Հինգշաբթի, 20 Օգոստոսի 2020 16:48

Արմինֆո. Ընթացիկ տարվա սեպտեմբերի կեսերին Թել Ավիվում տեղի կունենա Իսրայելում Հայաստանի դեսպանության բացման պաշտոնական արարողությունը:

Արդեն տարածք է վարձակալվել Թել Ավիվի բուլվարում։ Դրան զուգընթաց Քնեսետում ձևավորվում է Իսրայել-Հայաստան բարեկամության խումբ։ Արդեն Թել Ավիվ մեկնած Իսրայելում Հայաստանի դեսպան Արմեն Սմբատյանը քաղաքավարության հանդիպումներ է անցկացնում երկրի տարբեր ղեկավարների եւ Իսրայելում հավատարմագրված դիվանագիտական առաքելությունների ղեկավարների հետ:

 

Հայաստանի դեսպանը մասնակցել է նաեւ Iton TV-ի "Դիվանագիտական շրջանակներում" ծրագրի քննարկումներին եւ պատասխանել Բաքվում իսրայելական զենքի մատակարարումների, Իսրայելի կողմից Հայոց ցեղասպանության ճանաչման խնդրի, Հայաստանում հակասեմականության, Իրանի հետ Հայաստանի կապերի վերաբերյալ եւ այլ հարցերի:

 

Անդրադառնալով ՀՀ ԱԳ նախարար Զոհրաբ Մնացականյանի Իսրայելին ուղղված կոչին ՝ դադարեցնել Ադրբեջանին մահացու զենքի վաճառքը, Սմբատյանը, մասնավորապես, ասել է. "Հայաստանի արտգործնախարարը Իսրայելի կողմից Ադրբեջանին զենք վաճառելու անթույլատրելիության մասին հայտարարելով նկատի ուներ, որ չի կարելի զենք օգտագործել խաղաղ բնակչությանը ոչնչացնելու համար։ Դա միանգամայն հասկանալի է եւ պետք է պաշտպանվի բոլորի կողմից"։

 

Անդրադառնալով հարցին, թե ինչու նույն Մնացականյանը նման կոչով չի դիմել Ռուսաստանին, որը նույնպես զենք է վաճառում Ադրբեջանին, Սմբատյանը հիշեցրել է Հայաստանի և Ռուսաստանի միջև առանձնահատուկ հարաբերությունների մասին։ "Մենք դաշնակցային հարաբերություններ ունենք, մենք միասին ՀԱՊԿ-ում ենք, մեր երկրները տասնամյակներով հարաբերություններ են զարգացնում բոլոր ոլորտներում, այդ թվում ՝ ռազմարդյունաբերական համալիրի գծով։ Մենք շատ լավ գիտենք, թե ինչպես ենք շփվում Ռուսաստանի հետ, ինչ է նա անում եւ ինչու", - հավաստիացրել Է դիվանագետը, միաժամանակ համաձայնելով, որ զենքի շուկան ազատ է, եւ ոչ ոք չի կարող սահմանափակել պետությունների՝ զենք գնելու կամ վաճառելու իրավունքը։

 

Միեւնույն ժամանակ, պատասխանելով այն հարցին, թե ինչու հենց հիմա է Հայաստանը որոշել  դեսպանատուն բացել Իսրայելում, հատկապես, եթե հաշվի առնենք, որ երկու պետությունների միջեւ դիվանագիտական հարաբերությունները հաստատվել են դեռեւս 1992 թվականին, դեսպանն արձանագրել է, որ հենց հիմա է հասունացել ժամանակը: "Այն ժամանակ այդ հարցն այդքան արդիական չէր, կային այլ հարցեր, խնդիրներ։ Հիմա հասունացել է այդ հարցը, և մեր պետությունը հասկացել է, որ պետք է շփվել Իսրայելի հետ, քանի որ դա եզակի պետություն է, որի բարեկամը պետք է լինել։ Իսկ բարեկամ լինելու համար պետք է զարգացնել հարաբերություններն ու կապերը տնտեսական, հումանիտար և այլ ոլորտներում", - ասել Է դիվանագետը։

 

Ճշտելու համար, թե արդյոք Իսրայելի կողմից Հայոց ցեղասպանությունը չճանաչելու հարցը խոչընդոտ չի լինի հայ-իսրայելական հարաբերությունների զարգացման համար, Սմբատյանն արձանագրել է, որ հենց հրեա ազգի ներկայացուցիչներն են լուրջ ներդրում ունեցել այդ հարցի առաջխաղացման հարցում, եւ "ցեղասպանություն" եզրույթի հեղինակը հրեա իրավաբան Ռաֆայել Լեմկինն է: Նրա համոզմամբ ՝ այդ հարցը չի անդրադառնա երկկողմ հարաբերությունների բնույթի վրա։ "Ժամանակը կգա՝  կճանաչեն: Առավել ևս, որ ես մեծ շրջապատս ունեմ, որտեղ նաաաեւ շատ հրեաներ կան, և ես վստահաբար կարող եմ ասել, որ չգիտեմ որևէ հրեայի, ով  չճանաչի ցեղասպանությունը, ինչպես չգիտեմ որևէ հայի, ով չի ճանաչում Հոլոքոստը", - ասել է Սմբատյանը, վստահեցնելով, որ հետևողական աշխատանք է տարվելու, և Իսրայելն անպայման կճանաչի Հայոց ցեղասպանությունը։

 

Հստակեցնելով, թե որքանով է հակասեմիտիզմը բնորոշ Ժամանակակից Հայաստանին, դեսպանը հավաստիացրել է, որ հայերին բնորոշ չէ ազգայնականությունը, ավելին, շատերը հանրապետությունում նույնիսկ չգիտեն, թե ինչ է նշանակում հակասեմիտիզմ արտահայտությունը։ Ընդ որում, նա հավաստիացրել է, որ անբարյացակամները, որոնք ձգտում են փչացնել Հայաստանի եւ Իսրայելի հարաբերությունները, հաջողության չեն հասնի, նրանց մոտ ոչինչ չի ստացվի:

 

Հաշվի առնելով Իսրայելի եւ Իրանի միջեւ բարդ հարաբերությունները եւ հայ-իրանական հարաբերությունների բարեկամական բնույթը՝ դեսպանին նաեւ հարցրել են, թե արդյոք չի օգտագործվի Թեհրանի գործոնը հայ-իսրայելական հարաբերություններում, եւ Թել Ավիվի գործոնը հայ-իրանական հարաբերություններում, ինչին ի պատասխան դեսպանը նշել է, որ դրա կարիքը չկա: "Մենք հիանալի հարաբերություններ ունենք Իրանի հետ։ 4 պետությունների հետ սահմանակից Հայաստանն այսօր համագործակցում է միայն երկուսի՝ Վրաստանի եւ Իրանի հետ։ Թեհրանը մեզ օգնել է դժվարին տարիներին։ Այսօր մենք բարիդրացիական հարաբերություններ ունենք։ Իրանը չի կարող որևէ կերպ ազդել հայ-իսրայելական հարաբերությունների վրա։ Ոչ մի երրորդ պետություն բարոյական իրավունք չունի միջամտել Իսրայելի հետ մեր երկկողմ հարաբերություններին։ Մենք պետք է զրոյից հարաբերություններ կառուցենք, եւ ոչ ոք իրավունք չունի միջամտել դրան", - հավաստիացրել է դիվանագետը։