Ուրբաթ, 28 Հոկտեմբերի 2022 21:28

Արմինֆո.Այն, ինչ Հայաստանի Հանրապետությունը երրորդ նախագահ Սերժ Սարգսյանի գլխավորությամբ քննարկել է Ադրբեջանի հետ, շատ հստակ ներկայացրել է ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի ռուսաստանցի համանախագահ Իգոր Պոպովը՝ 2019 թվականին։ Այս մասին ԱրմԻնֆոյի հետ զրույցում հայտարարել է Հայաստանի խորհրդարանի նախկին փոխխոսնակ, Հանրապետական կուսակցության քարտուղար Էդուարդ Շարմազանովը՝ ի պատասխան Լեռնային Ղարաբաղի վերաբերյալ ՌԴ նախագահի երեկվա հայտարարությանը գնահատական տալու խնդրանքին։

 

Այս առումով նա հիշեցրել է, որ Պոպովն այն ժամանակ բացահայտ հայտարարել էր, որ Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության կարգավորման բանակցային գործընթացում քննարկվել է 5 շրջանները Ադրբեջանին հանձնելու հարցը՝ Արցախի համար միջանկյալ կարգավիճակի դիմաց։

 

"5 շրջանների դիմաց Արցախը ստանում էր միջանկյալ կարգավիճակ, իշխանության կիսաճանաչում, իսկ մնացած երկու շրջանները՝ Լաչինն ու Քելբաջարը, դրանց ճակատագիրը կապում էին Արցախում վերջնական հանրաքվեի հետ։ Այսինքն, դրանք կշարունակեին մնալ Արցախի մոտ այնքան ժամանակ, քանի դեռ չէր որոշվել դրա վերջնական կարգավիճակը", - ասել է ՀՀԿ քարտուղարը ։ Նա հավելել է, որ այս ամենը ռուսական կողմը հստակ ասել է, և Վալդայի ակումբի հարթակում ելույթի ժամանակ Ռուսաստանի նախագահը չէր կարող 1-2 երկու նախադասությամբ ներկայացնել ամբողջ բանակցային փաթեթը։

 

Նա ևս մեկ անգամ ընդգծել է, որ նախորդ իշխանությունները չեն քննարկել Ադրբեջանին հենց այնպես 5 շրջան հանձնելու հարցը ։ "Այսինքն, Սերժ Սարգսյանի թիմը քննարկել է հստակ փաստաթուղթ, որը ներկայացրել է համանախագահ Պոպովը, և դրա ստորագրումից միշտ հրաժարվել է Ադրբեջանը, այլ ոչ թե Հայաստանը", - ասել է Շարմազանովը, հավելելով, որ Պապովը հստակ ներկայացրել է այն առաջարկները, որոնք եղել են բանակցային սեղանին՝ այն բանից հետո, երբ ՀՀ վարչապետը հանդես էր եկել կեղծ հայտարարությամբ, թե, իբր, Սարգսյանի թիմը ռուսական կողմի առաջարկով պատրաստվում էր 5 շրջանները հանձնել ոչնչի դիմաց:

 

"Նույնիսկ, հանրաքվեի արդյունքներով Լաչինն ու Քելբաջարը հանձնվում էին, բայց պահպանվում էր միջանցքը, անհամեմատ ավելի մեծ, քան այսօր ունենք, իսկ Արցախը անկախություն էր ստանում", - նշել է նա։

 

Անդրադառնալով հարցին, թե արդյոք ակնկալիքներ ունի հոկտեմբերի 31-ին Սոչիում Ռուսաստանի, Հայաստանի եւ Ադրբեջանի ղեկավարների առաջիկա հանդիպումից, Շարմազանովը նշել է, որ ինքը որեւէ դրական ակնկալիք չունի գործող իշխանությունից:

 

