ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի ամերիկացի համանախագահ Ջեյմս Ուորլիքն ազդարարեց Հայաստանի և Ադրբեջանի նախագահների՝ Վիեննայից և Սանկտ Պետերբուրգից հետո հերթական հանդիպման նախապատրաստման մասին: Ձեր կարծիքով, ինչի՞ մասին է վկայում Ղարաբաղի շուրջ բանակցությունների նման ինտենսիվացումը, և ինչպիսի՞ն են դրա հնարավոր հեռանկարները:
Վերջին ժամանակներս Հայաստանի և Ադրբեջանի նախագահների միջև հանդիպումների ինտենսիվացումը վկայում է այն մասին, որ կողմերը հավատարիմ են Վիեննայի պայմանավորվածությունների հիմնական կետերին. կրճատվել են Ադրբեջանի կողմից հրադադարի ռեժիմի խախտման դեպքերը, ինչպես նաև ԵԱՀԿ գործող նախագահի անձնական ներկայացուցչի գրասենյակի ընդլայնման վերաբերյալ նախնական պայմանավորվածություն է ձեռքբերվել: Խաղաղ կարգավորման ճանապարհին արդյունավետ առաջընթաց կարող էր հանդիսանալ ԼՂՀ և Ադրբեջանի զինված ուժերի շփման գծում միջադեպերի հետաքննության մեխանիզմների ներդրումը: Հայաստանը և միջնորդներն իրենց կողմից ջանք են գործադրում այդ մեխանիզմի իրականացման ուղղությամբ, սակայն ադրբեջանական կողմը, հայտնի պատճառներով, մշտապես մերժում է այն: Ինչ վերաբերում է հնարավոր հեռանկարներին, կարծում եմ, եթե Ադրբեջանը և միջնորդները, իրոք, շահագրգռված են խնդրի խաղաղ և վերջնական լուծմամբ, անհրաժեշտ է վերականգնել լիարժեք բանակցային ձևաչափը և վերադարձնել Ստեփանակերտը բանակցությունների սեղանի շուրջ:
Ղարաբաղյան հակամարտության կարգավորումը վերջին ժամանակներս լրջորեն քննարկում են ոչ միայն Մոսկվայում, այլ նաև՝ Վաշինգտոնում և Փարիզում, և դա բանակցային գործընթացում երկար տարիների տեղապտույտից հետո: Պատճառն ապրիլյան պատերազմն է, թե՞ այստեղ կան այլ՝ հատուկ պատճառներ:
Ապրիլյան պատերազմը ցույց տվեց, որ ղարաբաղյան խնդիրը սառեցված հակամարտությունների թվին չի պատկանում: Կա պատերազմի վերսկսման մշտական սպառնալիք, ինչը կասկածի տակ է դնում տարածաշրջանային կայունությունը: Այդ ռիսկը կմնա, քանի դեռ խնդիրը վերջնական լուծում չի ստացել:
Ձեր կարծիքով, արդյո՞ք 2016 թ. ապրիլից հետո փոխվել է Ղարաբաղի շուրջ բանակցային օրակարգը, ինչի մասին հավաստում են Բաքվում՝ վկայակոչելով բացառապես փուլային կարգավորմանն անցումը:
Հայկական կողմերը և միջնորդները բազմիցս ականատես են եղել, թե ինչպես պաշտոնական Բաքուն չի պահպանել արդեն ձեռքբերված պայմանավորվածությունները: Այս առումով Ադրբեջանին հազիվ թե կարելի է հուսալի բանակցային գործընկեր համարել: Ինչ վերաբերում է բանակցային գործընթացին, հուսով եմ, որ Հայաստանի և Ադրբեջանի նախագահների հանդիպումները կնպաստեն ոչ միայն բանակցային գործընթացի, այլ նաև՝ լիարժեք ձևաչափի վերականգնմանը: Ինչպիսի նոր գաղափարներ ու մոտեցումներ առաջարկվեն միջնորդների կողմից, առանց պաշտոնական Արցախի մասնակցության, որևէ համաձայնություն չի կարող ձեռքբերվել, առավել ևս՝ իրականացվել:
Արդյո՞ք ղարաբաղյան հակամարտության հայկական կողմերի շահերից է բխում ապրիլյան մարտական գործողությունների դադարեցումից հետո հիմնախնդրի կարգավորման հարցում Մոսկվայի միջնորդական դերի զգալի բարձրացումը:
Արցախում բարձր են գնահատում Ռուսաստանի, ինչպես նաև ԵԱՀԿ ՄԽ համանախագահող մյուս երկրների՝ ԱՄՆ և Ֆրանսիայի դերը, որոնք հնարավոր բոլոր ջանքերը գործադրում հակամարտության խաղաղ կարգավորման համար:
Ձեր կարծիքով, արդյո՞ք այսօր ղարաբաղյան հակամարտության կարգավորման ընդհանուր վեկտորների առնչությամբ փոխհամաձայնություն կա Ռուսաստանի, ԱՄՆ-ի և ՙնոր՚ ԵՄ միջև՝ հատկապես բրիտանական Brexit-ից հետո:
Կարծում եմ՝ ադրբեջանա-ղարաբաղյան հակամարտության խաղաղ կարգավորումն այն սակավաթիվ վեկտորներից է, որտեղ Ռուսաստանի, ԱՄՆ և ԵՄ միջև փոխհամաձայնություն կա: