Հինգշաբթի, 10 Սեպտեմբերի 2020 10:25

Արմինֆո.<Կորոնաճգնաժամը վեր է հանել մեր բոլոր խոցելի տեղերը եւ ցույց տվել մեր տնտեսությունների ինտեգրման եւ փոխգործակցության անբավարար աստիճանը>: Այս մասին սեպտեմբերի 9-ին ԱՊՀ տնտեսական ֆորումի հարթակում կայացած մամուլի ասուլիսի ժամանակ հայտարարել է ՂՀ առեւտրի եւ ինտեգրման նախարար Բախիտ Սուլթանովը:

 

<ԱՊՀ-ի անդամ պետությունների փոխադարձ առեւտրի տեսակարար կշիռը Համագործակցության արտաքին առեւտրի ընդհանուր ծավալում 2019 թվականի արդյունքներով կազմել է 18,4 տոկոս: Դա 2,5 տոկոսով պակաս է, քան 2010-ին ։ ԵՄ երկրների համանման ցուցանիշը նախորդ տարի կազմել է 60,7 տոկոս, NAFTA - ի ՝ 40,1 տոկոս, ASEAN - ի ՝ 22 տոկոս>, - ասել է Սուլթանովը ։

 

Նրա խոսքով ՝ երկրները պետք է շեշտը դնեն տարածաշրջանային ինտեգրման խորացման, արտադրական կոոպերացիայի զարգացման համար բարենպաստ պայմանների ստեղծման եւ ապրանքային հոսքերի կառուցվածքների դիվերսիֆիկացման վրա: <Անհրաժեշտ ենք համարում ուժեղացնել մեր երկրների համագործակցության ինքնաբավության գործոնը>, - ասել է Սուլթանովը:

 

ՂՀ առեւտրի եւ ինտեգրման նախարարը ԱՊՀ անդամ պետություններին առաջարկել է միավորել ջանքերը Համագործակցության երկրների պարենային անվտանգության ապահովման ուղղությամբ: <Մենք հանդես ենք գալիս միջպետական ապրանքաբաշխիչ համակարգ ստեղծելու նախաձեռնությամբ>, - հայտարարել է Սուլթանովը:

 

Նա պարզաբանել է, որ ազգային ապրանքաբաշխիչ համակարգեր արդեն ստեղծվում են Ղազախստանի, Ռուսաստանի, Ուզբեկստանի եւ Ղրղզստանի կողմից: Պետությունների խոշոր մեծածախ-բաշխիչ և ագրո-լոգիստիկ կենտրոնների միավորումը միասնական տեղեկատվական համակարգով երկրներին թույլ կտա օպերատիվ կերպով փոխանակել տվյալներ առկա և կանխատեսվող ծավալների, արտադրանքի տեսակների, որակի և արժեքի վերաբերյալ, ինչպես նաև հնարավորություն կտա ներդնել էլեկտրոնային առևտրային հարթակ:

 

Բացի այդ, միասնական միջպետական ապրանքաբաշխիչ համակարգը թույլ կտա ԱՊՀ երկրներին միավորել գյուղմթերքներ արտադրողներին, արտահանողներին, ներմուծողներին, գնորդներին եւ լոգիստիկ ընկերություններին միջազգային միավորման մեջ, ինչը կհեշտացնի ապրանքների արտահանումը երրորդ երկրներ:

 

Անդրսահմանային առևտրի զարգացման շրջանակներում Բախիտ Սուլթանովն առաջարկել է ստեղծել սահմանային մեծածախ-բաշխիչ կենտրոններ ։ <Նման կենտրոններ կարող են ստեղծվել սահմանամերձ պետություններում իրականացվող նախագծերի հիման վրա ։ Օրինակ, Ղազախստանի ու Ուզբեկստանի սահմանին ՝ <Կենտրոնական Ասիա> առեւտրատնտեսական համագործակցության միջազգային կենտրոնի , ղազախա-ղրղզական սահմանին առավել բանուկ եւ խոշոր անցակետերի շրջանում>, - առաջարկել է նախարար Սուլթանովը ։ ՂՀ առևտրի և ինտեգրման նախարարը նաև հանդես է եկել ԱՊՀ մասնակից երկրների արդյունաբերական կոոպերացիայի և արտադրական գործընթացների ռեգիոնալիզացման օգտին: Նրա խոսքով ՝ դա թույլ կտա ոչ միայն կարգավորել բարձր տեխնոլոգիական արտադրությունները, այլեւ ներդրումներ ներգրավել Համագործակցության երկրներում:

 

<Մեր երկրների մրցակցային առավելությունների կառուցվածքը եւ լայն հումքային բազան թույլ են տալիս մեզ ձեւավորել համատեղ ներդրումային պրոդուկտ եւ ներգրավել Հարավարեւելյան Ասիայից, ՉԺՀ - ից եւ այլ տարածաշրջաններից արտադրական ակտիվներ>, - հայտարարել է Սուլթանովը:

 

<Համագործակցության երրորդ հեռանկարային ուղղությունը  թվային տեխնոլոգիաներն են առեւտրում>,- ասել է Բախիտ Սուլթանովը՝ գործընկերներին կոչ անելով <արդիականացնել իրավական բազան, որը պարզեցնելու է էլեկտրոնային առեւտրի ընթացակարգերը, տրամադրելու ֆինանսավորման հասանելիություն, հակազդելու կիբեռհանցագործություններին, ինչպես նաեւ պայմաններ ստեղծելու մեր գործարարներին համաշխարհային էլեկտրոնային առեւտրային հարթակներ դուրս գալու համար>:

 

<Կարևորը փոխադարձ առևտրում արգելքների բացառումն է ։ Թվայնացումն առավել իրական գործիք է այս խնդիրի լուծման համար։ Ակնհայտ է, որ համաշխարհային տնտեսությունն այլևս նույնը չի լինելու ։ Այդ կապակցությամբ, այսօր, ինչպես երբևէ, կարեւոր է ակտիվորեն օգտագործել համագործակցության առավելությունները ՝ ռազմավարական գործընկերությունը, նորմատիվ-իրավական ընդարձակ բազան, աշխարհագրական մոտիկությունը, տրանսպորտային ենթակառուցվածքը>, - ամփոփել է ՂՀ առեւտրի եւ ինտեգրման նախարարության ղեկավարը:

 

Համաժողովի ընթացքում քննարկվել են COVID-l9 համավարակի պայմաններում առեւտրատնտեսական, ներդրումային եւ արդյունաբերական համագործակցության ամրապնդմանն առնչվող հարցեր։