Արմինֆո. "Թուրքիան կարող է լինել Հայաստանի անվտանգության երաշխավորը" հավասարազոր է "ճանաչել Բաքվի ինքնիշխանությունն Արցախի նկատմամբ": Նման կարծիքի է քաղաքագետ Բենիամին Մաթևոսյանը։
Փորձագետը փաստել է, որ հայկական ԶԼՄ-ներում ավելի հաճախ են հայտնվում նյութեր, որոնցում "կարմիր թելով" անցնում են այն գաղափարները, որ "Թուրքիան կարող է լինել Հայաստանի անվտանգության երաշխավոր", որ "Հայաստանը պետք է ինտեգրվի թյուրքական աշխարհի տնտեսական և տրանսպորտային-լոգիստիկ նախագծերին":
"Ասել, որ այդ միտումը ինչ-որ անսպասելի բան է, սուտ կլինի։ Բազմիցս խոսվել է այն մասին, որ ՆԱՏՕ-ի և, ընդհանուր առմամբ, Արևմուտքի" օպերատորը "տարածաշրջանում Թուրքիան է, և ինտեգրումը "Արևմուտքի քաղաքակիրթ ընտանիքին" Հայաստանի համար նշանակում է ինտեգրում թյուրքական աշխարհին։
Մեծ հաշվով, հենց Հայաստանի (եւ ամբողջ Անդրկովկասի) թյուրքական աշխարհին ինտեգրվելու այս տարբերակն է առաջարկում Հարավային Կովկասի եւ Վրաստանի ճգնաժամի հարցերով ԵՄ հատուկ ներկայացուցիչ Տոյվո Կլաարը, երբ խոսում է այն մասին, որ Թուրքիան կարող է օգտակար լինել տարածաշրջանային խաղաղության հաստատման հարցում ՝ որպես տարածաշրջանի առաջատար երկիր", - հավելել է փորձագետը։
Ընդ որում, Մաթևոսյանը վստահ է, որ իր հետևանքներով Թուրքիային "Հայաստանի անվտանգության երաշխավորի" կարգավիճակ շնորհելը (որը կարող է տեղի ունենալ միայն ՀՀ-ից ռուսական ողջ ռազմական ներկայության դուրսբերմամբ) հավասար է Արցախի նկատմամբ Բաքվի ինքնիշխանության ճանաչմանը (2022 թվականի հոկտեմբերի 6, Պրահա)։
Քաղաքագետը կարծում է, որ այս երկու երևույթների միջև արժե հավասարության նշան դնել, քանի որ ՀՀ-ի նկատմամբ Թուրքիայի ռազմավարական ծրագրերը չեն տարբերվում Արցախի նկատմամբ Բաքվի ռազմավարական նպատակներից: "Ընդ որում, նույնիսկ քայլերի հաջորդականությունը կարող է լինել այնպիսին, ինչպիսին եղել է Արցախն Ադրբեջանի մաս ճանաչելու դեպքում։
Նախ՝ "արևմտյան գործընկերների երաշխիքների" ներքո, որ նրանք թույլ չեն տա Թուրքիայի ոտնձգություն ՀՀ տարածքային ամբողջականության նկատմամբ՝ եթե Հայաստանն իրեն վերապահի արտադաշինքային երկրի կարգավիճակ, Փաշինյանի կառավարությունը կարող է գնալ երկրի համար ինքնասպանության այդ քայլին։
Երկրորդ. քանի որ "անկլավների" հանձնումը ոչ ոք չի չեղարկել, և Փաշինյանը Տավուշում հայտարարել է այդ քաղաքական սերիալի միայն առաջին սերիայի մասին, ապա Հայաստանի՝ արտադաշինքային երկրի կարգավիճակ ստանալու պահին Բաքուն և Անկարան արդեն վերահսկողություն կստանան Հայաստանի կենսական կաաարեւորություն ունեցող հաղորդակցությունների նկատմամբ (միջպետական ճանապարհներ դեպի Վրաստան և Իրան, իրանական և վրացական գազատարներ)։ Իսկ դա ռուսական զորախմբի բացակայության պայմաններում հնարավոր կդարձնի ՀՀ-ի հետ շրջափակման հնարքի կրկնությունը։
Երրորդ. թե ինչ եղավ հետո՝ բոլորը տեսան, և ամեն ինչ ավարտվեց 2023 թվականի սեպտեմբերի պատերազմով ...",- հիշեցրել է քաղաքագետը։
"Թուրքիան ՀՀ անվտանգության երաշխավորի կարգավիճակում" իր կործանարարությամբ հավասար է "Արցախի նկատմամբ Բաքվի ինքնիշխանության ճանաչմանը՝ հույսով, որ է. Մակրոնն ու Շ.Միշելը կստիպեն Ի. Ալիևին երաշխավորել Արցախի հայերի իրավունքների պահպանումն ու անվտանգության ապահովումը":
Ժիրայր Լիպարիտյատն ու ռուսախոս լեհ փորձագետներն, իհարկե, այլ կարծիքի են այդ հարցի վերաբերյալ, բայց այդ մարդկանց կարծիքը չպետք է Հայաստանում որևէ մեկին հետաքրքրի, առավել ևս՝ ազդի Հայաստանի քաղաքականության վրա", - ամփոփել է Մաթևոսյանը։