Արմինֆո. Հունվարի 1-ից Ռուսաստանը Եվրասիական տնտեսական միությունում (ԵԱՏՄ) նախագահական գործառույթները փոխանցում է Հայաստանին: Այս մասին հայտարարել Է Ռուսաստանի նախագահ Վլադիմիր Պուտինը՝ Եվրասիական տնտեսական բարձրագույն խորհրդի նիստում: «Ցանկանում եմ հաջողություն մաղթել մեր հայ գործընկերներին և ընկերներին: Իհարկե, մենք նրանց կտրամադրենք բոլոր անհրաժեշտ օգնությունը», - հավելել է ՌԴ նախագահը:
Հանդիպման սկզբում Պուտինը ողջունել է Իրանի Իսլամական Հանրապետության արդյունաբերության, հանքերի և առևտրի նախարար պարոն Աբբաս Ալիաբադիին և լավ քայլ համարել ԵԱՏՄ-ի և Իրանի Հանրապետության միջև համագործակցության և ազատ առևտրի գոտու մասին համաձայնագրի ստորագրումը:
"Մենք, ինչպես արդեն ասացի, հենց նոր ավարտեցինք Եվրասիական տնտեսական բարձրագույն խորհրդի նեղ կազմով նիստը, մտքեր փոխանակեցինք մեր միավորման գործունեության կարևոր ասպեկտների վերաբերյալ, նախանշեցինք ինտեգրացիոն համագործակցության խորացման ռազմավարական հեռանկարները: Մենք նաև քննարկեցինք Եվրասիական տնտեսական միության հետ համագործակցության հետագա զարգացման հեռանկարները", - ասել է նա: Մասնավորապես, քննարկվել է Եվրասիական տնտեսական միության շրջանակներում մինչև 2030 թվականը և մինչև 2045 թվականն ընկած ժամանակահատվածում տնտեսական գործընթացների հետագա զարգացման մասին հռչակագրի ընդունման հարցը: Այդ գաղափարը հավանության է արժանացել, բարձրագույն խորհրդի բոլոր անդամները համաձայնել են հաստատել հռչակագիրը, եւ համապատասխան որոշումը մենք կձեւակերպենք մեր նիստի արդյունքներով", - նշել է Ռուսաստանի ղեկավարը ։
Ըստ էության, նրա ասելով, հռչակագիրը ծրագրային բնույթի նոր փաստաթուղթ է, որով նախատեսվում են առանցքային ոլորտներում համատեղ ջանքերի ավելացման քայլեր, ինչպես նաև սահմանվել են փոխգործակցության լրացուցիչ ոլորտներ:
Նա նաև հաղորդել է, որ նեղ կազմով հանդիպմանն ամփոփվել են Ռուսաստանի նախագահության ընթացքում Եվրասիական միության գործունեության հիմնական արդյունքները, որը կավարտվի դեկտեմբերի 31-ին: Այս առումով Պուտինը հավելել է, որ միության շրջանակներում փոխգործակցությունը շարունակում է դինամիկ և հաջողությամբ զարգանալ ինտեգրացիոն շինարարության բոլոր առանցքային ուղղություններով, նույնիսկ, չնայած հայտնի դժվարություններին, որոնք կապված են բարդ միջազգային իրավիճակի հետ: "Գոհունակությամբ նշում ենք, որ ընթացիկ տարում միավորման անդամ բոլոր երկրներում գրանցվում է տնտեսությունների կայուն աճ ։ Այսպես, մեզ մոտ Ռուսաստանում առաջին երեք եռամսյակների ընթացքում ՀՆԱ-ն ավելացրել է երեք տոկոս, իսկ տարվա արդյունքներով սպասվում է 3,5 տոկոս ։ Համախառն արտադրանքի աճը, ընդ որում, բավական զգալի, առկա է նաև ԵԱՏՄ այլ պետություններում։ Որքան ես գիտեմ, ինն ամսում այն Հայաստանում կկազմի ավելի քան ինը տոկոս, դա շատ լավ ցուցանիշ է, Ղազախստանում ՝ գրեթե հինգ տոկոս։ Ղրղզստանում ՝ ավելի քան չորս տոկոս, իսկ Բելառուսում, ինչպես և Ռուսաստանում ՝ 3,5։ ԵԱՏՄ-ում արդյունաբերական արտադրությունն աճել է 3.5 տոկոսով: Շինարարության ոլորտն աճել է 9,3 տոկոսով։ Որ պակաս կարևոր չէ, գործազուրկների թիվն, ընդհանուր առմամբ, Եվրասիական միությունում կրճատվել է 14,2 տոկոսով, իսկ Ռուսաստանում գործազրկությունն, ընդհանուր առմամբ, գտնվում է նվազագույն պատմական մակարդակի վրա՝ երեք տոկոսից պակաս ՝ 2,9 տոկոս: Ըստ առկա տվյալների ՝ ընթացիկ տարվա ինն ամիսների ընթացքում մեր հինգ երկրների միջև առևտուրն աճել է 8,9 տոկոսով ։ Ընդ որում, բարելավվում է դրա կառուցվածքը, ավելանում են պատրաստի բարձր տեխնոլոգիական արտադրանքի մատակարարումները ՝ միաժամանակ նվազեցնելով հումքային բաղադրիչը", - շարունակել է Ռուսաստանի ղեկավարը։
Նա նաև կարևոր է համարել այն փաստը, որ ազգային արժույթների մասնաբաժինը փոխադարձ հաշվարկներում գերազանցել է 90 տոկոսը:
Անդրադառնալով Իրանի հետ պայմանագրի ստորագրմանը՝ Պուտինն ուշադրություն է հրավիրել այն փաստի վրա, որ Իրանի Իսլամական Հանրապետությունը եվրասիական տարածաշրջանի խոշորագույն տնտեսություններից է, տեխնոլոգիապես զարգացած պետություն և ԵԱՏՄ շուկաների և Մերձավոր Արևելքի ու Հարավային Ասիայի երկրների միջև Հարավային առևտրային ուղու առանցքային օղակ: "Այդ պատճառով այդ երկրի հետ կապերի ամրապնդումն ակնհայտ օգուտներ կբերի ինչպես մեր միավորման բոլոր մասնակիցներին, այնպես էլ հենց Իրանի Իսլամական Հանրապետությանը", - ասել է Ռուսաստանի նախագահը, հավելելով, որ դեկտեմբերի 25-ին ստորագրված համաձայնագրով սակագնային արտոնությունները կտարածվեն ապրանքային անվանացանկի ավելի քան 85 տոկոսի եւ Իրանի հետ մեր երկրների ընթացիկ առեւտրի ծավալների ավելի քան 90 տոկոսի վրա:
Ռուսաստանի նախագահը նաև հիշեցրել է, որ ներկայումս կարևոր պայմանավորվածություններ են նախապատրաստվում նաև տնտեսական մեծ ներուժ ունեցող այլ երկրների հետ: "Խոսքը վերաբերում է արաբական աշխարհում և աֆրիկյան մայրցամաքում մեր առանցքային գործընկերներից մեկի ՝ ԵԱՏՄ - ի և Եգիպտոսի միջև արտոնյալ համաձայնագրին, որի հետ Եվրասիական միության երկրները կապում են սերտ հարաբերություններ և ինտենսիվ առևտրատնտեսական շփումներ ։ Եգիպտոսի հետ ազատ առևտրի մասին համաձայնագրի նախագծի վրա աշխատանքը բավականին առաջաանցիկ փուլում է։ Եվ մենք, անշուշտ, շահագրգռված ենք որքան հնարավոր է շուտ դրա ստորագրմամբ։
Բացի այդ, Եվրասիական հանձնաժողովը բանակցություններ է վարում Արաբական Միացյալ Էմիրությունների և Ինդոնեզիայի հետ ։ "Այս երկրների հետ ազատ առևտրի գոտիների ձևավորումը թույլ կտա էլ ավելի մեծացնել ԵԱՏՄ արտահանման ներուժը, մեծացնել փոխադարձ մատակարարումները բարեկամ պետությունների շուկաներ և դրանով լրացուցիչ խթան կհաղորդի միության տնտեսությունների զարգացմանը, կմեծացնի և դիվերսիֆիկացնի մեր ընդհանուր շուկան", - հավելել Է Պուտինը, նշելով, որ ավելի ու ավելի շատ երկրներ և միջազգային կազմակերպություններ հետաքրքրություն են հայտնում "հնգյակի" հետ փոխշահավետ կապեր հաստատելու հարցում:
Միաժամանակ, նա փաստել է, որ իրական արդյունք է տալիս նաև ԵԱՏՄ - ի և չինական "Մեկ գոտի ՝ մեկ ճանապարհ" նախաձեռնության գծով ինտեգրացիոն գործընթացների համակցման աշխատանքը։ "Ինչպես արդեն բազմիցս նշել ենք, հաջորդ տարի լրանում Է ԵԱՏՄ-ում հիմնարար պայմանագրի կնքման տասը տարին ։ Եվ մենք հիմա նեղ կազմով պայմանավորվել ենք, հաշվի առնելով, որ սա հոբելյանական միջոցառում է, բոլորը համաձայնել են 2024 թվականի մայիսին այդ հոբելյանին նվիրված գագաթնաժողով Մոսկվայում անցկացնելու իմ առաջարկին։ Այս գագաթնաժողովը կբացի մեր երկրների քաղաքացիների ինտեգրման խորացման, բարեկեցության և կյանքի որակի բարձրացման ուղղությամբ համատեղ սերտ աշխատանքի նոր տասնամյակը: Այս հարցի հստակ կողմնորոշիչները սահմանված են Եվրասիական տնտեսական միության շրջանակներում մինչև 2030 թվականը և մինչև 2045 թվականն ընկած ժամանակահատվածում տնտեսական գործընթացների հետագա զարգացման մասին այսօր ընդունվող երկարաժամկետ հռչակագրով: Եվ նաև ուզում էի ավելացնել. մեր նիստին պատրաստվել են ԵՏՀ Կոլեգիայի և ԵԱՏՄ դատարանի կազմի թարմացման մասին որոշումների նախագծերը ։ Կցանկանայի նաև ողջունել 2024 թվականի փետրվարի 1 - ից կոլեգիայի ղեկավարի պաշտոնում բարեխոսող պարոն Սագինտաևին, որին մենք շատ լավ գիտենք, ով արդեն աշխատել է ԵՏՀ անդամ և, վստահ եմ, եռանդուն և կստանձնի իր նոր պարտականությունները ։ Նա աշխատել է նաև Ղազախստանի նախագահի աշխատակազմում և եղել է Ղազախստանի վարչապետը", - ամփոփել Է Պուտինը։