Արմինֆո.Հայաստանում Ռուսաստանի դեսպանատանը պատմել են Հայոց ցեղասպանության զոհերի հիշատակի օրվա կապակցությամբ ՌԴ տարածքում անցկացված հիշատակի միջոցառումների մասին:
Հաղորդագրության մեջ ընդգծվում է, որ Ռուսաստանում խնամքով պահպանում են Օսմանյան կայսրությունում 1915-1922թթ. եղբայրական հայ ժողովրդի ցեղասպանության զոհերի հիշատակը:
"Ամեն տարի ապրիլի 24-ը, որը Ռուսաստանի Դաշնության Պետական դումայի կողմից ճանաչվել է որպես ցեղասպանության զոհերի հիշատակի օր, Ռուսաստանի տարածաշրջաններում անցկացվում են Հայ Առաքելական եկեղեցու, հայկական ազգային մշակութային կազմակերպությունների և համայնքների կողմից կազմակերպվող ոգեկոչման արարողություններ, հիշատակի և լուսավորչական ակցիաներ, որոնք լայն արձագանք են գտնում բոլոր ռուսաստանցիների սրտերում:
2024 թվականի ապրիլի 24-ին Մոսկվայի Սուրբ Պայծառակերպություն Մայր տաճարում Ռուսաստանի և Նոր Նախիջևանի հայոց թեմի առաջնորդ Եզրաս արքեպիսկոպոս Ներսիսյանի կողմից մատուցվեց պատարագ ՝ նվիրված Հայոց ցեղասպանության 109-րդ տարելիցին: Տեղի ունեցավ Հայոց ցեղասպանության զոհերի հուշակոթողին ծաղիկների և ծաղկեպսակների զետեղման արարողություն: Եկեղեցական համալիրի տարածքում գտնվող "Տապան" թանգարանում բացվել է վավերագրական լուսանկարների ցուցահանդես:
Հիշատակի միջոցառումներ են տեղի ունեցել Սանկտ Պետերբուրգի Կամսկի այգում, որտեղ տեղի է ունեցել աղոթք, Սանկտ Պետերբուրգի հայկական եկեղեցու երգչախմբի ելույթը և ծաղկեպսակների զետեղում Կոմիտասի հուշարձանին: Հիշատակի միջոցառումների մասնակիցները Դոնի Ռոստովում այցելել են "Սուրբ Հարություն" եկեղեցի, որտեղ կատարվել է հոգեհանգստի արարողություն, ինչպես նաև ծաղիկներ են դրվել "ցեղասպանություն" հուշարձանին։ Կրասնոդարում տեղի են ունեցել հոգեհանգստյան կարգ, "հիշում ենք և պահանջում" հիշատակի ակցիա, "Խոստում" և "Սպի" ֆիլմերի ցուցադրություն: Երկինք են բաց թողնվել նաև 109 մանուշակագույն փուչիկներ ՝ ի նշան 109-ամյա վաղեմության ողբերգական իրադարձությունների զոհերի անմար հիշատակի:
1915-1922թթ. ողբերգական իրադարձությունների զոհերի հիշատակը հարգել են Յարոսլավլում, որտեղ հայկական Սուրբ Գեւորգ եկեղեցու մոտ տեղի ունեցած սգո հանրահավաքին մասնակցել է ավելի քան 200 մարդ, այդ թվում ՝ քաղաքապետարանի նախագահը:
Ապրիլի 24-ին Նիժնեվարտովսկի Սուրբ Ծննդյան տաճարի տարածքում 'Սուրբ խաչքարի մոտ, հավաքվել էին քաղաքի բնակիչները, հայկական սփյուռքի ներկայացուցիչները' հարգանքի տուրք մատուցելու հայ ժողովրդի ցեղասպանության սարսափելի օրերին նահատակվածների և անմեղ զոհերի հիշատակին: Միներալնիե Վոդիում "Սուրբ Խաչ" եկեղեցու տարածքում տեղի է ունեցել հոգեհանգստյան կարգ, որից հետո տեղի է ունեցել խաչերթ դեպի Ցեղասպանության զոհերի հիշատակին նվիրված խաչքար: Զորակցության խոսքով հանդես են եկել շրջանային Դումայի, քաղաքապետարանի, հասարակական կազմակերպությունների ներկայացուցիչները: Վոլոգդայում ցեղասպանության զոհերի հիշատակին հարգանքի տուրք մատուցելու և ծաղիկներ դնելու էին եկել մարզի կառավարության, քաղաքային վարչակազմի, ազգային - մշակութային հասարակական միավորումների, Վոլոգդայի ժողովուրդների ասամբլեայի ներկայացուցիչներ, Վոլոգդայի Հանրային խորհրդի անդամներ, քաղաքի դպրոցականներ և ուսանողներ: 1915-1922 թվականների ողբերգությունը խորապես վերապրում են Ղրիմի Հանրապետությունում, որի կյանքում հայ համայնքը հնուց ի վեր մեծ դեր է խաղացել ։ Սիմֆերոպոլում տեղի է ունեցել 2020 թվականից ի վեր ավանդական դարձած խաչերթը, ինչպես նաև սգո հավաք "Սուրբ Հակոբ" եկեղեցու մոտ և ծաղիկների խոնարհում Հայոց ցեղասպանության զոհերի հուշահամալիրում: Հիշատակի արարողությունը տեղի է ունեցել Թեոդոսիայի Սուրբ Սարգիս եկեղեցու տարածքում, որին մասնակցել են քաղաքի հայ համայնքի, քաղաքային իշխանությունների ներկայացուցիչներ, հասարակ քաղաքացիներ", - նշել են Հայաստանում Ռուսաստանի դիվանագիտական ներկայացուցչությունում ։ Միաժամանակ դեսպանությունում ընդգծել են, որ թվարկել են 1915-1922թթ.Ցեղասպանության զոհերի հիշատակին նվիրված միջոցառումների միայն մի փոքր մասը, որոնք անցկացվել են Ռուսաստանի Դաշնության տարածքում, որտեղ այսօր բնակվում է մոտ 1 մլն հայ, որոնց ճակատագիրը սերտորեն միահյուսված է այլ ազգությունների, առաջին հերթին, ռուսների ներկայացուցիչների հետ: "Հայ ժողովրդի ցավն ու վիշտը լիովին կիսում է մեր ողջ բազմազգ և բազմակրոն երկիրը, իսկ այդ սարսափելի իրադարձությունների տարիներին անմեղ զոհերի հիշատակը խնամքով պահվում է ինչպես պատմական փաստաթղթերում, այնպես էլ ռուսների սրտերում", - ամփոփել են Հայաստանում Ռուսաստանի դեսպանատանը: