Հինգշաբթի, 11 Մարտի 2021 13:21

Արմինֆո.Հայ հասարակության շրջանում առկա է սոցիալ-տնտեսական բարեփոխումների և քաղաքական կայունության բարձր պահանջարկ, ինչպես նաև աջակցություն իշխող կուսակցությանը և կառավարությանը։ Այսպիսին են Միջազգային հանրապետական ինստիտուտի Insights in Survey Research կենտրոնի (IRI) կողմից անցկացված համազգային նոր հարցման արդյունքները։

 

Հաղորդագրության մեջ նշվում է, որ սա առաջին հարցումն է 2020թ. ղարաբաղյան հակամարտությունից հետո: Հարցման նպատակն է հասկանալ Հայաստանի հանրային տրամադրությունները նոյեմբերյան հրադադարից հետո։

 

"Ճգնաժամի ժամանակ հայերը ապավինում են իրենց կառավարությանը երկրի կայունության եւ սոցիալ-տնտեսական բարեկեցության ապահովման գործում ։ Իշխող կուսակցությանը հասարակության աջակցությունը մնում է նախկինի պես բարձր, բայց դրա պահպանման համար կառավարությունը պետք է շարունակի բարեփոխումների ծրագրի իրականացմանն ուղղված ջանքերը եւ այդ ջանքերն արդյունավետորեն հասցնի քաղաքացիներին", - կարծում է IRI-ի Եվրասիայի գծով տարածաշրջանային տնօրեն Սթիվեն Նիքսը:

 

Հարցման տվյալների համաձայն ՝ նոյեմբերին հրադադարի հաստատումից հետո հետագա քայլերի մասին հարցին հարցվածների 97 տոկոսը համոզմունք է հայտնել, որ կառավարությունը պետք է կենտրոնանա ներքին հարցերի վրա, ինչպիսիք են տնտեսությունը, քաղաքական կայունությունը եւ սոցիալական հարցերը: Ընդ որում, հարցման արդյունքների երկրորդ տեղում, ըստ նշանակության,  Արցախի բնակիչների վերաինտեգրումն է, ուստի քաղաքացիների 92 տոկոսը համաձայն է, որ կառավարությունը պետք է կենտրոնանա ռուս խաղաղապահների կողմից հսկվող շրջաններ նրանց անվտանգ վերադարձի ապահովման վրա: "Բացի այդ, հայերը նշել են քաղաքական անկայունությունը ՝ 12 տոկոս, գործազրկությունը ՝ 11 տոկոս եւ Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտությունը ՝ 9 տոկոս, որպես երեք հիմնական խնդիր, որոնց այսօր բախվում է իրենց երկիրը", - նշում են փորձագետները: Ընդ որում, ըստ հարցման տվյալների, եթե ընտրությունները կայանային հաջորդ կիրակի, հարցվածների 33 տոկոսն իր ձայնը կտար իշխող կուսակցությանը,  երկրորդ տեղում կլիներ "Բարգավաճ Հայաստանը", որին իրենց ձայնը կտային հարցվածների 3 տոկոսը, 2 տոկոսը իր ձայնը կտար Ռոբերտ Քոչարյանին, ՀՀԿ-ի, ՀՅԴ-ի, 17-ի օգտին կքվեարկեր հարցման մասնակիցների 1 տոկոսը, իսկ  42 տոկոսը չէր ընտրի վերը նշվածներից որեւէ մեկին:

"Ու թեեւ վարչապետի հավանության վարկանիշը 2019 թվականից նվազել է 22 կետով, այնուամենայնիվ, հայերի կեսից ավելին նախկինի պես հավանություն է տալիս նրա գործունեությանը։ Այդ ֆոնին հայերի 62 տոկոսը կհավատա արտահերթ ընտրությունների ելքին, եթե դրանք կազմակերպեր ներկայիս իշխանությունը ։ Ընդ որում, քաղաքացիների ճնշող մեծամասնությունը կողմ է Հայաստանում ընտրական համակարգի բարելավմանը, 74 տոկոսը հավատում է Ընտրական օրենսգրքի բարեփոխումների կարեւորությանը ։ Մասնավորապես, հայերի 73 % - ը համաձայն է, որ թեկնածուները պետք է մանրամասն տեղեկություններ ներկայացնեն իրենց նախընտրական քարոզարշավի ծախսերի մասին, իսկ 68% - ը ցանկանում է, որ քաղաքացիներն ավելի շատ հնարավորություններ ունենան կուսակցական ցուցակների իրազեկման համար", - նշվում է հարցման մեջ:

 

Հատկանշական է, որ հարցվածների 26% - ը չի տեսնում իր եւ իր ընտանիքի ապագան Հայաստանում քառամյա կտրվածքով ։ Ընդ որում, հայ հասարակությունում ամենից շատ գոհ են բանակի գործունեությունից ՝ մոտ 73%, երկրորդ տեղում ոստիկանությունն է ՝ 63%, երրորդ տեղում մարդու իրավունքների պաշտպանի գրասենյակն է ՝ 60%, չորրորդ տեղում տեղական ինքնակառավարման մարմիններն են ՝ 56%, վարչապետի գրասենյակը գտնվում է 5 - րդ հորիզոնականում, այսինքն ՝ աշխատանքից գոհ է քաղաքացիների ընդամենը 54% - ը: Դրա հետ մեկտեղ քաղաքացիների 62 տոկոսը գոհ չէ խորհրդարանի աշխատանքից, 60 տոկոսը ՝ նախագահի, 43 տոկոսը ՝ վարչապետի գրասենյակի, 53 տոկոսը ՝ կառավարության, 53 տոկոսը ՝ Գլխավոր դատախազության, 57 տոկոսը ՝ դատարանների աշխատանքից:

 

Հարցումն անցկացվել է Բրեվիս ընկերության կողմից (Ի դեմս IPSC LLC) IRI վերլուծական հետազոտությունների կենտրոնի հանձնարարությամբ ՝ 2021 թվականի փետրվարի 8-16-ն ընկած ժամանակահատվածում: Տվյալները հավաքագրվել են 18 տարեկանից բարձր 1510 հայաստանցիների հետ հեռախոսային հարցազրույցների միջոցով ։ Պատասխանների բաժինը կազմել է 26 տոկոս, իսկ սխալը չի գերազանցում գումարած - մինուս 2,5 միավոր։ Հետազոտությունն իրականացվել է ԱՄՆ Միջազգային զարգացման գործակալության (USAID) ֆինանսական աջակցությամբ ։

 

Նշենք, որ ավելի վաղ MPG (Marketing Professional Group) խորհրդատվական ընկերությունը, որը Հայաստանում ներկայացնում է Gallup International Association-ը, հրապարակել է Հայաստանի ներքաղաքական իրավիճակին եւ երկրում ընտրությունների անցկացման հրամայականին վերաբերող հերթական հարցման արդյունքները, որոնք ցույց են տվել, որ Հայաստանի բոլոր քաղաքական գործիչների (ներկա եւ նախկին) գործունեությունը հանրության կողմից գնահատվել է միջինից ցածր եւ 5-բալանոց սանդղակով Հայաստանի վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը հավաքել է 2,8 միավոր, Հայաստանի նախագահ Արմեն Սարգսյանը ՝ 2,3 միավոր, առաջին նախագահ Լեւոն Տեր-Պետրոսյանը ՝ 1,7 միավոր, երկրորդ նախագահ Ռոբերտ Քոչարյանը ՝ 2 միավոր, երրորդ նախագահ Սերժ Սարգսյանը ՝ 1,7 միավոր, "Բարգավաճ Հայաստան" կուսակցության առաջնորդ Գագիկ Ծառուկյանը,  Արթուր Վանեցյանը 1.5 միավոր, հայրենիքի փրկության շարժման առաջնորդ Վազգեն Մանուկյանն ու ՀՅԴ առաջնորդ Իշխան Սաղաթելյանը ՝ 1.6 - ական միավոր:

 

Հատկանշական է, որ հարցվածների 37,1% - ը այն կարծիքին է, որ Հայաստանում անհրաժեշտ է անցկացնել արտահերթ խորհրդարանական ընտրություններ,  21,3%  կարծում են, որ ավելի շուտ այո, քան ոչ, 13,6% - ն ավելի շուտ ոչ, քան այո, եւ ընդհանրապես չեն տեսնում դրանց անցկացման անհրաժեշտությունը 19,7%:

Ընդ որում, հարցվածների մեծամասնությունը (41,2%) կարծում է, որ ընտրությունները պետք է անցկացվեն Նիկոլ Փաշինյանի ղեկավարությամբ, 28,2% - ը ՝հակառակ կարծիքին է, 7,9% - ը ՝ ընդդիմության առաջարկած ժամանակավոր կառավարության կողմից, 13,9% - ը ՝ դժվարացել է պատասխանել, իսկ 8,9% - ը ՝ այլ տարբերակներ են առաջարկել: Եթե առաջիկա կիրակի օրը տեղի ունենան արտահերթ խորհրդարանական ընտրություններ ՝ հարցվածների 33,1% - ն իր ձայնը կտա "Իմ քայլին", 4,4% - ը ՝ "Բարգավաճ Հայաստանին", 2,6% - ը ՝ "Լուսավոր Հայաստանին", 2,2% - ը ՝ ՀՀԿ - ին, 2,2% - ը ՝ ՀՅԴ - ին , 0,9% - ը ՝ "Հայրենիք", 0,7% - ը ՝ "Հանրապետություն", 0,4% - ը ՝ "Սասնա ծռեր" և այլն ։ Ռոբերտ Քոչարյանի օգտին պատրաստ է քվեարկել հարցվածների 5,6% - ը, Վազգեն Մանուկյանի օգտին ՝ 0,9% - ը: Ընդ որում ՝ 27,2 տոկոսը ոչ մեկի օգտին չի ցանկանում ձայն տալ, իսկ 15,7 տոկոսը դժվարացել է պատասխանել ։ Ընդհանուր առմամբ, ստացվում է, որ հարցվածների մոտ 40 տոկոսը չգիտի, թե ում օգտին է քվեարկելու ։