Արմինֆո. Երուսաղեմի Հին քաղաքում հայ համայնքի անդամների դեմ վերջերս տեղի ունեցած խոշոր համակարգված հարձակումները լուրջ մտահոգություն են հարուցում: Այդ մասին ասվում է Հայաստանի 4-րդ նախագահ Արմեն Սարգսյանի՝ իսրայելական Haaretz-ում հրապարակված հոդվածում, որը կներկայացնենք ոչ մեծ կրճատումներով:
"Երուսաղեմի Հին քաղաքում, որտեղ ապրում է աշխարհի ամենահին հայ համայնքը, բռնություն է բռնկվել հողային վեճի ֆոնին, որը կարող է վտանգել հայկական թաղամասի ապագան: Մենք պահանջում ենք Իսրայելի իշխանությունների անհապաղ միջամտությունը։
Երուսաղեմի հայ համայնքի անդամների դեմ վերջերս տեղի ունեցած խոշոր համակարգված հարձակումները լուրջ մտահոգություն են հարուցում: Այդ հարձակումները վանդալիզմից եւ գույքի ոչնչացումից վերաճել են անմեղ քաղաքացիական անձանց նկատմամբ ֆիզիկական բռնության", - նշել է քաղաքական գործիչը։
Նա հիշեցրել է, որ իրավիճակի լրջության մասին խոսվում էր Երուսաղեմի Հայոց պատրիարքարանի հայտարարության մեջ, որում ասվում էր, որ հայ հոգևորականները "պայքարում են իրենց կյանքի համար", մինչդեռ, Հայկական թաղամասը՝ Երուսաղեմի Հին քաղաքի չորս մասերից մեկը, բախվում է "բռնի կործանման" սպառնալիքին:
"Հայ համայնքը ցնցված էր այդ միջադեպերից։ Իսրայելը պետք է ոչ պակաս վրդովված լինի։ Հայերը հազարամյակներ շարունակ խաղաղ ապրել են Սուրբ հողում։ Իրականում, Իսրայելն աշխարհի ամենահին հայ համայնքի տունն է։ Հայ վանականները Երուսաղեմ են մեկնել 301 թվականին Հայաստանում քրիստոնեության ընդունման հաջորդող տարիներին, սակայն հայկական ներկայությունը Երուսաղեմում եղել է մ. թ. ա. 55 թվականին: 12-րդ դարում Երուսաղեմի Հայոց պատրիարքարանը բնակվել է քաղաքի հայկական թաղամասի Սուրբ Հակոբ տաճարում։
Հայկական եկեղեցուն՝ հնությունների իր առասպելական գանձերով, պատկանում է Երուսաղեմի քրիստոնեական սրբավայրերի մեկ երրորդը, իսկ քաղաքի հայկական թաղամասը հազարամյակների պատմություն ունի: Բռնության հիմքում Հայկական թաղամասի մոտավորապես 25 տոկոսի 99-ամյա վարձակալությունն է ավստրալիա-իսրայելցի գործարարի եւ նրա տեղացի գործընկերոջ կողմից, որոնք ծրագրել են այդտեղ շքեղ հյուրանոց կառուցել", - հիշեցրել է ՀՀ 4 - րդ նախագահը ։
Միաժամանակ նա արձանագրել է, որ, այսպես կոչված, «Կովերի պարտեզի» գործարքը վրդովմունք է առաջացրել հայ համայնքում, քանի որ այն հանգեցնելու է բնակիչների տեղահանմանը, տների եւ ճեմարանի քանդմանը եւ նրանց մշակութային ժառանգության կորստին, ինչի առնչությամբ Հայոց պատրիարքարանը որոշել է խզել պայմանագիրը:
"Անցած շաբաթ ողջ աշխարհի իմ հրեա ընկերներն ու քրիստոնեական կազմակերպությունները դիմում էին ինձ՝ հայտնելու Իսրայելի հին հայկական համայնքին իրենց աջակցությունն ու համերաշխությունը, ինչպես նաեւ իրենց խոր մտահոգությունը Գազայում պատերազմի վերաբերյալ: Հայ համայնքին ահաբեկելու փորձերը արատավոր նահանջ են Հայաստանի եւ Իսրայելի բնականոն հարաբերություններից՝ չնայած տարաձայնություններին, որոնք բխում են այն փաստից, որ Իսրայելը, հրաժարվելով ճանաչել Հայոց ցեղասպանությունը, Ադրբեջանին վաճառել է զենքեր, որոնք օգտագործվել են Հայաստանի դեմ", - հավելել է նա:
Միևնույն ժամանակ, Սարգսյանը կիսվել է Իսրայելի մասին իր դրական տպավորություններով՝ 1990-ականների սկզբին Սուրբ երկիր կատարած իր առաջին այցից՝ որպես անփորձ հայ դիվանագետ: "Ինձ ընդունեց Իցհակ Ռաբինը, որն այն ժամանակ Իսրայելի վարչապետն էր: Ռաբինը նշանակալի կերպար էր: Նա զարմանալիորեն խորը գիտելիքներ ուներ Հայաստանի անցյալի մասին եւ ցանկանում էր տեղեկանալ երկրում տեղի ունեցող իրադարձությունների մասին: Նա հիշեցրեց ինձ, որ երկուսս էլ հին քաղաքակրթությունների ներկայացուցիչներ ենք, որոնք վերապրել են իրենց վերացնելու բոլոր փորձերը", - հիշում է Սարգսյանը։
"2020 թվականին, նախքան Ադրբեջանը պատերազմ կսկսեր Հայաստանի դեմ, ես վերադարձա Իսրայել՝ որպես Հայաստանի նախագահ, եւ դարձա իմ երկրի առաջին ղեկավարը, որը պաշտոնական այց է կատարել հրեական պետություն։ Այցի առիթը Օսվենցիմի ազատագրման 75-ամյակն էր: Մոտ հիսուն այլ պետությունների ղեկավարներ էին եկել Յադ Վաշեմ` Հոլոքոստի հուշահամալիրի թանգարան։ Բայց, ինչպես հիշեցրեց ինձ իսրայելցի բարձրաստիճան մի պաշտոնյա, հայերը «այլ կերպ» են վերաբերվում այդ վայրին եւ այն ամենին, ինչ այն հավերժացնում էր: Երբ մյուս առաջնորդները մեկնեցին, ինձ առաջարկեցին ավելի երկար մնալ: Ընդունեցի հրավերը եւ ժամանակն անցկացրի սուրբ վայրերը շրջելով, Ռամալլաhն եւ Իսրայելի համալսարաններն այցելելով: Բայց իմ ճանապարհորդության ամենահիշարժան հատվածը Երուսաղեմի Հայկական թաղամասի բացահայտումն էր, որտեղ ես հանդիպեցի վանականներին, ուսումնասիրեցի ձեռագրերը եւ ծանոթացա տեղի համայնքին: Քաղաքի հայկական ժառանգությունն ինձ հպարտությամբ լցրեց։
Մեկ դար առաջ Օսմանյան կայսրությունում տեղի ունեցած ցեղասպանությունից հետո ժամանած փախստական հայերը ոչ միայն ընդլայնեցին Երուսաղեմի հինավուրց հայկական համայնքը, այլեւ հարստացրին Իսրայելի արհեստները՝ Իսրայելում վերսկսելով հմուտ խեցեգործության արհեստը, որը ոչնչացվել էր Օսմանյան կայսրության կողմից: Հայ փախստականների կողմից պատրաստված սալիկները զարդարում են Երուսաղեմի ամենաշքեղ շինությունները՝ ներառյալ ամերիկյան «Քոլոնի» հյուրանոցը եւ Իսրայելի նախագահի նստավայրը:
Ցավոք, այն, ինչ կատարվում է Հայկական թաղամասում եւ դրա շուրջ, վտանգում է հենց Երուսաղեմի յուրահատուկ բնույթը: Եվ պահանջում էշխանությունների անհապաղ միջամտությունը։ Իսրայելը, որպես օրենքի գերակայության երկիր, պետք է անհապաղ միջոցներ ձեռնարկի հայ համայնքը, նրա պատմական ժառանգությունը եւ Երուսաղեմի եզակիությունը պաշտպանելու համար", - ամփոփել է Սարգսյանը։
Քաղաքագետ. Հայաստանում իրավիճակը փոխելու միակ հնարավորությունը վաղաժամկետ խորհրդարանական ընտրությունների անցկացումն է
Հայ գեներալը բացառել է հայ-թուրքական սահմանին որևէ սադրանք, քանի դեռ այնտեղ ծածանվում է Ռուսաստանի դրոշը
"Խաղաղության խաչմերուկն" իրականությունից կտրված նախագիծ է
ԵՄԱ ղեկավար. Եթե ԵՄ-ը մնա այն միավորումը, որպիսին հանդես է եկել վերջին տարիներին, ապա Հայաստանի անդամակցությունն այդ կառույցին, գործնականում, անհնար է
Քաղաքագետ. Հայաստանի իշխանությունների բոլոր գործողությունները խոսում են այն մասին, որ երկիրը ընթանում է իր պետականության լուծարման ճանապարհով
Երևանում մայիսմեկյան երթ կանցկացվի. Խաղաղություն, աշխատանք, Մայիս
Թեհրան. Հարավային Կովկասում օտարերկրյա զորքերի ներկայությունը չի նպաստում անվտանգության և կայունության հաստատմանը
Լավրով․Հայաստանի իշխանությունների միակողմանի զիջումները Հայաստանի սահմանները դարձնում են շարժական
"Ինչ լավ է, որ 50 մետր հեռավորության վրա Ադրբեջանն է". Փաշինյանը տավուշցիներին նշել է ադրբեջանցիների հետ առևտրի հեռանկարները
Ոսկեպարում սկսվել է հանրահավաք հանուն հայոց պետականության
Չկա վերադարձ պատմական Հայաստանի գաղափարին. կոչ է անում Փաշինյանը
Պետդեպարտամենտի նախկին պաշտոնյա. Վաշինգտոնին դա կարող է դուր չգալ, բայց Հայաստանի անվտանգության լավագույն երաշխավորները Ռուսաստանն ու Իրանն են
Տիգրան Ավինյանը՝ Երևանում ծառահատումների կասեցման մասին. Եթե կա այլ գիտական կարծիք, մենք պատրաստ ենք լսել, իսկ եթե ոչ ՝ պետք չէ քաղաքից ժամանակ խլել
Փաշինյանը Հիսուս Քրիստոսի ճանապարհը համեմատել է այն դժվարությունների հետ, որոնց բախվել է իր քաղաքական ուժը
Ռուս սենատոր. Հայաստանի իշխանությունների այսօրվա քաղաքականությունը կարող է հարված հասցնել տարածաշրջանային և համաշխարհային գործերում Երևանի հեռանկարներին
Այսօր Հայաստանում ուժերի գերլարում է պետք՝ բոլոր ունակ մարդկանց համատեղ աշխատանք. վերլուծաբան
Պետությունը շահագրգիռ է Հայաստանում բնակվող բոլոր ազգային համայնքների զարգացման հարցերում. Փաշինյան
ՌԴ ԱԳՆ. Մոսկվան Երեւանի հետ հարաբերություններում "ամրության ստուգում" է անցել
Փաշինյան. արտաքին ուժերը նույնպես դրդել են Ղարաբաղում էթնիկ զտում կազմակերպող հիմնական ուժին
