Արմինֆո. Արցախի էթնիկ զտման հանգեցրած վերջին ագրեսիայից առաջ Ադրբեջանը համակենտրոնացման ճամբար էր կառուցում 10000-30000 արցախահայերի բանտարկելու համար: Այդ մասին վկայում է New Lines-ի հետաքննությունը։
Աղբյուրը նշում է, որ ճամբարի շինարարությունն սկսվել է մոտավորապես 2022 թվականի ամռանը Ակնայում (Աղդամ), որն ադրբեջանական վերահսկողության տակ էր անցել 2020 թվականի աշնանն Արցախի Հանրապետության դեմ լայնածավալ պատերազմից հետո։ Նշվում է նաև, որ Հայաստանի բարձրաստիճան կառավարական պաշտոնյան New Lines - ին հաղորդել է, որ Երևանը գաղտնի տեղեկություններ է ունեցել նման կառույցի շինարարության մասին՝ դեռևս մինչև սեպտեմբերյան հարձակումը (2023 թվականի սեպտեմբերի 19-խմբ.), հայտարարելով, որ կառավարությունը կարծում էր, որ այն նախատեսված է եղել ավելի քան 10 000 մարդու համար։ Նշվում է նաև, որ Ադրբեջանի ԱԳՆ-ը չի պատասխանել New Lines-ի խնդրանքին՝ հստակեցնել արբանյակային լուսանկարներով հայտնաբերված կառույցի բնույթը:
Իր հետաքննության ընթացքում աղբյուրը ստեղծել է իրադարձությունների ժամանակագրություն, որի համար օգտագործվել են նաև Planet Labs PBC արբանյակային լուսանկարները։ "Պատկերների ճանաչման տեսությունը մեզ թույլ է տվել հայտնաբերել կրկնվող տարրեր, մինչդեռ, հատկանիշների համադրումը մեզ օգնել է համեմատել այդ տարրերը այլ երկրների, այդ թվում՝ Թուրքիայի հայտնի բանտային կառույցների հետ: Դեդուկտիվ մտածողությունը մեզ թույլ է տվել եզրակացնել, ելնելով այդ հատկությունների առկայությունից, այն հնարավորության մասին, որ տվյալ հաստատությունը կարող է լինել ենթադրյալ ճամբար: Աղդամում օբյեկտի կառուցման ընթացքը, ինչպես երևում է արբանյակային լուսանկարում, որն արվել է 2023 թվականի մայիսին, ցույց է տալիս վանդակավոր կառուցվածքներ, որոնք նման են բանտային շենքերում կամ ռազմական ննջարաններում օգտագործվողներին։ "Չնայած բանտային ակտիվ տարրերի բացակայությանը, ինչպիսիք են դիտաշտարակները և պարագծային ցանկապատները, անապատային լանդշաֆտի վրա անավարտ նախագծի կենտրոնացված դասավորությունը և հետագա զբոսանքների բակեր ակնարկող զգալի բացերը հուշում են, որ պահպանվող հաստատությունը հիմք է հանդիսանում բանտի համար", - գրում է աղբյուրը:
Պարբերականն Ադրբեջանի կողմից, իբր, "ներման" հայտարարությունը ողջունելու մասին ԱՄՆ Պետդեպարտամենտի հայտարարությունը կապում է այն բանի հետ, որ Պետդեպարտամենտում տվյալներ են ունեցել այդ համակենտրոնացման ճամբարի կառուցման մասին։
Ինչպես աղբյուրին պատմել է Արցախի նախկին պետնախարար Արտակ Բեգլարյանը, որն այժմ փախստական է Հայաստանում, Աղդամում հայ տղամարդկանց համար զանգվածային բանտ կառուցելու լուրը առաջին անգամ լսել է ավելի քան մեկ տարի առաջ: "Ավելի ուշ ես հատուկ ծառայություններից որոշակի հաստատում ստացա, որ Ադրբեջանի իշխանությունները նման գաղափար ու նախագիծ ունեին, բայց ինքնուրույն ստուգել տեղեկատվությունը չէի կարող։ Լեռնային Ղարաբաղի իշխանությունները չեն հրապարակել այդ տեղեկությունը։ Նախ՝ մենք համոզված չէինք դրա ամբողջական իրականության մեջ, և, երկրորդ, չէինք ուզում նպաստել մեր ժողովրդի դեմ ադրբեջանական հոգեբանական տեռորին։ Սակայն դա չի կանգնեցրել լուրերի տարածումը", - պարզաբանել է Բեգլարյանը։
Միաժամանակ, նա համոզմունք է հայտնել, որ իրական արդարադատության համակարգից զուրկ երկրում զանգվածային բանտարկության վախը եւ ինստիտուցիոնալ հակահայկական ատելություն հրահրելը էականորեն ազդել է սեպտեմբերյան ցեղասպան ագրեսիայի ընթացքում եւ դրանից հետո մարդկանց վարքագծի, այն է ՝ բնակչության զանգվածային արտագաղթի վրա:
Պարբերականը նաև նշում է համակենտրոնացման ճամբարի համար ընտրված վայրի ոչ պատահական լինելը։ Ինչպես նշում է պարբերականը, ամենայն հավանականությամբ, դա կապված է Մյունխենի անվտանգության համաժողովում Հայաստանի վարչապետ Փաշինյանի արտահայտությունների հետ, որտեղ վերջինս ասել է. "Երբ հայոց արքա Տիգրան Մեծը բանակցում էր հռոմեացի զորավար Պոմպեոսի հետ, Ադրբեջան կոչվող երկիր չկար"։
"Եթե ենթադրվող վայրն իսկապես բանտային ճամբարի համալիր է, ապա դրա գտնվելու վայրը ենթադրում է որոշակի հոգեբանական նկատառումների առկայություն՝ հաշվի առնելով դրա մոտիկությունը հայկական մշակույթի կարևոր հուշարձաններին: Այդ վայրը գտնվում է Տիգրանակերտի ավելի մեծ հնագիտական համալիրի ծայրամասում, որտեղ գտնվում է 2000-ամյա հելլենիստական հայկական միջնաբերդը, 7-րդ դարի հայկական եկեղեցի և 18-րդ դարի ադրբեջանական հուշարձանները, այդ թվում ՝ Շահբուլակ բերդը և մզկիթը", - գրում է աղբյուրը։
Քաղաքագետ. Հայաստանում իրավիճակը փոխելու միակ հնարավորությունը վաղաժամկետ խորհրդարանական ընտրությունների անցկացումն է
Հայ գեներալը բացառել է հայ-թուրքական սահմանին որևէ սադրանք, քանի դեռ այնտեղ ծածանվում է Ռուսաստանի դրոշը
ԵՄԱ ղեկավար. Եթե ԵՄ-ը մնա այն միավորումը, որպիսին հանդես է եկել վերջին տարիներին, ապա Հայաստանի անդամակցությունն այդ կառույցին, գործնականում, անհնար է
Քաղաքագետ. Հայաստանի իշխանությունների բոլոր գործողությունները խոսում են այն մասին, որ երկիրը ընթանում է իր պետականության լուծարման ճանապարհով
Երևանում մայիսմեկյան երթ կանցկացվի. Խաղաղություն, աշխատանք, Մայիս
Թեհրան. Հարավային Կովկասում օտարերկրյա զորքերի ներկայությունը չի նպաստում անվտանգության և կայունության հաստատմանը
Լավրով․Հայաստանի իշխանությունների միակողմանի զիջումները Հայաստանի սահմանները դարձնում են շարժական
"Ինչ լավ է, որ 50 մետր հեռավորության վրա Ադրբեջանն է". Փաշինյանը տավուշցիներին նշել է ադրբեջանցիների հետ առևտրի հեռանկարները
Ոսկեպարում սկսվել է հանրահավաք հանուն հայոց պետականության
Չկա վերադարձ պատմական Հայաստանի գաղափարին. կոչ է անում Փաշինյանը
Պետդեպարտամենտի նախկին պաշտոնյա. Վաշինգտոնին դա կարող է դուր չգալ, բայց Հայաստանի անվտանգության լավագույն երաշխավորները Ռուսաստանն ու Իրանն են
Տիգրան Ավինյանը՝ Երևանում ծառահատումների կասեցման մասին. Եթե կա այլ գիտական կարծիք, մենք պատրաստ ենք լսել, իսկ եթե ոչ ՝ պետք չէ քաղաքից ժամանակ խլել
Փաշինյանը Հիսուս Քրիստոսի ճանապարհը համեմատել է այն դժվարությունների հետ, որոնց բախվել է իր քաղաքական ուժը
Ռուս սենատոր. Հայաստանի իշխանությունների այսօրվա քաղաքականությունը կարող է հարված հասցնել տարածաշրջանային և համաշխարհային գործերում Երևանի հեռանկարներին
Այսօր Հայաստանում ուժերի գերլարում է պետք՝ բոլոր ունակ մարդկանց համատեղ աշխատանք. վերլուծաբան
Պետությունը շահագրգիռ է Հայաստանում բնակվող բոլոր ազգային համայնքների զարգացման հարցերում. Փաշինյան
ՌԴ ԱԳՆ. Մոսկվան Երեւանի հետ հարաբերություններում "ամրության ստուգում" է անցել
Փաշինյան. արտաքին ուժերը նույնպես դրդել են Ղարաբաղում էթնիկ զտում կազմակերպող հիմնական ուժին
Նախկին քաղաքապետ. Մեր քաղաքական ուժը գնալու է ինստիտուցիոնալ լուծումների ճանապարհով