"Ինչպես Նիկոլ Փաշինյանը կործանեց հայկական պետականությունը, երկիրը դրեց փլուզման առաջ, այնպես էլ հիմա նա, վերցնելով քլունգը, ջանասիրաբար, հատկապես, վերջին երկու ամիսներին, ոչնչացնում է հայ-ռուսական դաշնակցային հարաբերությունները։ Դրանցից, գործնականում, ոչինչ չի մնացել", - ասել է նա ։

Քաղաքական գործիչը նաև չի կիսում Հայաստանում որոշակի շերտերի կարծիքը, թե՝ "ռուսական զորքերը դուրս կբերենք և կապրենք"։ "Այն, որ թուրքը չի մտել Ստեփանակերտ, Գորիս և Կապան, ռուս խաղաղապահների վաստակն է։ Իսկ այն, որ Հայաստանը դեռ գոյություն ունի Թուրքիայի կողքին, Գյումրիի 102-րդ ռուսական ռազմակայանի վաստակն է։ Խնդիրն այն է, որ Հայաստանում դա չեն հասկանում։ 100 տարի առաջ չէին հասկանում, և թուրքը հասավ Երևան։ Իսկ երկու տարի առաջ, եթե ռուսները չմտնեին Շուշիի տակ, այսօր Արցախում ոչ մի հայ չէր լինի։ Այն, որ այսօր Արցախում ապրում է ավելի քան 100 հազար հայ, ռուս խաղաղապահների վաստակն է։ Ով Ռուսաստանի հետ դաշնակցություն չի ուզում, թուրքական լծի տակ է ապրելու", - եզրափակել է նա։

 

Նշենք, որ նախօրեին Ռուսաստանի նախագահը Վալդայի բանավիճային ակումբում ելույթի ժամանակ, խոսելով ղարաբաղյան հակամարտության կարգավորման մասին, հայտարարել էր խաղաղության պայմանագրին աջակցելու մասին: «Հարց, թե որ տարբերակն ընտրել: Սա Հայաստանի, հայ ժողովրդի և Հայաստանի ղեկավարության գործն է։ Ամեն դեպքում, ինչ տարբերակ էլ որ ընտրվի, եթե դա խաղաղություն բերի, մենք միայն կողմ ենք», - ասել է նա: "Բայց մենք չենք պատրաստվում որևէ բան պարտադրել, մենք չենք կարող և չենք պատրաստվում Հայաստանին ինչ-որ բան թելադրել։ Եթե հայ ժողովուրդն ու այսօրվա հայկական ղեկավարությունը կարծում են, որ պետք է ընտրել այդ խաղաղության պայմանագրի ինչ-որ կոնկրետ տարբերակ, այսպես կոչված, վաշինգտոնյանը, որքան ես հասկանում եմ, նախատեսում է Ադրբեջանի ինքնիշխանության ճանաչում Ղարաբաղի նկատմամբ՝ որպես ամբողջություն ։ Եթե Հայաստանն այդպես է կարծում, խնդեմ։ Մենք կաջակցենք հայ ժողովրդի ցանկացած ընտրության։ Եթե հայ ժողովուրդն ու հայկական ղեկավարությունը կարծում են, որ Ղարաբաղն ունի իր առանձնահատկությունները, որ պետք է հաշվի առնել այդ առանձնահատկությունները և ինչ-որ կերպ դա պետք է քննարկել ապագա խաղաղության պայմանագրում, դա նույնպես հնարավոր է ։ Բայց, անշուշտ, պետք է պայմանավորվել Ադրբեջանի հետ ։ Պետք է, որ այդ պայմանավորվածություններն ընդունելի լինեն նաև մյուս կողմի համար ՝ Ադրբեջանի համար ։ Սա շատ բարդ, անկեղծ ասած, ծանր հարց է ։ Բայց Հայաստանը մեր ռազմավարական գործընկերն է, դաշնակիցը, և մենք, իհարկե, զգալի չափով, նկատի ունենալով Ադրբեջանի շահերը, կողմնորոշվելու ենք, թե ինչ է առաջարկելու հենց Հայաստանը", - ասել Է Վլադիմիր Պուտինը ։