Երեթշաբթի, 26 Մարտի 2024 13:36

Արմինֆո. Ադրբեջանը պետք է վերջ դնի լրագրողների և քաղաքացիական հասարակության ակտիվիստների ահաբեկմանն ու հետապնդմանը։ Այդ մասին հայտարարել է Եվրոպայի խորհրդի մարդու իրավունքների հանձնակատար Դունյա Միյատովիչը։

 

"Ադրբեջանում լրագրողների և քաղաքացիական հասարակության ներկայացուցիչների նկատմամբ բռնաճնշումների ուժգնացումը խորը մտահոգության պատճառ է", - հայտարարել է ԵԽ մարդու իրավունքների հանձնակատարը, վկայակոչելով ձերբակալությունները և դատական հետապնդումները, որոնք ճնշում են Ադրբեջանում խոսքի ազատությունը: "Վերջին ամիսներին Ադրբեջանի իշխանություններն ուժեղացրել են բռնաճնշումները անկախ ԶԼՄ-ների, քաղաքացիական հասարակության և ակտիվիստների նկատմամբ, որոնք օրինական կերպով իրականացրել են իրենց աշխատանքը, անհամաձայնություն կամ քննադատական հայացքներ են արտահայտել կառավարության նկատմամբ: 2023 թվականի նոյեմբերին կասկածելի մեղադրանքներով ձերբակալվել են առնվազն վեց լրագրողներ, այդ թվում ՝ Abzas Media-ի տնօրեն Ուլվի Հասանլին և նրա գլխավոր խմբագիր Սևինջ Վագիֆգըզին, Kanal 13 առցանց հեռուստաալիքի հիմնադիր Ազիզ Օրուջևը և նրա հաղորդավար Ռուֆաթ Մուրադլին, ինչպես նաև անկախ լրագրող Թեյմուր Քարիմովը ։ Մի քանի այլ լրագրողներ հարցաքննվել և հայտնել են իրենց լրագրողական գործունեության և իրադարձությունների քննադատական լուսաբանման հետ կապված հետապնդումների և սպառնալիքների մասին: 2024 թվականի մարտի սկզբին ոստիկանությունը խուզարկություն է իրականացրել Toplum TV անկախ ինտերնետային հեռուստաալիքի գրասենյակում և ձերբակալել դրա հիմնադիր Ալեսկեր Մամեդլիին և լրագրող Մուշֆիգ Ջաբարին։ Ես նաև մտահոգությամբ եմ հետևում այն իրավիճակին, որում հայտնվել են Ադրբեջանում իրենց օրինական գործունեության համար ձերբակալված կամ հետապնդվող այլ ակտիվիստներ, այդ թվում ՝ գիտնական և քաղաքացիական հասարակության հայտնի գործիչ Գուբադ Իբադօղլուն, ով գտնվում է կալանքի տակ և տառապում է մի շարք լուրջ հիվանդություններով", - նշել է նա ։

 

Միևնույն ժամանակ, Միյատովիչը հիշեցրել է, որ ինքը 2019 թվականից ի վեր բազմիցս Ադրբեջանի իշխանությունների ուշադրությունը հրավիրել է կարծիքի արտահայտման ազատության և ԶԼՄ-ների ազատության հետ կապված իրավիճակի վատթարացման, ինչպես նաև հետապնդումների, ահաբեկումների և բռնաճնշումների տարբեր ձևերի բախվող իրավապաշտպանների և քաղաքացիական հասարակության ակտիվիստների գործունեության համար անբարենպաստ միջավայրի վրա: Նրա խոսքով, ցավոք, իշխանությունները շարունակում են բացահայտ արհամարհանք դրսևորել մարդու իրավունքների ոլորտում իրենց պարտավորությունների նկատմամբ ՝ դրանով իսկ վատթարացնելով իրավիճակը երկրի ներսում:

"Անցյալ ամիս Բաքվի դատարանը 9 տարվա ազատազրկման դատապարտեց անկախ լրագրող Ավազ Զեյնալլիին, որին ես ավելի վաղ կոչ էի արել ազատ արձակել: Ես նաև դիմել եմ իշխանություններին ՝ կոչ անելով ազատ արձակել քաղաքացիական հասարակության հայտնի գործիչ Բախտիյար Հաջիևին, ով տարիներ շարունակ ենթարկվում է բռնաճնշումների և ահաբեկումների, ներառյալ քրեական հետապնդումը, ինչպես նաև բախվել է սպառնալիքների և ֆիզիկական բռնության, և ով մինչ օրս մնում է անազատության մեջ:

 

Ես բազմիցս, ինչպես օրինակ ՝ Ադրբեջանի ԱԳՆ ղեկավարին ուղղված նամակում, որը հրապարակվել է 2023 թվականի հուլիսին, ինչպես նաև վերջերս հրապարակված "դիտարկումներում" կոչ եմ արել Բաքվին բարձրացնել կարծիքի արտահայտման ազատության, խաղաղ հավաքների ազատության, ինչպես նաև իրավապաշտպաններին, փաստաբաններին և քաղաքացիական հասարակության ակտիվիստներին անվտանգ և բարենպաստ միջավայրում իրենց օրինական գործունեությունն իրականացնելու հնարավորությամբ ապահովելու մակարդակը՝ առանց բռնաճնշումների և ճնշումների ենթարկվելու կամ այլ խոչընդոտների հանդիպելու վտանգի։

 

Կոչ եմ անում Ադրբեջանի իշխանություններին վճռական քայլեր ձեռնարկել մարդու իրավունքների բնագավառում սեփական պարտավորությունների կատարումը լիովին ապահովելու համար:  Դրա համար անհրաժեշտ է ազատ արձակել բոլոր նրանց, այդ թվում ՝ լրագրողներին եւ քաղաքացիական հասարակության ակտիվիստներին, ովքեր ազատազրկվել են իրենց օրինական գործունեության կամ իրենց անհամաձայնությունը կամ քննադատական հայացքները արտահայտելու համար, ինչպես նաեւ բարենպաստ միջավայր ստեղծել լրագրողների, քաղաքացիական հասարակության եւ իրավապաշտպանների գործունեության համար, այդ թվում ՝ կարծիքի արտահայտման եւ խաղաղ հավաքների ազատության իրավունքի իրականացման առումով", - ամփոփել է Միյատովիչը