Արմինֆո. 2023 թվականի սեպտեմբերի 19-20 - ը Լեռնային Ղարաբաղի դեմ Ադրբեջանի ռազմական ագրեսիայի հետևանքով զոհվել է 223 մարդ, որոնցից 25-ը՝ քաղաքացիական անձինք , այդ թվում՝ անչափահասներ։ Այդ մասին ՀՀՀ հարցազրույցում հաղորդել է ՀՀ քննչական կոմիտեի նախագահ Արգիշտի Քյարամյանը։
Նա պատմել է, որ ռազմական գործողությունների հետևանքով վիրավորում է ստացել 244 մարդ , որոնցից 76 - ը քաղաքացիական անձինք են (այդ թվում 10 անչափահաս), 20-ը համարվում են անհետ կորած, որոնցից
5-ը՝ քաղաքացիական անձինք: Բացի այդ, արձանագրվել են ադրբեջանցի զինվորականների կողմից մոտ 20 զոհվածների մարմինների նկատմամբ խոշտանգումների դեպքեր։
Արցախից Հայաստան բռնի տեղահանման ընթացքում, ըստ Քննչական կոմիտեի ղեկավարի, արձանագրվել են նաև մահվան ելքեր՝ ինչպես ճանապարհին, այնպես էլ Հայաստան ժամանելիս, ինչը կապված է ադրբեջանական զինված ուժերի կողմից հոգեբանական մեծ ճնշումների հետ: Ընդհանուր առմամբ, գրանցվել է մոտ 70 մահվան դեպք ։ Նա նշել է, որ այդ բոլոր դեպքերը հետազոտվում են Ադրբեջանի կողմից Լեռնային Ղարաբաղում էթնիկ զտումների փաստի առթիվ հարուցված քրեական հետաքննության շրջանակներում:
Խոսելով ռազմագերիների մասին՝ Քյարամյանը հաղորդել է, որ Ադրբեջանը հաստատել է ընդամենը 23 ռազմագերիների առկայությունը, որոնցից 17-ը՝ 2023 թվականի սեպտեմբերյան ագրեսիայի հետևանքով։ Նա նաև հաղորդել է, որ Քննչական կոմիտեն տեղեկություններ ունի Արցախյան 44-օրյա պատերազմի հետևանքով 32 մարդու բռնի անհետացման մասին, որնքԱդրբեջանը հերքում է:
Հիշեցնենք, որ անցած տարեվերջին տեղի ունեցած մամուլի ասուլիսի ժամանակ միջազգային իրավունքի մասնագետ Սիրանուշ Սահակյանը հայտարարել էր, որ այս պահին Ադրբեջանում պաշտոնապես պահվում է 55 հայ: "Անշուշտ, նրանք բոլորն էլ տարբեր կարգավիճակներ ունեն ՝ ռազմագերիներ, գերության մեջ պահվող քաղաքացիական անձինք և քաղաքական դրդապատճառներով պահվող անձինք ։ Մասնավորապես, պատանդ պահվող 6 քաղաքացիական անձ, 41 ռազմագերի և 8 նախկին քաղաքական կամ ռազմական գործիչ, որոնք համարվում են քաղբանտարկյալներ", - պարզաբանել էր իրավապաշտպանը, հավելելով, որ դրանք միայն պաշտոնական տվյալներ են։ Նրա խոսքով, բացի այդ, ադրբեջանական կողմը գերեվարել է ավելի քան 80 քաղաքացիական և զինվորական անձանց, որոնց ճակատագրերը պարզելու համար ոչինչ չի արվում: Սահակյանը փաստել էր, որ պաշտոնապես հաստատված առաջին խումբն ավելի պաշտպանված վիճակում է՝ ի տարբերություն երկրորդ խմբի: "2021 թվականից ի վեր չեն արձանագրվել դեպքեր, երբ Ադրբեջանը պաշտոնապես հաստատի 44-օրյա պատերազմի ընթացքում գերեվարված անձանց պահելու փաստը", - պարզաբանել էր նա:
Հիշեցնենք, որ 2023թ. սեպտեմբերի 19-ին Լեռնային Ղարաբաղի նկատմամբ Ադրբեջանի լայնածավալ ռազմական ագրեսիայի հետեւանքով, ինչին նախորդել էր 9 ամսվա համատարած շրջափակումը, Արցախից բռնի Հայաստան է տեղահանվել շուրջ 110 հազար քաղաքացի։ Սակայն, ընդհանուր առմամբ, 2020 թվականի արցախյան 44-օրյա պատերազմից ի վեր ադրբեջանական ագրեսիայի հետևանքով անօթևան է մնացել 150 հազար արցախցի։ Իսկ 30 տարի առաջ, երբ ղարաբաղյան հակամարտությունը սկսվեց, Սումգայիթյան ջարդերից ու սպանություններից հետո միայն Բաքուն լքել է շուրջ 250 հազար հայ, մոտ 100 հազարը փախել է Կիրովաբադից (Գյանջա)։ Ադրբեջանից բռնի տեղահանված հայերի ընդհանուր թիվը գնահատվում է 400 հազար և ավելի։