Արմինֆո. Ժամանակն է, որ միջազգային հանրությունը Լեռնային Ղարաբաղին ընդունի ազգերի ընտանիքում: Այդ մասին The National Interest ամսագրում իր հոդվածում գրել է Հայաստանում ԱՄՆ նախկին դեսպան Ջոն Էվանսը՝ անդրադառնալով Արցախի Հանրապետության նախագահ Բակո Սահակյանի առաջիկա այցին ԱՄՆ:
Ամերիկացի դիվանագետը փաստել է, որ այսօր ոչ մեծ, բանց վճռական ժողովրդական հանրապետությունը՝ Լեռնային Ղարաբաղը, գոյապայքար է մղում, քանի որ վերջինիս ոչնչացմամբ է սպառնում ռազմական գերակշռություն ունեցող պետությունը: Նրա խոսքով, այս շաբաթ Վաշինգտոն կայցելի Արցախի՝ ժողովրդավարական ճանապարհով ընտրված նախագահ Բակո Սահակյանը: «Նա չի ընդունվի ԱՄՆ վարչակազմի կողմից՝ մասամբ նաև այն պատճառով, որ ԱՄՆ-ը լուռ է մնում այն հարցում, թե արդյոք Արցախը պետք է ի վերջո անկախ լինի Ադրբեջանից, որին կցվել էր 1921 թվականին Իոսիֆ Ստալինի ձեռքով: Վաշինգտոնը չի ճանաչում Արցախը. փաստացի աշխարհի որևէ երկիր այն չի ճանաչում, սակայն Բակո Սահակյանի նախորդը, որն այցելել էր Վաշինգտոն 1999 և 2002 թվականներին, աշխատանքային հանդիպումներ էր ունեցել Պետդեպարտամենտի ներկայացուցիչների հետ: Սակայն, այցի շրջանակում Սահակյանն ստիպված կլինի սահմանափակվել Կոնգրեսում կայանալիք հանդիպումներով և Ազգային շահերի կենտրոնում մասնավոր ճաշով»,- գրում է դիվանագետը:
Միաժամանակ նա հիշեցնում է, որ ԱՄՆ-ը Ֆրանսիայի և Ռուսաստանի հետ ավելի քան 20 տարի է՝ փորձում է կարգավորել Լեռնային Ղարաբաղի և Ադրբեջանի միջև հակամարտությունը: Չնայած ԵԱՀԿ- ի հովանու ներքո բանակցությունները դեռ ցանկալի արդյունք չեն տվել, գրում է Էվանսը, Ղարաբաղի ժողովրդին հաջողվել է կառուցել է շուկայական սկզբունքների վրա հիմնված ծաղկուն ժողովրդավարություն, որտեղ պահպանվում են մարդու իրավունքները և անցկացվումեն արդար ընտրական գործընթացներ:
Միաժամանակ ԱՄՆ նախկին դեսպանը նշել է, որ 1994 թ. կնքված փխրուն հրադադարը կոպտորեն խախտվեց 2016 թվականի ապրիլին: Նա հիշեցրել է, որ ադրբեջանցի զինվորներն աչքի են ընկել առանձնակի դաժանությամբ, խախտվել են միջազգային հումանիտար իրավունքի հիմնարար նորմերն ու սկզբունքները, իրականացվել են ԻԼԻՊ գրոհայիններին բնորոշ վայրագություններ:
«2016 թվականի հուլիսին այցելելով Արցախ՝ սեփական աչքերով տեսա, թե ինչպես Լեռնային Ղարաբաղի ժողովուրդն ու դե ֆակտո իշխանությունները, չնայած «չճանաչված» լինելու փաստին, կառուցել են գործող ժողովրդավարություն: Նրանք ունեն պետականության բոլոր ատրիբուտները, որոնք նշվում են Մոնտեվիդեոյի կոնվենցիայում, բացառությամբ վերջին դրույթի՝ այլ երկրների հետ հարաբերություններ հաստատելու կարողության: Իրականում հնարավորություն նրանք ունեն, բայց այն մերժվում է»,- նշել է դիվանագետը: Նա հիշեցնում է, որ Ադրբեջանը պատժում է բոլոր նրանց, ովքեր այցելում են Արցախ՝ ներառելով նրանց «սև ցուցակում»:
«Ժամանակն է, որ միջազգային հանրությունը Լեռնային Ղարաբաղին ընդունի ազգերի ընտանիքում: Արցախի ժողովուրդը պարզապես ցանկանում է ապրել խաղաղության և ազատության մեջ: Ու թեև Արցախի կարգավիճակը դեռևս վերջնականորեն որոշված չէ, Արցախի ժողովուրդը պետք է ունենա բոլոր այն իրավունքներից օգտվելու հնարավորություն, ինչը և մենք բոլորս, և չպետք է մեկուսացման մեջ մնա»,- եզրափակել է Էվանսը: