Արմինֆո.«Օքսֆամի» Հայաստանի գրասենյակը ներկայացրել է «Բնակչության առողջության առաջնային պահպանման ծառայություններ» բյուջետային ծրագրի գնահատման զեկույցը:
Ինչպես միջոցառման բացմանը պատմել է «Օքսֆամի» Հայաստանի գրասենյակի տնօրեն Մարգարիտա Հակոբյանը, բյուջետային ծրագրի անկախ գնահատման եռամյա նախագիծը, որը կավարտվի դեկտեմբերին, իրագործել են «Օքսֆամի» գրասենյակը և Տնտեսական զարգացման և հետազոտությունների կենտրոնը` Եվրամիության աջակցությամբ: Նա նաև հաղորդել է, որ բյուջետային ուղղությունների գնահատումը ընդգրկում է երեք ոլորտ` սոցիալական ապահովում, գյուղատնտեսություն և առողջապահություն:
«Այսպես, մենք արդեն ավարտել ենք սոցիալակա ապահովման ոլորտի երկու բյուջետային ծրագրերի դիտարկումն ու գնահատումը, դեկտեմբերի վերջին նախատեսվում է ավարտել գյուղատնտեսության ոլորտի երկու ծրագրերի դիտարկումն ու գնահատումը, իսկ այսօր ներկայացնում ենք առողջապահության ոլորտի երկու ծրագրերից մեկի գնահատումը», - նշել է Հակոբյանը: Ընդ որում նա հաղորդել է, որ 2016 թվականին «Բնակչության առողջության առաջնային պահպանման ծառայություններ» բյուջետային ծրագրի իրագործման համար պետական բյուջեից հատկացվել է 11,2 մլրդ դրամ, որը կազմում է առողջապահության պետական ծախսերի 12,7, կամ պետական բյուջեի 0,6%-ը: Այսնիքն, մեկ մարդուն բաժին է ընկնում շուրջ 3763 դրամ:
Նրա ասելով, դիտարկման ընթացքում պարզ է դարձել, որ ծագել է առողջության առաջնային պահպանման ծառայություների տրամադրման պետական քաղաքականության բարեփոխման անհրաժեշտություն: Ծրագրի արդյունավետությունը բարձրացնելու համար, փորձագետի կարծիքով, անհրաժեշտ է ընդլայնել դրանում քաղաքացիների ներգրավվածությունը, հստակեցնել հասցեականությունը, ինչպես նաև բարձրացնել տրամադրվող ծառայությունների, դեղորայքի որակը և բժիշկների պրոֆեսիոնալիզմը: «Դիտարկման ընթացքում մենք ստացել ենք ուշագրավ արդյունքներ: Հիվանդության դեպքում պոլիկլինիկա է դիմում բնակչության ընդամենը 20%-ը, հիմնականում, միջին և միջինից ցածր շերտերից` 78,5%: Աղքատներն ու հարուստները պոլիկլինիկա չեն դիմում, ինչը պայմանավորված է իրազեկման ցածր մարակդակով և տրամադրվող ծառայությունների նկատմամբ անվստահությամբ: Պոլիկլինիկա են դիմում, հիմնականուն, մինչև 7 տարեկան երեխաներն ու կենսաթոշակառուները», - պատմել է Հակոբյանը: Անվճար եւ արտոնյալ պայմաններով դեղորայք ստանալու իրավունք ունեցողների ընդամենը 17%-ն է օգտվում իր իրավունքից: Փորձագետի հավաստմամբ, տնային տնտեսուհիների 4%-ն ընդհանրապես չի դիմել պոլիկլինիկա, իսկ 7,5%-ը` շատ հազվադեպ: Իսկ 6,5%-ը խոստովանել է, որ հիվանդանալու դեպքում անմիաջապես դիմում են ստացիոնար, նրանք այդպես են վարվուվ նաև երեխաների հիվանդության 4,7% դեպքում: Դիտարկման մեկ տարվա ընթացքում պարզվել է, որ բուժօգնության է դիմել բնակչության 27,7%-ը, հիմնականում, կանայք: Առավել հաճախ ստացիոնարի բժիշկներին դիմել են 46-60 տարեկան հիվանդները` 23%: Իսկ ահա ավելի տարեց մարդիկ` 23,4%, դիմել են պոլիկլինիկաներ: Տղամարդիկ նույնպես դիմում են ստացիոնար բուժման`43,7%, իսկ պոլիկլինիկաներ` ընդամենը 39,3%: Հաշմանդամները դիմում են պոլիկլինիկա 32,9%, ինչը այդ խմբի մարդկանց 70,6% է: Իսկ աղքատության նպաստ ստացող քաղաքացիների շրջանում պոլիկլինիկա հաճախողների թիվը կազմում է ընդամենը 32%:
Առողջապահության փոխնախար Սերգեյ Խաչատրյանն իր հերթին փաստել է, որ դեռ նախորդ դարի 90 թվականներից, երբ տեղի ունեցավ անցնում նոր տնտեսական իրողությունների, ի հայտ եկան ոլորտի մի շարք խնդիրներ: Նրա ասելով, Հայաստանը չափազացն տարբերվում է այլ երկրներից այդ ոլորտում զարգացած ենթակառուցվածքի առկայությամբ, սակայն կա բժծկական ծառայությունների անմատչելիության խնդիր: Խաչատրյանը նաև պատրաստակամություն է հայտնել աշխատել ոլորտում առկա բոլոր բացթողումների վերացման ուղղությամբ:
«Օքսֆամը» անկախ միջազգային բարեգործական կազմակերպություն է, որը հիմնադրվել է Մեծ Բրիտանիայում 1942 թվականին և ընդգրկում է աշխարհի ավելի քան 70 երկիր: Հայաստանում ծրագիրը հաստատվել է 1993 թվականի մարտին և աջակցում է կառավարությանը ազգային զարգացման գերակայությունների իրագործման հարցում:
Տնտեսական զարգացման և հետազոտությունների կենտրոնը անկախ հետազոտական ինստիտուտ է, որը հիմնադրվել է 2001 թվականի Երևանում` սոցիալական զարգացման բնագավառում անկախ հետազոտություններ իրականացնելու համար: