Արմինֆո. ՀՀ արտաքին գործերի նախարարի տեղակալ Վահան Կոստանյանը հուլիսի 28-ին Սյունիքի մարզում ՀՀ-ում հավատարմագրված դիվանագետների հետ հանդիպման ժամանակ, ովքեր այնտեղ էին մեկնել Քաշաթաղի (Լաչինի) միջանցքի շուրջ ստեղծված իրավիճակին ծանոթանալու նպատակով, նշել է, որ Արցախի շուրջ ճգնաժամը շարունակում է խորանալ:
"Այսօր դուք հնարավորություն ունեցաք անձամբ համոզվելու, որ հնարավոր չէ հումանիտար բեռների անխափան փոխադրում Քաշաթաղի միջանցքով։ Լեռնային Ղարաբաղի 120 հազար բնակիչներ արդեն ավելի քան 220 օր է, մասնավորապես 2022 թվականի դեկտեմբերի 12-ից, փաստացի շրջափակման մեջ են։ Դա ուղեկցվում է հումանիտար լուրջ խնդիրներով։ Արդեն մի քանի ամիս է, ինչ Ադրբեջանը ընդհատում է էլեկտրաէներգիայի և գազի մատակարարումը Լեռնային Ղարաբաղ, ինչն այնտեղ լուրջ խնդիրներ է առաջացրել ։ Բացի այդ, Արցախում վաղուց զգացվում է պարենի և դեղորայքի լուրջ պակաս։ Ներկայում Լեռնային Ղարաբաղում խախտվում են բառացիորեն բոլոր իրավունքները, որոնք պետք է ունենան մարդիկ ՝ սկսած կյանքի, կրթության, բուժօգնություն ստանալու իրավունքից մինչև ազատ տեղաշարժվելու իրավունք: Դժվար է պատկերացնել, որ նման իրավիճակ կարող է գոյություն ունենալ 21-րդ դարում։ Դժվար է պատկերացնել, որ այդ դեպքում միջազգային հանրությունը չի միավորի իր ջանքերը, որպեսզի փորձի լուծել հումանիտար ճգնաժամը, որը ժամ առ ժամ սրվում է Լեռնային Ղարաբաղում", - ասել է փոխարտգործնախարարը։
Միաժամանակ, նա ուշադրություն է հրավիրել այն փաստի վրա, որ անցած 7 ամիսները հստակ ցույց տվեցին, որ Ադրբեջանը ոչ միայն ականջալուր չի լինում միջանցքը բացելու միջազգային կոչերին, այլև բացառիկ անհարգալից վերաբերմունք է դրսեւորում ՄԱԿ Արդարադատության միջազգային դատարանի փետրվարի 22-ի և հուլիսի 6-ի որոշումների նկատմամբ ՝ Քաշաթաղի միջանցքով մարդկանց, ավտոմեքենաների և բեռների երկկողմանի անարգել երթևեկությունն ապահովելու Ադրբեջանի պարտավորության վերաբերյալ ՝ համաձայն 2020 թվականի նոյեմբերի 9-ի եռակողմ հայտարարության, որի տակ կա նաեւ ԱՀ նախագահի ստորագրությունը:
Փոխնախարարի խոսքով, Հայաստանի ուղարկած մարդասիրական բեռներով բեռնատարները, որոնք այժմ Կոռնիձորում են, այդ միջանցքի գործունեության մասին ադրբեջանական պնդումների ստահոդության վառ ապացույցն են: "Դուք տեսել և ծանոթացել եք վերջին օրերին Ադրբեջանի ղեկավարության կողմից արված հայտարարություններին, որոնք շատ դժվար է կառուցողական անվանել ։ Իրականում, Ադրբեջանի ղեկավարության հայտարարություններն ու գործողությունները, որոնք մենք տեսնում ենք, վկայում են Լեռնային Ղարաբաղում ապրող մարդկանց համար կյանքի հետ անհամատեղելի պայմաններ ստեղծելու ակնհայտ միտման մասին, ինչն էլ, իր հերթին, կհանգեցնի էթնիկ զտումների: Կարծում եմ, որ դա չի կարող ընդունելի լինել 21-րդ դարում քաղաքակիրթ հասարակության համար։ Հուսով եմ, որ այն ամենը, ինչ դուք տեսաք այստեղ, հստակ կհասցնեք ձեր մայրաքաղաքներին, և մենք հուսով ենք, որ բոլոր մայրաքաղաքները հանդես կգան համապատասխան հայտարարություններով և գործողություններով, որոնք թույլ կտան օր առաջ ապաշրջափակել և բացել Քաշաթաղի միջանցքը", - հավելել է ՀՀ փոխարտգործնախարարը:
Ավելի ուշ լրագրողների հետ զրույցում Կոստանյանը նաև նշել է, որ Երևանը շարունակելու է իրավիճակի մասին իրազեկել գործընկերներին և աշխատել, որպեսզի ի վերջո Ադրբեջանը կատարի միջազգայնորեն ստանձնած պարտավորությունները: "Ադրբեջանի վրա մեր միջազգային գործընկերների լրացուցիչ ճնշումը շատ կարևոր է։ Հայտարարությունները բավարար չեն, անհրաժեշտ է, որ միջազգային հանրությունը միասնական ճակատով հանդես գա և հստակ քայլեր ձեռնարկի, որոնք թույլ տան ապահովել մարդկանց և բեռների անխափան անցումը Քաշաթաղի միջանցքով", - եզրափակել է Կոստանյանը:
Նշենք, որ դիվանագիտական պատվիրակության կազմում էին 17 երկրների, մասնավորապես, Սերբիայի, Շվեյցարիայի, Ուկրաինայի, Ֆրանսիայի, Միացյալ Թագավորության, Բելառուսի, Իրանի, Ռուսաստանի Դաշնության, Բուլղարիայի, ԱՄՆ-ի, Լիտվայի, Լեհաստանի, Իրաքի, Հնդկաստանի, Ռումինիայի, Իտալիայի և Իսպանիայի դեսպաններ և դիվանագիտական ներկայացուցիչներ:
Հայաստանում ԱՄՆ դեսպանությունը հաղորդել է, որ փոխդեսպանի պաշտոնակատար Ջոն Ալելոն այսօր դիվանագիտական կորպուսի ներկայացուցիչների հետ միասին Սյունիքում էր, որտեղ տեղահանված անձանցից ու մարզի ղեկավարներից տեղեկացել է Լաչինի միջանցքի շարունակվող շրջափակման պատճառած զրկանքների մասին։ «Մենք վերահաստատում ենք պետքարտուղար Բլինքենի կոչը մասնավոր և կոմերցիոն փոխադրումների համար Լաչինի միջանցքը անհապաղ վերաբացելու մասին», -ասվում է ԱՄՆ դեսպանության հաղորդագրությունում: