Հարգելի ընթերցողներ:
Դուք գտնվում եք տեղեկատվական էջում, որը նվիրված Հայաստանի բարեկամ Ղազախստանի պետությանը, որը վերջին տարիներին զգալի առաջընթացի է հասել է տնտեսական, սոցիալական, գիտության և մշակույթի զարգացման ոլորտներում: Մի երկիր, որ թե հեռու է, և թե մոտ: Հեռու է աշխարհագրորեն, իսկ մոտ է ոգով, մտածելակերպով, ընդհանուր պատմությամբ, ինչպես նաև այնպիսի հատկանիշներով, ինչպիսին են՝արևելյան իմաստությունը որոշումների կայացման ընթացքում և փոխադարձ օգնությունը: Այդ իսկ պատճառով, չնայած մեր երկու ժողովուրդներիտարածքային մեծ հեռավորությանը, մենք գտնվում են նույն միջորեականում և մնում են մտերիմ բարեկամներ:
Համատեղ ծրագիրը, որը նախաձեռվնել է Ղազախստանի Հանրապետության դեսպանության և «Արմինֆո» լրատվական գործակալության կողմից, նպատակ ունի հայ ընթերցողին ծանոթացնել
Ղազախստանում տեղի կունեցող հետաքրքիր և արդիական իրադարձություններին՝ քաղաքական, տնտեսական, մշակութային, հումանիտար և հասարակական կյանքում, որոնք հիմնված են
տարածաշրջանային գործընթացների վրա: Նախագծի կարևորագույն բաղադրիչն է միջպետական քաղաքական և տնտեսական կապերը, դրանց զարգացումը և ընդլայնումը: Ցավոք, մեր երկրներին դեռևս չի հաջողվել լիարժեք իրականացնել իրենց առևտրատնտեսական և ներդրումային ներուժը:
Բայց այսօր մեր երկրում դրա համար լավ հնարավորություն է ստեղծվում, փլվում են արհեստական արգելքները, սկվսել իրական պայքար կոռուպցիայի և մենաշնորհների դեմ: Եվ մենք հույս ունենք վերականգնել բացթողածը:
Եկեք ավելի մոտ լինել միմյանց:
ԱրմԻնֆո
Արմինֆո. «Գիտության զարգացումը մեր երկրի զարգացման Հայաստանի Մատնադարանի հետ համագործակցության գերակայություններից մեկն է, ինչը մեզ համար ունի մեծնշանակություն» - սեպտեմբերի 28-ին լրագրողների հետ զրույցում հայտարարել է Հայաստանում Ղազախստանի դեսպան Թիմուր Ուրազաևը, Ղազախստանի ձեռագրերի և հազվագյուտ գրքերի ազգային կենտրոնը և Հայաստանի հնագույն ձեռագրերի ինստիտուտի՝Մատենադարանի հետ համագործակցության հուշագրի ստորագրումից հետո:
Ուրազաևը նշել է, որ Մատենադարանում պահվում են հետաքրքիր ձեռագրային վկայություններ, կապված երկու ժողովուրդների պատմության հետ: «Դեսպանատունը, կազմակերպելով միջոցառումներ, որոնք զարգացնում են երկկողմ համագործակցությունը, ամեն ջանք գործադրում է, որ մեր երկու ժողովուրդներն ուղղակիորեն հաղորդակցվել միմյանց հետ: Այս ոլոչըում մեզ համար ամենակարևորն այն է, որպեսզի մեր գիտնականների գործունեությունը հիմնված լինի իրական պատմագրական աղբյուրների վրա, լինի գիտականորեն ապացուցված, չլինեն կեղծիքներ և կեղծ-գիտական շահարկումներ: Բանը նրանում է, որ տարբեր ժողոովուրդներ պատմության ընթացքում շփվել են միմյանց հետ, առևտուր են արել, կռվել են, բայց ամենակարևորը - մշտապես համագործակցել են: Հայտնի խորհրդային ղազախստանի բանաստեղծ Օլժաս Սուլեյմենովն իր «Վեհացնել տափաստանտ, չնսեմացնելով լեռները» բանաստեղծությունում, փաստորեն, տվել է մեզ մեր հետազոտական աշխատանքի կարգախոսը», - ընդգծել է Ուրազաևը:
ՀՀ դեսպանը նշել է, որ հետազոտական այդ գաղափարները, պատմաբանների աշխատանքները նպատակ ունեն բարձրացնել ղազախական ազգային ինքնությունը: «Մեր գիտնականների աշխատանքները պետք է կենտրոնանան անկողմնակալ, գիտական ուսումնասիրության, մեր հարուստ անցյալի վրա», - ասել է դեսպանը:
Իր հերթին, Մեսրոպ Մաշտոցի անվան հնագույն ձեռագրերի գիտա-հետազոտական ինստիտուտ «Մատենադարան» հիմնադրամի տնօրեն Վահան Տեր-Ղևոնդյանը նշել է, որ այս համագործակցությունն ունի մեծ ներուժ և մեծ արժեք: Ղազախստանի ձեռագրերի և հազվագյուտ գրքերի ազգային կենտրոնը բացվեց վերջերս, բայց արդեն ձեռք է բերել լայն ճանաչում և տարածաշրջանային նշանակություն: Մենք հուսով ենք, որ մեր համագործակցությունը կլինի հետաքրքիր և արգասաբեր», - ասել է Տեր-Ղևոնդյանը:
Իր հերթին, Ղազախստանի ձեռագրերի և հազվագյուտ գրքերի ազգային կենտրոնի ղեկավար Ասիլխան Սադուովը նշել է, որ իր կողմից ղեկավարվող կենտրոնում հավաքագրված են ձեռագրեր ու եզակի հնատիպ հրատարակություններ, որոնք հայտնաբերվել են Ղազախստանի Հանրապետության արխիվներում կամ փոխանցվել մասնավոր կոլեկցիոներների կողմից: Ըստ Սադուովի կենտրոն մեծապես կարևորում է միջազգային համագործակցությունը, կառուցում գիտական կամուրջներ բազմաթիվ միջազգային և ազգային հաստատությունների ու կազմակերպությունների հետ: «Համագործակցությունը «Մատենադարանի հետ նոր ուղիների ու հեռանկարների կստեղծի երկու երկրների միջև համագործակցության խորացման համար», - ասել է Սադուովը:
Հուշագրի ստորագրումից հետո Մատենադարանում տեղի ունեցավ գիտաժողով, կիպչակյան դարաշրջանի գրավոր հուշարձանների թեմայով: Գիտաժողովի ընթացքում Ասիլխան Սադուովն ընդգծեց, որ Մատենադարանն ունի չիպչակերեն լեզվով մոտ 10-12 ձեռագրեր, ինչը հատկապես հետաքրքիր է Ղազախստանի գիտական համայնքին: «Կիպչակերեն լեզուն թուրքական մշակույթի մասն է: Ղազախ գիտնականները մեծ ներդրում ունեն կիպչակերենի ուսումնասիրության հարցում: Մեզ համար դա շատ կարևոր է և հետաքրքիր ձեռագրերի ուսումնասիրությունը կիպչակերեն լեզվով, որոնք գրված են հայերեն տառերով. «Մեր երկու ժողովուրդներին կապում է սերտ բարեկամությունը և համագործակցությունը: Վստահ եմ, որ մեր համագործակցությունը կլինի արդյունավետ և արգասաբեր», - եզրափակել է Սադուովը:
Իր հերթին, Մանուկ Աբեղյանի անվան Գրականության ինստիտուտի տնօրեն Վարդան Դևրիկյանը նշել է, որ Ղրիմի հայերը հիմնականում խոսել են կիպչակերեն: Նա նշել է, որ բազմաթիվ դատական գործեր և այլ փաստաթղթեր գրվել են կիպչակերեն, բայց հայերեն տառերով: «Այն ժամանակ հայկական հնագույն գրաբարն օգտագործվում էր Ղրիմի հայերի կողմից միայն եկեղեցում, իսկ իրենք խոսում էին կիպչակերեն լեզվով: Հատկապես հայկական տրանսկրիպցիան է լավագույնս նկարագրում է այդ լեզվի հնչյունաբանությունը», - ասել է Դևրիկյանը:
Հիշեցնենք, որ հայկական-կիպչակյան լեզուն մեռած լեզու է, պատկանում է թյուրքական լեզուների կիպչակյան-պոլովեցյան ենթախմբին: Դա հայերի լեզուն է, որըլեզվական ասիմիլյացիայի է ենթարիվել Ղրիմում է 14-15-րդ դարերում: Այն հայտնի է կիպչակերեն խոսող հայերի գրավոր հուշարձաններից, որոնք դավանում էին քրիստոնեություն Հայ առաքելական եկեղեցու ավանդույթներով, որոնք մեծ գաղութներով ապրում էին Կամենեց-Պոդոլսկում, Լվովում, Լուցկում, Մոգիլյով-Պոդոլսկում, Սուչավում, Սերետում, Զամստյեում, Յասսում, Ակերմանում և Ուկրաինայի, Լեհաստանի, Ռումինիայի, Մոլդովայի այլ քաղաքներում, որոնք տեղափոխվել էին Ղրիմից (հիմնականում Կաֆայից և Թեոդոսիայից), և հնարավոր է նաև Հայաստանից, մոնղոլների ներխուժումից հետո:
Վիմագրական հուշարձանները վկայում են նաև այն մասին, որ 12-13-րդ դարերում կիպչիկներն ապրել են նաև Հայաստանի տարածքում, ընդունելով Հայ Առաքելական եկեղեցու հավատքը: Պահպանված վանքերից մեկն է Հառիճի վանական համալիրը Շիրակի մարզի Արթիկի տարածքում, որը կառուցվել է 12-13-րդ դարերում:
Երկուշաբթի, 15 Ապրիլի 2024 12:39
 Արմինֆո. Ղազախստանի նախագահ Կասիմ-Ժոմարտ Տոկաևի Հայաստան այցի շրջանակներում ստորագրվել են մի շարք փաստաթղթեր: >>> |
Շաբաթ, 13 Ապրիլի 2024 22:00
 Արմինֆո. Ղազախստանն անտարբեր չի մնում հայ-ադրբեջանական հարաբերությունների կարգավորման թեմայի նկատմամբ։ Այդ մասին հայտարարել է Ղազախստանի նախագահ Կասիմ Ժոմարտ Տոկաևը՝ "Արմենպրես"-ի հետ հարցազրույցում: >>> |
Երեթշաբթի, 9 Ապրիլի 2024 15:49
 Արմինֆո. Վերջին 5 տարիների արդյունքներով Հայաստանի և Ղազախստանի միջև արձանագրվել է փոխադարձ առևտրի եռակի աճ։ Այդ մասին հայտարարել է Հայաստանում Ղազախստանի դեսպան Բոլատ Իմանբաևը՝ ապրիլի 9-ին հայ - ղազախական գործարար համաժողովի բացման ժամանակ։ "Սա շատ կարեւոր եւ կայուն միտում է, որին պետք է աջակցել", - ընդգծել է նա: >>> |
Երեթշաբթի, 9 Ապրիլի 2024 11:00
 Արմինֆո. Հայաստանի էկոնոմիկայի նախարար Գևորգ Պապոյանն ապրիլի 8-ին ընդունել է Ղազախստանի Հանրապետության առևտրի և ինտեգրացիայի նախարար Արման Շաքքալիևին։ Հանդիպմանը ներկա են եղել նաև Հայաստանում ՂՀ-ի արտակարգ և լիազոր դեսպան Բոլատ Իմանբաևն ու Ղազախստանում ՀՀ-ի արտակարգ և լիազոր դեսպան Արմեն Ղևոնդյանը։ >>> |
Ուրբաթ, 5 Ապրիլի 2024 11:48
Արմինֆո. Ապրիլի 9-ին Երևանում կկայանա հայ-ղազախական գործարար համաժողով։ Այդ մասին հաղորդում է ՀՀ էկոնոմիկայի նախարարության մամուլի ծառայությունը: >>> |
Երեթշաբթի, 2 Ապրիլի 2024 18:09
Արմինֆո.Հայաստանի Հանրապետության փոխվարչապետ Մհեր Գրիգորյանի և Ղազախստանի Հանրապետության փոխվարչապետ Սերիկ Ժումանգարինի համանախագահությամբ տեսակապի ձևաչափով կայացել է Տնտեսական համագործակցության հարցերով հայ-ղազախական միջկառավարական հանձնաժողովի 10-րդ նիստը: >>> |
Հինգշաբթի, 28 Մարտի 2024 13:44
 Արմինֆո.Հայաստանն ու Ղազախստանը պայմանավորվել են համատեղ բիզնես ակումբի ստեղծման շուրջ։ Այդ մասին հայտնի է դարձել Հայաստանի արդյունաբերողների եւ գործարարների միության անդամների հետ "Աստանա" դիվանագիտական ակումբի գործարար պատվիրակության երեւանյան հանդիպման արդյունքում, ինչի մասին ԱրմԻնֆո-ին հաղորդել են "Աստանա" դիվանագիտական ակումբի մամուլի ծառայությունից: >>> |
Չորեքշաբթի, 27 Մարտի 2024 17:33
 Արմինֆո.Մենք ցանկանում ենք Հայաստանին առաջարկել այլընտրանքային լոգիստիկ երթուղի, որն էապես կկրճատի բեռնափոխադրողների ժամանակային ծախսերը և ունի մրցակցային գին: Այդ մասին ԱրմԻնֆո-ի թղթակցի հետ զրույցում հաղորդել է "Աստանա" դիվանագիտական ակումբի նախագահ Կայիրբոլատ Սախմետովը՝ Հայաստանի արդյունաբերողների և գործարարների միության անդամների հետ Ղազախստանի գործարար պատվիրակության հանդիպման հարթակներում: >>> |
Երկուշաբթի, 18 Մարտի 2024 15:00
 Արմինֆո."Խաղաղության խաչմերուկ" նախագիծը կարևոր նշանակություն ունի Միջին միջանցքի ներուժի օգտագործման տեսանկյունից։ Այդ մասին մարտի 18-ին Երեւանում հայտարարել է Ղազախստանի ԱԳ նախարար Մուրատ Նուրտլեուն՝ Հայաստանի ԱԳ նախարար Արարատ Միրզոյանի հետ համատեղ մամուլի ասուլիսի ժամանակ։ >>> |
Երկուշաբթի, 11 Մարտի 2024 18:36
 Արմինֆո. ՀՀ էկոնոմիկայի նախարար Գևորգ Պապոյանը մարտի 11-ին ընդունել է Հայաստանում Ղազախստանի Հանրապետության արտակարգ և լիազոր դեսպան Բոլատ Իմանբաևի գլխավորած պատվիրակությանը։ >>> |
Տոկաև. Ղազախստանը շահագրգռված է Ադրբեջանի և Հայաստանի միջև խաղաղության պայմանագրի շուտափույթ կնքմամբ
Երկուշաբթի, 11 Մարտի 2024 11:37
 Արմինֆո. Ղազախստանը շահագրգռված է Ադրբեջանի և Հայաստանի միջև խաղաղության պայմանագրի շուտափույթ կնքմամբ։ Այդ մասին հայտարարել Է Ղազախստանի նախագահ Կասիմ-Ժոմարտ Տոկաևը ադրբեջանական ԱՊԱ գործակալությանը տված հարցազրույցում ՝ Ադրբեջան իր պետական այցի նախօրեին: >>> |
Հինգշաբթի, 29 Փետրվարի 2024 14:33
 Արմինֆո. Հայաստանն իրավաբանական գործողություններ չի ձեռնարկել Հավաքական անվտանգության պայմանագրի կազմակերպությանն (ՀԱՊԿ) անդամակցությունը կասեցնելու համար: Այդ մասին փետրվարի 29-ին Սենատի կուլուարներում հաղորդել է Ղազախստանի փոխարտգործնախարար Ռոման Վասիլենկոն։ >>> |
Չորեքշաբթի, 28 Փետրվարի 2024 15:21
 Արմինֆո. Ղազախստանում Հայաստանի դեսպանատանը՝ «Աստանա» դիվանագիտական ակումբի հետ գործակցաբար կազմակերպվել է հանդիպում Ղազախստանի գործարար համայնքի շրջանակների հետ, որի ընթացքում քննարկվել են հայ-ղազախստանյան առևտրատնտեսական համագործակցության հետագա զարգացման հեռանկարները։ >>> |
Ուրբաթ, 16 Փետրվարի 2024 17:02
Արմինֆո. ՀՀ բարձր տեխնոլոգիական արդյունաբերության նախարար Մխիթար Հայրապետյանը փետրվարի 12-ին ընդունել է Հայաստանի Հանրապետությունում Ղազախստանի Հանրապետության արտակարգ և լիազոր դեսպան Բոլատ Իմանբաևին։ |
Շաբաթ, 10 Փետրվարի 2024 01:26
 Արմինֆո.Փետրվարի 9-ին Ղազախստանում Հայաստանի դեսպան Արմեն Ղևոնդյանը հանդիպել է Ղազախստանի մշակույթի և տեղեկատվության նախարար Աիդա Բալաևայի հետ։ >>> |
Հինգշաբթի, 8 Փետրվարի 2024 16:57
 Արմինֆո.Ապրիլի 25-28-ը Հայաստանում կանցկացվի ապօրինի գույքի բռնագանձման հարցերով միջազգային համաժողով: Այդ մասին հաղորդել է ՀՀ գլխավոր դատախազ Աննա Վարդապետյանը՝ փետրվարի 8-ին կառավարության նիստում: >>> |
Հինգշաբթի, 1 Փետրվարի 2024 11:45
 Արմինֆո.Ապրիլ ամսվա առաջին կեսին Երևանում նախատեսվում է անցկացնել Հայ-ղազախական գործարար համաժողով։ Ինչպես հաղորդում է ՀՀ էկոնոմիկայի նախարարության մամուլի ծառայությունը, գործարար համաժողովի ընթացքում տեղի կունենան երկու երկրների գործարարների B2B հանդիպումներ։ >>> |
Չորեքշաբթի, 31 Հունվարի 2024 14:12
 Արմինֆո. Էկոնոմիկայի նախարար Վահան Քերոբյանը հունվարի 30-ին ընդունել է Հայաստանում Ղազախստանի Հանրապետության արտակարգ և լիազոր դեսպան Բոլատ Իմանբաևի գլխավորած պատվիրակությանը։ >>> |
Երեթշաբթի, 30 Հունվարի 2024 13:00
Արմինֆո.ՀՀ կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարար Ժաննա Անդրեասյանն ընդունել է Հայաստանում Ղազախստանի Հանրապետության արտակարգ և լիազոր դեսպան Բոլատ Իմանբաևին: Հանդիպմանը ներկա է եղել նաև ԿԳՄՍ նախարարի տեղակալ Արթուր Մարտիրոսյանը: >>> |
Երեթշաբթի, 23 Հունվարի 2024 18:24
Արմինֆո. Հունվարի 23-ին` Ղազախստանի Հանրապետություն պաշտոնական այցի շրջանակում, Ղազախստանի Հանրապետության պաշտպանության նախարարությունում տեղի է ունեցել Հայաստանի Հանրապետության պաշտպանության նախարար Սուրեն Պապիկյանի դիմավորման հանդիսավոր արարողությունը՝ պատվո պահակախմբի և զինվորական նվագախմբի մասնակցությամբ: Արարողությունից հետո մեկնարկել է ՀՀ պաշտպանության նախարար Սուրեն Պապիկյանի և Ղազախստանի պաշտպանության նախարար, գեներալ-գնդապետ Ռուսլան Ժակսիլիկովի հանդիպումը՝ ընդլայնված կազմով: >>> |
