Արմինֆո.Այսօր Աստանայում տեղի է ունեցել Համաշխարհային և ավանդական կրոնների առաջնորդների կոնգրեսի քարտուղարության XXI հանդիպումը։
Աշխարհի 23 երկրներից ժամանած կրոնական առաջնորդները և նրանց ներկայացուցիչները քննարկել են Համաշխարհային և ավանդական կրոնների առաջնորդների VII համագումարում ընդունված Հռչակագրի դրույթների իրականացման առաջընթացը: Հաստատվել է նաև Կոնգրեսի 2023-2033 թվականների զարգացման հայեցակարգը, որը մշակվել է պետության ղեկավարի անունից։ Խաղաղության և ներդաշնակության պալատում կլոր սեղանի շուրջ հավաքվել էին իսլամի, քրիստոնեության, հուդայականության, բուդդիզմի, հինդուիզմի, դաոսականության, սինտոիզմի և այլ կրոնների, ինչպես նաև միջազգային կազմակերպությունների ներկայացուցիչներ։
Բացելով հանդիպումը՝ Ղազախստանի Հանրապետության խորհրդարանի Սենատի նախագահ - Համաշխարհային և ավանդական կրոնների առաջնորդների կոնգրեսի քարտուղարության ղեկավար Մաուլեն Աշիմբաևն ընթերցեց երկրի նախագահ Կասիմ-Ժոմարտ Տոկաևի ուղերձը հանդիպման մասնակիցներին. Երկրի ղեկավարը նշել է, որ իր գործունեության երկու տասնամյակների ընթացքում Համաշխարհային և ավանդական կրոնների առաջնորդների համագումարը նշանակալի ներդրում է ունեցել միջկրոնական խաղաղության և ներդաշնակության ամրապնդման, հանդուրժողականության և փոխադարձ աջակցության գաղափարների առաջմղման գործում, նպաստել համաշխարհային նշանակալի խնդիրների լուծմանը։
«Այս հարթակում հնչում են գաղափարներ և առաջարկներ՝ ուղղված խաղաղության պահպանմանը, երկխոսության ամրապնդմանը և փոխադարձ հարգանքի ու համագործակցության մշակույթին։ Ներկա միջազգային բարդ իրավիճակում մեծանում է այնպիսի արժեքների կարևորությունը, ինչպիսիք են բարոյականությունը, բարությունը և մարդասիրությունը։ Մարդկության առջեւ ծառացած հիմնարար մարտահրավերները հաղթահարելու համար կարեւոր է միջազգային անվտանգության նոր համակարգի ձեւավորումը։ Դրա համար անհրաժեշտ է համախմբել խաղաղություն և կայունություն քարոզող գլոբալ ուժեր։ Ժամանակակից պայմաններում հոգեւոր առաջնորդները կարող են մեծ դեր խաղալ։ Վստահ եմ, որ համաշխարհային կրոնների առաջնորդները կմիավորեն ուժերը և զգալի ներդրում կունենան մարդկության գլոբալ խնդիրների լուծման գործում։ Այս և այլ կարևոր հարցեր կքննարկվեն քարտուղարության այսօրվա նիստում։ Վստահ եմ, որ հանդիպումը կլինի բովանդակալից և արդյունավետ»,- ասված է ողջույնի ուղերձում։
Երկխոսության այս հարթակի յուրահատկությունը իր ելույթում ընդգծեց Ղազախստանի Հանրապետության խորհրդարանի Սենատի նախագահ Կոնգրեսի քարտուղարության ղեկավար Մաուլեն Աշիմբաևը։ Նա նշեց, որ Կոնգրեսի ձևաչափը՝ որպես բաց և ազնիվ միջկրոնական երկխոսություն հեղինակավոր քաղաքական և հասարակական գործիչների, միջազգային կազմակերպությունների ղեկավարների մասնակցությամբ, թույլ է տալիս համակողմանի դիտարկել համաշխարհային զարգացման արդի խնդիրները՝ կոչ անելով լուծել հակամարտությունները և հակասություններ՝ փոխադարձ հարգանքի և փոխըմբռնման հիման վրա։ Նշվեց նաև Կոնգրեսի կարևոր ներդրումը «քաղաքակրթությունների բախման» և կրոնական հողի վրա հակամարտությունների սպառնալիքների հաղթահարման գործում։ Ժամանակակից հասարակության հիմքը, ինչպես նշել է Մաուլեն Աշիմբաևը, պետք է լինեն անսասան հոգևոր և բարոյական արժեքները, հանդուրժողականության և երկխոսության մշակույթը։ Հենց նրանք պետք է կազմեն նոր աշխարհակարգի հիմքը և արտացոլված են Համաշխարհային և ավանդական կրոնների առաջնորդների VII համագումարի ամփոփիչ հռչակագրում։
«Մեր երկրի նախագահ Կասիմ-Ժոմարտ Կեմելի Տոկաևը ՄԱԿ-ի Գլխավոր ասամբլեայի 78-րդ նստաշրջանում ընդգծել է, որ Ղազախստանը խթանում է միջկրոնական երկխոսությունը՝ որպես խաղաղության և ներդաշնակության մշակույթի անբաժանելի տարրեր։ Խիստ մտահոգիչ են սադրիչների գործողությունները, ովքեր փորձում են շահարկել հավատացյալների կրոնական զգացմունքները եսասիրական նպատակներով։ Սուրբ գրքերն այրելը և կրոնական խորհրդանիշները վիրավորելը վանդալիզմ է, որը թշնամություն է հրահրում ժողովուրդների և կրոնների միջև: Նման անընդունելի և բարբարոսական գործողությունները, ինչպես նշել է պետության ղեկավարը, որևէ կապ չունեն խոսքի ազատության հետ։ Հենց այս արժեքներն են, որ կարող են ապահովել խաղաղություն և ամուր հիմք նոր աշխարհակարգի համար։ Այս գործընթացում շատ կարևոր է համաշխարհային և ավանդական կրոնների առաջնորդների դերը»,- ընդգծել է Սենատի նախագահը։
Հանդիպման ընթացքում մասնակիցները հաստատել են Կոնգրեսի 2023-2033 թվականների զարգացման հայեցակարգը, որը պատրաստվել է երկրի նախագահի անունից։ Փաստաթուղթը նախատեսում է Կոնգրեսի և ՄԱԿ-ի կառույցների և այլ հեղինակավոր միջազգային կառույցների միջև համագործակցության խորացում, գործընկերների շրջանակի և ֆորումի գործունեության աշխարհագրության ընդլայնում։
«Հայեցակարգն առաջարկում է առաջիկա տարիներին մեր ֆորումի զարգացման նորացված տեսլականը: Հայեցակարգի նախագծում առանցքային նորամուծությունը մեր Կոնգրեսի առաքելության ընդլայնումն է։ Համաշխարհային կրոնական առաջնորդները, համախմբված, կարող են էական ներդրում ունենալ ժամանակակից աշխարհի գլոբալ խնդիրների՝ աղքատության, անհավասարության, ապաինտեգրման հաղթահարման գործում։ Նպաստել պատերազմների և հակամարտությունների դադարեցմանը, երկխոսության և փոխադարձ հարգանքի մշակույթի տարածմանը։ Հայեցակարգը նախանշում է Կոնգրեսի առաքելությունը նոր փուլում առաջ մղելու մեխանիզմները։ Առաջարկվում է ներդնել Կոնգրեսի բարի կամքի դեսպանների ինստիտուտը։ Նախատեսվում է Երիտասարդ կրոնական առաջնորդների ֆորում անցկացնել։ Հայեցակարգը պետք է հստակ վեկտոր սահմանի առաջիկա տարիներին մեր ֆորումի դինամիկ զարգացման համար»,- նշել է Մաուլեն Աշիմբաևը և կենտրոնացել Կոնգրեսի զարգացման առանցքային ոլորտների վրա, որոնք նախանշված են հայեցակարգում։
Իր հերթին կրոնական առաջնորդներն իրենց ելույթների ժամանակ նշել են Ղազախստանի ֆորումի աշխատանքի առանձնահատուկ նշանակությունը։ Ընդգծվել է կրոնական և քաղաքական առաջնորդների ջանքերի համախմբման կարևորությունը կրոնների և մշակույթների միջև փոխըմբռնման և ներդաշնակության հասնելու համար։ Հոգևոր առաջնորդների ուշադրության կենտրոնում են եղել նաև Կոնգրեսի շրջանակներում բարձրացված հարցերի մասշտաբները, որոնք ուղղված են համագումարի բոլոր մասնակիցների ընդհանուր առաքելության՝ խաղաղության և միջկրոնական ներդաշնակության պահպանմանը:
Բացի այդ, հանդիպման ընթացքում տեղի ունեցավ Քարտուղարության ժողովի մասնակիցներին Ղազախստանի Հանրապետության պետական պարգևներով և Կոնգրեսի հուշամեդալներով պարգևատրելու արարողություն։ Այսպիսով, երկխոսության այս հարթակի ձևավորման և զարգացման գործում ունեցած ավանդի համար «Դոստիկ» II աստիճանի շքանշան շնորհվեց Կովկասի մահմեդականների հոգևոր վարչության նախագահ Շեյխ Ուլ Իսլամ Ալլահշուքյուր Փաշազադեին, ինչպես նաև մի շարք մասնակիցներ պարգևատրվեցին «Շապագատ» և Կոնգրեսի պատվավոր մեդալներով։
Հանդիպման արդյունքում ընդունվեց կոմյունիկեն, որում դրա մասնակիցները նշեցին Կոնգրեսի 20-ամյա հաջող գործունեությունը և ստեղծագործական կարևոր դերը, ինչպես նաև պաշտպանեցին Ղազախստանի Հանրապետության նախագահ Կասիմ-Ժոմարտ Տոկաևի գաղափարը խաղաղության համար նոր գլոբալ շարժում ստեղծելու անհրաժեշտության մասին՝ միջազգային անվտանգության ամուր համակարգ կառուցելու և սուր մարտահրավերներն ու խնդիրները հաղթահարելու համար։ Մասնավորապես նշվել է, որ այս գաղափարի գործնական իրականացման գործում նշանակալի քայլ է Համաշխարհային միասնության նախաձեռնությունը՝ հանուն արդար խաղաղության և ներդաշնակության, որն առաջ է քաշել Ղազախստանը՝ որպես Շանհայի համագործակցության կազմակերպության նախագահ։ Հանդիպման մասնակիցները որոշել են նաև Կոնգրեսի քարտուղարության հաջորդ XXII հանդիպումը անցկացնել 2024 թվականի աշնանը Աստանայում։
Նույն օրը տեղի է ունեցել Հոբելյանական փոստային նամականիշի մարման հանդիսավոր արարողություն, որը հատուկ թողարկվել է Համաշխարհային և ավանդական կրոնների առաջնորդների կոնգրեսի 20-ամյակի կապակցությամբ։ Թողարկվել է 10 հազար կտոր տպաքանակով, այն կավելացվի աշխարհի ֆիլատելիստական կատալոգներում: