության մեջ գտնվող Արցախի ռազմաքաղաքական ղեկավարներին օգտագործում է սեփական քարոզչական նպատակներն իրագործելու համար․հայտարարություն
ԱՄՆ Պետդեպարտամենտում հրաժարվել են ներկայացնել ապրիլի 5-ին Բրյուսելում Փաշինյան-ֆոն դեր Լյայեն-Բլինքեն հանդիպման օրակարգի մանրամասներըԱՄՆ Պետդեպարտամենտում հրաժարվել են ներկայացնել ապրիլի 5-ին Բրյուսելում Փաշինյան-ֆոն դեր Լյայեն-Բլինքեն հանդիպման օրակարգի մանրամասները
Լեռնային Ղարաբաղի ժողովուրդը շարունակում է անսասան մնալ հայրենիք վերադառնալու եւ սեփական ժողովրդավարական ինքնակառավարումն իրականացնելու ձգտումներում. Հայաստանի ԱԺ պատգամավորԼեռնային Ղարաբաղի ժողովուրդը շարունակում է անսասան մնալ հայրենիք վերադառնալու եւ սեփական ժողովրդավարական ինքնակառավարումն իրականացնելու ձգտումներում. Հայաստանի ԱԺ պատգամավոր
ԱԺ փոխնախագահ. Հայաստանը շարունակում է հավատարիմ մնալ Հարավային Կովկասի տարածաշրջանում խաղաղությանն ու կայունությանըԱԺ փոխնախագահ. Հայաստանը շարունակում է հավատարիմ մնալ Հարավային Կովկասի տարածաշրջանում խաղաղությանն ու կայունությանը
Ֆրանսիայի դեսպան. Արցախցիների՝ հայրենիք վերադառնալու իրավունքը խախտվել էՖրանսիայի դեսպան. Արցախցիների՝ հայրենիք վերադառնալու իրավունքը խախտվել է
ԵՊՀ-ում բացվել է վրացագիտության կենտրոնԵՊՀ-ում բացվել է վրացագիտության կենտրոն
Պետդեպարտամենտում պատմել են Հայաստանի հետ հարաբերություններում ԱՄՆ քաղաքականության սկզբունքների մասինՊետդեպարտամենտում պատմել են Հայաստանի հետ հարաբերություններում ԱՄՆ քաղաքականության սկզբունքների մասին
Ապատեղեկատվությունը նպատակ է հետապնդում քաղաքական ասպարեզից հեռացնելու Ազգային-ժողովրդավարական Բևեռին. ԱԺԲ-ը պարզաբանել է ՔԿ-ի հայտարարությունըԱպատեղեկատվությունը նպատակ է հետապնդում քաղաքական ասպարեզից հեռացնելու Ազգային-ժողովրդավարական Բևեռին. ԱԺԲ-ը պարզաբանել է ՔԿ-ի հայտարարությունը
Հայ դիվանագետը՝ ԵՄ հատուկ ներկայացուցչին. Ալիևի ռեժիմն անպատժելիության ֆոնին պատրաստվում է Հայաստանի դեմ նոր ագրեսիայիՀայ դիվանագետը՝ ԵՄ հատուկ ներկայացուցչին. Ալիևի ռեժիմն անպատժելիության ֆոնին պատրաստվում է Հայաստանի դեմ նոր ագրեսիայի
«Միջազգային և համեմատական իրավունքի հայկական կենտրոնը» ՄԱԿ հարկադիր և ակամա անհետացածների հարցերով աշխատանքային խմբին է ներկայացրել ութ հայ զինվորականների գործեր«Միջազգային և համեմատական իրավունքի հայկական կենտրոնը» ՄԱԿ հարկադիր և ակամա անհետացածների հարցերով աշխատանքային խմբին է ներկայացրել ութ հայ զինվորականների գործեր
Հայաստանի ԱԳՆ-ից հետո՝ Արցախի մասին հիշատակումներն անհետացել են ՀՀ նախագահի կայքիցՀայաստանի ԱԳՆ-ից հետո՝ Արցախի մասին հիշատակումներն անհետացել են ՀՀ նախագահի կայքից
Սաթի Սպիվակովան և Մոսկվայի «Ազգերի թատրոնը» շուտով ԵրևանումՍաթի Սպիվակովան և Մոսկվայի «Ազգերի թատրոնը» շուտով Երևանում
ՀԱՊԿ գլխավոր քարտուղար. Ահաբեկչությունն ընկալվում է որպես ընդհանուր սպառնալիք մեր կազմակերպության անդամների համար.ՀԱՊԿ գլխավոր քարտուղար. Ահաբեկչությունն ընկալվում է որպես ընդհանուր սպառնալիք մեր կազմակերպության անդամների համար.
Քննչական կոմիտեն մանրամասներ է ներկայացրել ոստիկանության Նոր Նորքի բաժին ներխուժման դեպքի վերաբերյալՔննչական կոմիտեն մանրամասներ է ներկայացրել ոստիկանության Նոր Նորքի բաժին ներխուժման դեպքի վերաբերյալ
Արդարադատության նախարար. Հայաստանի նոր սահմանադրության հարցի շուրջ որևէ քննարկում չի անցկացվելԱրդարադատության նախարար. Հայաստանի նոր սահմանադրության հարցի շուրջ որևէ քննարկում չի անցկացվել
Վարչապետ. ՀԱՊԿ-ը չի կատարել անվտանգային ոլորտի իր պարտավորությունները Հայաստանի Հանրապետության նկատմամբՎարչապետ. ՀԱՊԿ-ը չի կատարել անվտանգային ոլորտի իր պարտավորությունները Հայաստանի Հանրապետության նկատմամբ
Դունյա Միյատովիչ. Ադրբեջանը պետք է վերջ դնի լրագրողների և քաղաքացիական հասարակության ակտիվիստների ահաբեկմանն ու հետապնդմանըԴունյա Միյատովիչ. Ադրբեջանը պետք է վերջ դնի լրագրողների և քաղաքացիական հասարակության ակտիվիստների ահաբեկմանն ու հետապնդմանը
Իրանագետ. Ադրբեջանում ոչ ոքի մտքով անգամ չի անցնում Հայաստանին հանձնել պատմական Գավազան լեռը, որի վրա Վահրամ Բ իշխանի նույնանուն պատմական ամրոցի ավերակներն ենԻրանագետ. Ադրբեջանում ոչ ոքի մտքով անգամ չի անցնում Հայաստանին հանձնել պատմական Գավազան լեռը, որի վրա Վահրամ Բ իշխանի նույնանուն պատմական ամրոցի ավերակներն են
Արդարադատության նախարար. Բարեփոխումների շնորհիվ Հայաստանի դատական համակարգը 70 տոկոսով բեռնաթափվել էԱրդարադատության նախարար. Բարեփոխումների շնորհիվ Հայաստանի դատական համակարգը 70 տոկոսով բեռնաթափվել է
Գլխավոր դատախազի տեղակալներն ընդունել են ԱՄՆ Միջազգային իրավական հետազոտությունների պաշտպանական ինստիտուտի ներկայացուցիչներինԳլխավոր դատախազի տեղակալներն ընդունել են ԱՄՆ Միջազգային իրավական հետազոտությունների պաշտպանական ինստիտուտի ներկայացուցիչներին
Կրեմլ. Այժմ Ռուսաստանը բավական բարդ շրջան է ապրում բարեկամ, եղբայրական Հայաստանի հետ հարաբերություններումԿրեմլ. Այժմ Ռուսաստանը բավական բարդ շրջան է ապրում բարեկամ, եղբայրական Հայաստանի հետ հարաբերություններում
Թաթոյան. Ադրբեջանը ստեղծում է Հայաստանի նկատմամբ ռազմական ագրեսիայի ու հայերին ապօրինի ազատազրկելու արհեստական հիմքերԹաթոյան. Ադրբեջանը ստեղծում է Հայաստանի նկատմամբ ռազմական ագրեսիայի ու հայերին ապօրինի ազատազրկելու արհեստական հիմքեր
Միրզոյանն Արգենտինայում մասնակցել է Միրզոյանն Արգենտինայում մասնակցել է "Հայկական Բուենոս Այրես" գրքի շնորհանդեսին
Մարտի 26-ին արևմուտքից ցուրտ ճակատի ներթափանցմամբ պայմանավորված՝ հանրապետության ողջ տարածքում կրկին սպասվում են տեղումներՄարտի 26-ին արևմուտքից ցուրտ ճակատի ներթափանցմամբ պայմանավորված՝ հանրապետության ողջ տարածքում կրկին սպասվում են տեղումներ
Տոյվո Կլաար. Ադրբեջանական ԶԼՄ-ներում Հայաստանի հասցեին սպառնալիքներն անընդունելի ենՏոյվո Կլաար. Ադրբեջանական ԶԼՄ-ներում Հայաստանի հասցեին սպառնալիքներն անընդունելի են
Մարդու իրավունքների պաշտպանը հանդիպել է ֆրանսիացի խորհրդարանականների պատվիրակության հետՄարդու իրավունքների պաշտպանը հանդիպել է ֆրանսիացի խորհրդարանականների պատվիրակության հետ
Փաշինյանն ու Կոբախիձեն բացել են Վրաստանի դեսպանատան նոր շենքը ԵրևանումՓաշինյանն ու Կոբախիձեն բացել են Վրաստանի դեսպանատան նոր շենքը Երևանում
5 000 դրամ բոնուս IDBank-ից՝ կենսաթոշակային քարտ ձեռք բերողների համար5 000 դրամ բոնուս IDBank-ից՝ կենսաթոշակային քարտ ձեռք բերողների համար
Արարատի բնակիչը ԱԺ ընտրություններում ընտրակաշառք բաժանելու համար կարող է իրական պատժաչափ ստանալ․Գլխավոր դատախազությունԱրարատի բնակիչը ԱԺ ընտրություններում ընտրակաշառք բաժանելու համար կարող է իրական պատժաչափ ստանալ․Գլխավոր դատախազություն
Հայտարարություն. Անհրաժեշտ է անհապաղ քայլեր ձեռնարկել Ադրբեջանի կողմից հայ ռազմագերիների իրավունքների խախտումները դադարեցնելու համարՀայտարարություն. Անհրաժեշտ է անհապաղ քայլեր ձեռնարկել Ադրբեջանի կողմից հայ ռազմագերիների իրավունքների խախտումները դադարեցնելու համար
Մեկ տարում Հայաստանում տուբերկուլյոզով պայմանավորված մահվան դեպքերը 14%-ով նվազել ենՄեկ տարում Հայաստանում տուբերկուլյոզով պայմանավորված մահվան դեպքերը 14%-ով նվազել են
Հայաստանի և Վրաստանի վարչապետները քննարկել են ռազմավարական գործընկերության մասին հռչակագրի իրականացման ուղղությամբ անհրաժեշտ քայլերըՀայաստանի և Վրաստանի վարչապետները քննարկել են ռազմավարական գործընկերության մասին հռչակագրի իրականացման ուղղությամբ անհրաժեշտ քայլերը
Լուկաս Ռոզենկրանց. Ֆրանկոֆոնիան կնպաստի Հայաստանի գիտության զարգացմանըԼուկաս Ռոզենկրանց. Ֆրանկոֆոնիան կնպաստի Հայաստանի գիտության զարգացմանը
Թաթոյան. Ոստիկանությունը Թաթոյան. Ոստիկանությունը "Մարտական եղբայրություն" կազմակերպության անդամներին բերման է ենթարկել նրանց համընդհանուր իրավունքների կոպտագույն խախտմամբ
Ամերիկահայ դաշնակահար Վարդան Հովսեփյանն առաջին անգամ մենահամերգով հանդես կգա հայրենիքումԱմերիկահայ դաշնակահար Վարդան Հովսեփյանն առաջին անգամ մենահամերգով հանդես կգա հայրենիքում
IDBank-ը թողարկել է դոլարային պարտատոմսերի 2024 թվականի թվով 1-ին տրանշըIDBank-ը թողարկել է դոլարային պարտատոմսերի 2024 թվականի թվով 1-ին տրանշը
Մոսկվայում ահաբեկչության հետևանքով զոհվածների թվում Հայաստանի քաղաքացի կա . ԱԳՆՄոսկվայում ահաբեկչության հետևանքով զոհվածների թվում Հայաստանի քաղաքացի կա . ԱԳՆ
Ոստիկանության Նոր Նորքի բաժին 3 անձի ներխուժման դեպքի առթիվ ՀՀ քննչական կոմիտեում նախաձեռնվել է քրեական վարույթ՝ ահաբեկչության վերաբերյալ հոդվածի հատկանիշներովՈստիկանության Նոր Նորքի բաժին 3 անձի ներխուժման դեպքի առթիվ ՀՀ քննչական կոմիտեում նախաձեռնվել է քրեական վարույթ՝ ահաբեկչության վերաբերյալ հոդվածի հատկանիշներով
Բիշքեկում Ադրբեջանի 5 քաղաքացի է ձերբակալվել՝ Ղրղզստանի ղեկավարության դեմ մահափորձ նախապատրաստելու կասկածանքովԲիշքեկում Ադրբեջանի 5 քաղաքացի է ձերբակալվել՝ Ղրղզստանի ղեկավարության դեմ մահափորձ նախապատրաստելու կասկածանքով
Հայաստանն ու Հունաստանը քննարկել են տեխնոլոգիական համագործակցության ընդլայնման հեռանկարներըՀայաստանն ու Հունաստանը քննարկել են տեխնոլոգիական համագործակցության ընդլայնման հեռանկարները
Ադրբեջանը զինում է Ուկրաինային Ռուսաստանի դեմ պատերազմումԱդրբեջանը զինում է Ուկրաինային Ռուսաստանի դեմ պատերազմում
Լիահույս եմ, որ Հայաստան-Հունաստան-Կիպրոս հարթակում փոխգործակցության խթանմանն ուղղված ջանքերն իրենց նպաստը կբերեն հայ և հույն ժողովուրդների անվտանգությանն ու բարօրությանը. ՓաշինյանԼիահույս եմ, որ Հայաստան-Հունաստան-Կիպրոս հարթակում փոխգործակցության խթանմանն ուղղված ջանքերն իրենց նպաստը կբերեն հայ և հույն ժողովուրդների անվտանգությանն ու բարօրությանը. Փաշինյան
Վրաստանի վարչապետը պաշտոնական այցով կժամանի ՀայաստանՎրաստանի վարչապետը պաշտոնական այցով կժամանի Հայաստան
Կարդալ ավելին



Մեկնաբանվողներ
Այսօր Հայաստանում ուժերի գերլարում է պետք՝ բոլոր ունակ մարդկանց համատեղ աշխատանք. վերլուծաբանԱյսօր Հայաստանում ուժերի գերլարում է պետք՝ բոլոր ունակ մարդկանց համատեղ աշխատանք. վերլուծաբան
Պետությունը շահագրգիռ է Հայաստանում բնակվող բոլոր ազգային համայնքների զարգացման հարցերում. ՓաշինյանՊետությունը շահագրգիռ է Հայաստանում բնակվող բոլոր ազգային համայնքների զարգացման հարցերում. Փաշինյան
ՌԴ ԱԳՆ. Մոսկվան Երեւանի հետ հարաբերություններում ՌԴ ԱԳՆ. Մոսկվան Երեւանի հետ հարաբերություններում "ամրության ստուգում" է անցել
Փաշինյան. արտաքին ուժերը նույնպես դրդել են Ղարաբաղում էթնիկ զտում կազմակերպող հիմնական ուժինՓաշինյան. արտաքին ուժերը նույնպես դրդել են Ղարաբաղում էթնիկ զտում կազմակերպող հիմնական ուժին
Նախկին քաղաքապետ. Մեր քաղաքական ուժը գնալու է ինստիտուցիոնալ լուծումների ճանապարհովՆախկին քաղաքապետ. Մեր քաղաքական ուժը գնալու է ինստիտուցիոնալ լուծումների ճանապարհով
Դաշնակիցներ, ուղեկիցներ և դաշինքների պատրանքներ. Մարկեդովնովը՝ Հայաստանի արտաքին քաղաքականության մասին՝ նոր իրողություններումԴաշնակիցներ, ուղեկիցներ և դաշինքների պատրանքներ. Մարկեդովնովը՝ Հայաստանի արտաքին քաղաքականության մասին՝ նոր իրողություններում
Քաղաքական գործիչ. ՌԴ-ի և ՀԱՊԿ-ի հետ դաշինքի խզումը և Երևանի կողմնորոշումը դեպի Արևմուտք կարող է կործանարար լինել Հայաստանի համարՔաղաքական գործիչ. ՌԴ-ի և ՀԱՊԿ-ի հետ դաշինքի խզումը և Երևանի կողմնորոշումը դեպի Արևմուտք կարող է կործանարար լինել Հայաստանի համար
Քաղաքական գործիչ. հայ ժողովուրդը պետք է ընտրություն կատարի պատերազմի և ՀՀ վարչապետի հրաժարականի միջևՔաղաքական գործիչ. հայ ժողովուրդը պետք է ընտրություն կատարի պատերազմի և ՀՀ վարչապետի հրաժարականի միջև
Անդրանիկ Թևանյան. Մայրաքաղաքի իշխանությունների կողմից տրանսպորտի թանկացումը հետապնդում է բացառապես գերշահույթ ստանալու նպատակԱնդրանիկ Թևանյան. Մայրաքաղաքի իշխանությունների կողմից տրանսպորտի թանկացումը հետապնդում է բացառապես գերշահույթ ստանալու նպատակ
ԵՄ-ը լրացուցիչ 5,5 մլն եվրո կտրամադրի Արցախից փախստականներին մարդասիրական օգնություն ցուցաբերելու համարԵՄ-ը լրացուցիչ 5,5 մլն եվրո կտրամադրի Արցախից փախստականներին մարդասիրական օգնություն ցուցաբերելու համար
Իտալիայի Կաստելանցա քաղաքում բացվել է իտալացի լուսանկարիչ Ռոբերտո Տրավանի «Լեռնային Ղարաբաղ, դավաճանված խաղաղությունը» լուսանկարների ցուցահանդեսըԻտալիայի Կաստելանցա քաղաքում բացվել է իտալացի լուսանկարիչ Ռոբերտո Տրավանի «Լեռնային Ղարաբաղ, դավաճանված խաղաղությունը» լուսանկարների ցուցահանդեսը
Հայաստանը հունվարի 26-ին ադրբեջանական կողմին է փոխանցել ականապատ դաշտերի նոր տեղեկամատյաններ. ԱԳՆ Հայաստանը հունվարի 26-ին ադրբեջանական կողմին է փոխանցել ականապատ դաշտերի նոր տեղեկամատյաններ. ԱԳՆ 
Իշխանական կուսակցության պատգամավոր. Եթե ինչ-որ մեկը ճանաչում է Հայոց ցեղասպանությունը, դա անում է բացառապես սեփական քաղաքական նկատառումներից ելնելովԻշխանական կուսակցության պատգամավոր. Եթե ինչ-որ մեկը ճանաչում է Հայոց ցեղասպանությունը, դա անում է բացառապես սեփական քաղաքական նկատառումներից ելնելով
Վրաստանի ԱԳ նախարարը Հայաստանին և Ադրբեջանին կրկին առաջարկել է բանակցությունների Թբիլիսյան հարթակՎրաստանի ԱԳ նախարարը Հայաստանին և Ադրբեջանին կրկին առաջարկել է բանակցությունների Թբիլիսյան հարթակ
Հայաստանը բժշկական մարդասիրական օգնություն է ուղարկել ՈւկրաինաՀայաստանը բժշկական մարդասիրական օգնություն է ուղարկել Ուկրաինա