Շաբաթ, 12 Դեկտեմբերի 2020 16:23

Արմինֆո. Հաշվի առնելով այն հայտարարությունները, մեկնաբանությունները, որոնք հնչում են Բաքվից եւ Անկարայից, միանգամայն անհնար է չնկատել ադրբեջանական եւ թուրքական կողմերի ցանկությունները ՝ վերաձեւակերպել եւ սեփական բովանդակությամբ հագեցնել Հայաստանի, Ադրբեջանի եւ Ռուսաստանի ղեկավարների միջեւ նոյեմբերի 9-ի հայտարարությունը։

Այս մասին Sputnik Արմենիա մուլտիմեդիոն կենտրոնում կազմակերպված Երևան-Մոսկվա տեսակամրջի ժամանակ նման կարծիք է հայտնել ՌԴ Պետդումայի ԱՊՀ հարցերով, եվրասիական ինտեգրման և հայրենակիցների հետ կապերի կոմիտեի նախագահի առաջին տեղակալ Կոնստանտին Զատուլինը՝ անդրադառնալով նոյեմբերի 9-ի պայմանավորվածությունների կատարման հավանականությանը։

 

Որպես դրա վառ օրինակ ՝ ռուս քաղաքական գործիչը մատնանշել է ղարաբաղյան հակամարտության գոտում խաղաղարար գործունեության մեջ ներքաշվելու Անկարայի քայլերը ՝ եռակողմ պայմանավորվածությունների ստորագրումից անմիջապես հետո ։ <Թեև այդ մասին ոչինչ չի ասվում տեքստում։ Որքանով ես հասկանում եմ, որպես  Թուրքիայի այդ պնդումների ինչ-որ փոխհատուցում՝ ծագել է մոնիթորինգային կենտրոնի հետ կապված պատմությունը, որը գտնվելու է Ադրբեջանի տարածքում ։ Ընդ որում, հավատացեք, այդ կենտրոնին այս կամ այն բնույթ հաղորդելու համար պայքարը շարունակվում է>, - նշել է ռուս պատգամավորը ՝ հիշեցնելով, որ Ռուսաստանը իր առաջնորդ Վլադիմիր Պուտինի շուրթերով երկու անգամ բացատրել է, թե ինչու թուրքերը չեն կարող խաղաղարար գործունեություն ծավալել Ղարաբաղում ՝ վկայակոչելով Օսմանյան կայսրությունում հայերի պատմական հիշողությունն ու Ցեղասպանությունը ։

 

<Ադրբեջանի նախագահի կողմից Երեւանի, Զանգեզուրի, Սեւանի պատմական պատկանելության վերաբերյալ արդեն երկրորդ անգամ արված հայտարարություններից հետո ակնհայտ է, որ այդ միտքը հանգիստ չի տալիս ԱՀ ղեկավարությանը եւ հենց Իլհամ Ալիեւին ։ Կարո՞ղ է արդյոք Ալիևը չհասկանալ իր հայտարարությունների սադրիչ լինելը։ Իհարկե, չի կարող ։ Չեմ կարծում, որ դրանք իրատեսական բնույթ են կրում, բայց նրանք պահպանում են շովինիզմի եւ հայատյացության ոգին ադրբեջանական հասարակությունում>, - նշել է ռուս քաղաքական գործիչը։

 

Նրա խոսքով, այն հռետորաբանությունը, որը սերմանվում է ադրբեջանական հասարակության մեջ հարեւանների նկատմամբ, հարցականի տակ է դնում Լեռնային Ղարաբաղի հայ բնակչության՝ Ադրբեջանի իրավասության ներքո բնակվելու հեռանկարների նկատմամբ լուրջ վերաբերմունքը:

 

Ընդ որում Զատուլինը հավելել է, որ այդ ֆոնի վրա Ադրբեջանում քրիստոնեական ժառանգության եւ Թուրքիայում իբր բարգավաճող 20 հազար հայերի մասին բոլոր հավաստումները ոչ մի քննադատության չեն դիմանում: Նրա խոսքով ՝ այդ հազարավոր հայերի փոխարեն, որոնք իբր բարգավաճում են Թուրքիայում, հիմա միլիոններ կլինեին, եթե ցեղասպանություն չլիներ ։ Նա նաեւ հիշեցրել Է Բաքվի, Սումգայիթի եւ Կիրովաբադի ջարդերի մասին ՝ նշելով, որ, չգիտես ինչու, լռության է մատնվում հայ փախստականների հարցը, որոնք, ըստ էության, ավելի շատ էին, քան ադրբեջանականը:

 

<Իհարկե, պետք չէ կասկածել, որ վառոդը պետք է միշտ չոր պահել ։ Բայց կան երաշխիքներ, իմ կարծիքով, որոնք այսօր ի հայտ են եկել, և որոնք պետք է ամեն կերպ ամրապնդել, դա Ռուսաստանի միջամտությունն է հակամարտության գոտում իր խաղաղապահ գործողությամբ, և, իհարկե, դրանից հետևություններ անելու անհրաժեշտությունը ։ Ես ոչ մի կերպ չէի ցանկանա միջամտել Հայաստանի ներքաղաքական գործընթացներին, բայց նաև ակնհայտ է, որ ՀՀ-ում պետք է հետևություններ արվեն այդ պարտությունից ։ Իմ կարծիքով, շատ տարօրինակ կլիներ, եթե Հայաստանի հետագա ճակատագիրը շարունակվեր արդարացումների եւ ինքնարդարացումների ներքո՝ նրանց, ովքեր թույլ տվեցին այդ պարտությունը, եւ միեւնույն ժամանակ մտադիր է կառչել իշխանությունից>, - ասել է Զատուլինը ՝ որպես օրինակ բերելով, որ դա միեւնույն է, եթե ԽՍՀՄ-ը տանուլ տար Հայրենական մեծ պատերազմում, բայց միեւնույն ժամանակ Խորհրդային Միության բոլոր իշխանությունները մնային տեղերում:

 

Այս կապակցությամբ ռուս քաղաքական գործիչն արձանագրել են, որ այժմ իշխանությունների ապաշխարության ոչ մի նշան և պատասխանատվություն ստանձնելու ցանկություն չի տեսնում։ <Հնարավո՞ր է արդյոք այս հողի վրա Հայաստանում ոգու, պաշտպանունակության, տնտեսությունը վերականգնում։ Կարծում եմ՝  դժվար թե հնարավոր է ։ Իսկ Հայաստանում հայ ժողովրդի լիարժեք գոյատևումը և առաջընթացն այնպիսի հարևանների հետ, ինչպիսիք են՝ Թուրքիան և Ադրբեջանը, սեփական ուժերի հանդեպ անհավատության, հասարակության տարբեր հատվածների, հասարակության և իշխանության միջև վստահության բացակայության մթնոլորտում ՝ միանգամայն անհնար է։ Ուստի, այսօր գլխավոր հարցերը, որոնք պետք է լուծվեն Հայաստանում, այն է, թե ինչպես եւ ում հետ հետագայում վերականգնել երկիրը կրած ծանր պարտությունից հետո, որտեղ ամենակարեւորը ոչ միայն մարդկային եւ տարածքային կորուստներն են, այլ հսկայական բարոյական վնասները ։ Այսինքն ՝  ժողովրդից, որը հպարտացել է ինքն իրենով, հայերը այդ պարտության արդյունքում վերածվել են մի ժողովրդի, որն ապրում է նվաստացման և պարտության դառնությամբ>,-ամփոփել է Զատուլինը ։