Չորեքշաբթի, 11 Հուլիսի 2018 08:21

Արմինֆո. Վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանն ընդունել է ՌԴ Դուբնայի միջուկային հետազոտությունների միացյալ ինստիտուտի Ֆլյորովի անվան միջուկային ռեակտորների լաբորատորիայի գիտական ղեկավար, ՌԴ գիտությունների ակադեմիայի ակադեմիկոս Յուրի Օգանեսովին:

նչպես ԱրմԻնֆո-ին հաղորդեցին կառավարության տեղեկատվության և հասարակայնության հետ կապերի վարչությունից, վարչապետը ողջունել է անվանի գիտնականին կառավարությունում և կարևորել նրա պատրաստակամությունն աջակցելու Հայաստանի գիտության զարգացմանը: «Ձեր հեղինակությունը բարձր է ողջ աշխարհում, իհարկե Ձեր աջակցությունը շատ օգտակար կլինի մեր երկրի ու ժողովրդի համար: Ես անակնկալ ունեմ Ձեզ համար, երեկ ստորագրել եմ Ձեզ ՀՀ քաղաքացիություն շնորհելու մասին միջնորդությունը: Ուրախ եմ, որ Հայաստանի Հանրապետությունը դե յուրե Ձեզ նման քաղաքացի է ունենալու, որովհետև համարում եմ, որ դե ֆակտո Դուք վաղուցվանից եք ՀՀ քաղաքացի»,- ասել է Նիկոլ Փաշինյանը և հույս հայտնել, որ Յուրի Օգանեսովն այսուհետ ավելի հաճախ կլինի Հայաստանում: Վարչապետը վստահություն է հայտնել, որ անվանի գիտնականի բոլոր ծրագրերը հայրենիքում հնարավոր կլինի հաջողությամբ իրականացնել:

 

Յուրի Օգանեսովը շնորհակալություն է հայտնել Նիկոլ Փաշինյանին իրեն ՀՀ քաղաքացիություն շնորհելու համար: Նա տեղեկացրել է վարչապետին, որ արդեն իսկ հանդիպել է Կրթության և գիտության նախարար Արայիկ Հարությունյանին, Առողջապահության նախարար Արսեն Թորոսյանին և վերջիններիս հետ քննարկել Ռադիոիզոտոպների արտադրության կենտրոնի գործարկման ընթացքը, ինչպես նաև՝ ֆիզիկոսների ներգրավվածության հնարավորությունն այդ գործընթացում: Հանդիպման ընթացքում կողմերը քննարկել են ծրագրերի կյանքի կոչմանը վերաբերող տարբեր հարցեր: 

      

Հավելենք, որ ԽՍՀՄ և Ռուսաստանի անվանի գիտնական, փորձարարական միջուկային ֆիզիկայի բնագավառի մասնագետ, ՌԳԱ ակադեմիկոս, ՌԴ Դուբնայի միջուկային հետազոտությունների միացյալ ինստիտուտի Ֆլյորովի անվան միջուկային ռեակտորների լաբորատորիայի գիտական ղեկավար Յուրի Օգանեսովի պատվին է անվանվել Մենդելեևի աղյուսալի «Օգանեսոն՚ տարրը: 

 

Հիշեցնենք, որ դեռ 1998 թվականին,  ի պատասխան հանրապետության կառավարության առաջարկին, Դուբնայի միջուկային հետազոտությունների միացյալ ինստիտուտի նախկին տնօրեն, լուսահոգի ակադեմիկոս Ալեքսեյ Սիսակյանը և Յուրի Օգանեսովը համաձայնել էին Երևանի ֆիզիկայի ինստիտուտի հնարավորությունների գնահատման աշխատանք իրականացնել: Այն ժամանակ Յուրի Օգանեսովի  կոչին արձագանքեցին Գերմանիայի, Ֆրանսիայի, ԱՄՆ-ի, Մեծ Բրիտանիայի, Ռուսաստանի և այլ երկրների խոշորագույն գիտական լաբորատորիաների ղեկավարներ: Սետղծվեց աշխարհի 9 առաջատար գիտնականներից կազմված հանձնաժողով, որոնք գնահատում իրականցնելուց հետո Հայաստանի կառավարությանն առաջարկեցին ֆիզիկայի ինստիտուտի անմիջական նշանակությունից զատ նրա հնարավորություններն ու ենթակառուցվածքն օգտագործել նաև այլ նպատակների համար: Այդպես ծնվեց դեռ 1944 թվականին հիմնադրված ԵրՖԻ հիման վրա ուռուցքաբանության գերազանցության կենտրոն ստեղծելու գաղափարը, որի աշխատանքից ստացվող միջոցների մի մասը նախատեսվում էր ուղղորդել հիմնարար հետազոտությունների շարունակմանը: «Քչերը գիտեն, որ որպես Գերազանցության կենտրոնի ստեղծման նախաձեռնող հանդես է եկել հենց Դուբնայի ինստիտուտը, ինչը ֆունդամենտալ գիտությունը կիրառականի փոխակերպելու որոշակի օրինակ է», - ավելի վաղ ԱրմԻնֆո-ի թղթակցի հետ զրույցում նշել էր Միջուկային հետազոտությունների միացյալ ինստիտուտի ավագ գիտաշխատող, ֆիզիկամաթեմատիկական գիտությունների թեկնածու Հրաչ Թորոսյանը, ընդսմին զարմանք հայտնելով այն առնչությամբ, որ կենտրոնի ստեղծումը վերածվեց անավարտ շինարարության օբյեկտի: «Իսկ չէ որ այդ համագործակցության հիման վրա կարելի էր ձևավորել հզոր  գիտական կլաստեր, որը միավորեր Մեծամորի ԱԷԿ-ը, Դուբնայի Միջուկային հետազոտությունների միավորված ինստիտուտը, «Հայատոմ» ինստիտուտը, Ֆիզիկայի ինստիտուտը, այլ շահագրգիռ կազմակերպությունների», - փաստել էր Հրաչ Թորոսյանը:

 

Ի դեպ, Գերազանցության կենտրոնի «անավարտ՚ մնալու առնչությամբ վերջերս ծայրահեղ տարակուսանք է հայտնել նաև Հայաստանի վարչապետը, ով հանձնարարել է հնարավորություններ գտնել Հայաստանի համար այդքան կարևոր նախագիծն ավարտին հասցնելու համար: Մինչդեռ, նախորդ կառավարությունն անարդյունավետ էր համարել այդ  նախագիծը, որն 80 տոկոսով իրագործված է հովանավորների միջոցներով: Ըստ երևույթին, Յուրի Օգանեսովի այցը Հայաստան նպատակ ուներ ուղիներ գտնել նախագծի վերակենդանացման և վերագործարկման համար, որից նախորդ իշխանությունները հրաժարվել էին:

 

Մերձմոսկովյան Դուբնայում գտնվող Միջուկային հետազոտությունների միավորված ինստիտուտը ձեռնամուխ է եղել մի շարք ծրագրերի իրագործմանը Հայաստանում, որոնք նպատակաուղղված են երկրի գիտական ներուժի հետագա զարգացմանը միջուկային ֆիզիկայի բնագավառում: Ինստիտոտը, որի 18 հիմնադիր պետություններից (Բելառուս, Բուլղարիա, Չեխիա, Վիետնամ և այլն) մեկը Հայաստանի Հանրապետությունն է, մտադիր է այստեղ իրագործել երկու, այսպես կոչված, գործակցային ծրագիր: Խոսքը վերաբերում է գիտական խմբերի և լաբորատորիաների մավորման ստեղծմանը, որոնք համատեղ  ջանքերով, գիտելիքների և փորձի փոխանակմամբ, ընդսմին ուսուցանելով երիտասարդ գիտնականներին, իրենց առջև որոշակի խնդիրներ կդնեն հիմնարար միջուկային հետազոտութհոյունների բնագավառում: Խոսքը վերաբերում է նաև տարբեր երկրների գիտնականների կողմից  Սինխրոն հետազոտությունների ինստտիուտին աընթեր «Քենդլ՚ ժամանակակից էլեկտրոնային արագացուցիչի ակտիվ կիրառմանը, որն իր պարամետրերով անփոխարինելի է որոշ տեսակի հետազոտությունների համար: