Երեթշաբթի, 20 Հունիսի 2023 16:31

Արմինֆո. Ռուս քաղաքագետ Սերգեյ Մարկեդոնովը նշել է ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի ՝ ղարաբաղյան երկրորդ պատերազմի պատմությանը ուղղված ուղերձի շարժառիթները:

 

Փորձագետը փաստել է, որ Հայաստանի վարչապետը հանրային տիրույթում կրկին բարձրացնում է ղարաբաղյան երկրորդ պատերազմի արդյունքների թեման: "Քաղաքական գործիչը պատմաբան չէ։ Հազիվ թե Փաշինյանին մասնագիտորեն հետաքրքրեն աղբյուրագիտության խնդիրները։ Նա այլ շարժառիթ ունի: Ո՞րն է դա: Արդյո՞ք պատահական է նրա "հունիսյան թեզիսների" հայտնվելը այստեղ և հիմա: Եվ արդյո՞ք դրանց արտաբերումից քաղաքական հետևանքներ կլինեն", - հարցադրում է արել քաղաքագետը։

 

Այս առումով նա փաստել է, թե չի կարելի ասել, որ 2023 թվականի հունիսի 20 - ին Նիկոլ Փաշինյանը սկզբունքորեն նոր բան բացահայտեց ղարաբաղյան երկրորդ պատերազմի (և ընդհանրապես հայ - ադրբեջանական հակամարտության խաղաղ կարգավորման գործընթացի) էմպիրիկայում։ "Ռուսական միջնորդության, հրադադարի տարբերակների մասին բազմիցս պատմել է ՌԴ նախագահ Վլադիմիր Պուտինը, ընդ որում, նրա դիտարկման անկյունը շատ ավելի մեծ է եղել։ Բաքվին զիջումների Ռոբերտ Քոչարյանի պատրաստակամության և չճանաչված ԼՂՀ-ն խաղաղ գործընթացի շրջանակներից դուրս բերելու համար ՀՀ երկրորդ նախագահի պատասխանատվության մասին նրա ընդդիմախոսները խոսում են 1999 թվականից ի վեր: Փաշինյանի այսօրվա խոսքերում նորություն, առանձնապես, չկա։ Հարցն. հիմա ինչի՞ համար է վերքերի այս ներծծումը",- շարունակել է Մարկեդոնովը։

 

Քաղաքագետի համոզմամբ՝ Հայաստանը կանգնած է բարդագույն մարտահրավերների և որոշումների կայացման հեռանկարների առջև՝ տհաճների և սարսափելիների միջև ընկած սպեկտրում: Մարկեդոնովը հավելել է, որ ստատուս-քվո-1994-2020 վերադարձ հնարավոր չէ, դա հասկանում են անգամ վարչապետի մոլի հակառակորդները։ "Չկան ռազմական ռեսուրսներ և հանրային աջակցության կրիտիկական զանգված։ Արտաքին խաղացողները նույնպես ցանկություն չունեն իրագործելու Երևանի նախորդ տարիների առավելապաշտական նշաձողերը։ Այստեղից էլ՝ ոչ պոպուլյար որոշումների անխուսափելիությունը։ Եվ ոչ հակասական ննարատիվներ  գտնելու ցանկությունը, որոնք հայ հասարակությունն ու քաղաքական դաշտը կարող են ընդունել։ Թեկուզ՝ դառը դարմանի ձևաչափով։ Այստեղից էլ ՝ զիջումների և պարտությունների անխուսափելիության մասին թեզերի ակտիվ առաջխաղացումը", - համոզված է ռուս փորձագետը։

 

Ընդ որում, Մարկեդոնովը հարց է տալիս. արդյո՞ք Փաշինյանը զբաղվում է քաղաքական պրեզենտիզմով ՝ պատասխանատվությունը բարդելով նախորդների, Ռուսաստանի վրա։ Եվ ինքն էլ պատասխանում է դրան. «Այո, իհարկե, նա քաղաքական գործիչ է, ոչ թե գիտնական: Նա ուզում է իր իշխանությունը պահել ահա այս կոնկրետ պայմաններում։ Դրանց ստեղծման մեջ նրա մեղքն էլ կա, դժվար է հերքել։ Բայց հանուն օբյեկտիվության, պետք է խոստովանել նաև մյուս "պարտության հայրերին"։ Այդ առնչությամբ միշտ խնդիր կա, չէ որ, սովորաբար, պարտությունը որբ է, իսկ հաղթանակը շատ ծնողներ ունի":

 

Վերջում քաղաքագետը համոզմունք  է հայտնել, որ հայ հասարակությունն ու քաղաքական դասը, ընդհաանուր առմամբ, դեռ բազմիցս ստիպված են լինելու բարդ համակարգային բաներ քննարկեն Նիկոլ Վովաևիչի և Ռոբերտ Սեդրակովիչի կոնֆլիկտի շրջանակներից դուրս: "Հասկանալով, որ միայն անձերի գործոնը, երազանքներն ու անուրջները չեն որոշում քաղաքական օրակարգը։ Եվ այդ խոսակցությունն, ակնհայտորեն, մեկ ամսվա կամ, նույնիսկ, մեկ տարվա չէ", - ամփոփել է Մարկեդոնովը։

 

Նշենք, որ ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանն այսօր հրապարակային ցուցմունք է տվել ԱԺ 44-օրյա պատերազմի հանգամանքներն ուսումնասիրող հանձնաժողովում: Խորհրդարանական ընդդիմությունը հայտարարել է, որ մտադիր չէ մասնակցել այդ "շոուին" ։ Իր ելույթում Հայաստանի վարչապետն ուղղակի կամ անուղղակի կերպով փորձել է ստեղծված իրավիճակի պատասխանատվությունը բարդել նախկին իշխանությունների վրա՝ ի դեմս երկրորդ նախագահ Ռոբերտ Քոչարյանի, որի օրոք Արցախը դուրս բերվեց բանակցային սեղանից։ Ավելին, նա կրկնել է արդեն բազմիցս հնչեցրած թեզը, թե Ռոբերտ Քոչարյանն էր, որ փորձում էր Մեղրին հանձնել Ադրբեջանին։ Մեղադրանքներ են հնչել նաև Հայաստանի դաշնակից Ռուսաստանի հասցեին՝ Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության գոտում հրադադարի մասին եռակողմ հայտարարության ստորագրման համատեքստում: Սակայն հնչեցված մեղադրանքներից և ոչ մեկի վերաբերյալ ՀՀ վարչապետը համոզիչ ապացույցներ չի ներկայացրել, ամեն ինչ սահմանափակվել է հարցի նրա ընկալմամբ։