Արմինֆո.Ղազախստանի նախարարությունների և գերատեսչությունների (ՆԳՆ, Մաքսային ծառայություն, Պետեկամուտների կոմիտե) ներկայացուցիչները աշխատանքային խորհրդակցություններ են անցկացնում իրենց հայ գործընկերների հետ, որպեսզի հասկանան ՂՀ տարածք ավտոմեքենաների վերաարտահանման ամբողջ մեխանիզմը: Այս մասին ԱրմԻնֆո-ի թղթակցի հետ զրույցում ասել է Հայաստանում Ղազախստանի դեսպան Թիմուր Ուրազաևը։
Ընդ որում, դիվանագետը նշել է, որ խոսքը վերաբերում է այն ավտոմեքենաներին, որոնք ներկրվում են Ղազախստանի տարածք, շահագործվում են այնտեղ, ընդ որում ՝ հայկական պետական համարնիշերով:
Նրա խոսքով, անհրաժեշտ է նաև որոշել այդ համարանիշերով դրանց շահագործման համապատասխանությունը ՂՀ օրենսդրությանը եւ Եվրասիական տնտեսական միության կանոնակարգին: <Քանի որ ի սկզբանե հայտնի էր, որ արտասահմանյան համարանիշերով ցանկացած մեքենա կամ պետք է գրանցված լինի ինչ-որ ողջամիտ կարճ ժամկետում, կարծեմ 10 օր, բայց եթե չի գրանցվում, ապա պետք է որոշ ժամանակ անց դուրս բերվի երկրից։ Հասկանալի է, որ մարդիկ գնում են հարազատների մոտ, կարող են 10 օր մնալ, հանգստանալ: Հնարավոր է՝ մեկ-երկու ամիս, բայց նույնպես պետք է ժամանակավոր հաշվառման դնել, իսկ հետո դուրս բերել> - ասել է Ուրազաև:
Սակայն, երբ ավտոմեքենաները ներկրվում են, իսկ հետո տարիներ շարունակ շահագործվում, շարունակել է դիվանագետը, ապա, նախ, դա պահանջում է որոշակի կանոնակարգում, քանի որ խնդիր է դառնում ճանապարհային երթեւեկության կանոնների խախտման համար տուգանքների գանձումը, բարդանում է ճանապարհատրանսպորտային պատահարների հետաքննության ընթացակարգը, քանի որ չափազանց բարդ է դառնում չգրանցված համարանիշներով ճանապարհատրանսպորտային պատահարների սեփականատերերի եւ մեղավորների հայտնաբերումը: Երկրորդ ՝ Ղազախստանում և Հայաստանում տարբեր տարիքի մեքենաների ներմուծման տարբեր օրենսդրական պահանջներ կան ։ Մեզ մոտ դա մոտավորապես մինչեւ 7 տարի է ՝ հաշվի առնելով Եվրո 4 և 5 ստանդարտների օգտագործումը, իսկ Հայաստանում այդ բոլոր պահանջները զգալիորեն ցածր են ։ Եվ փաստորեն, ավտոմեքենաների օգտագործումը, խախտելով Ղազախստանի օրենսդրության նորմերը, ինչ-որ լուծում է պահանջում>, - ասել է Ղազախստանի դեսպանը։
Ընդ որում, նա նաեւ արձանագրել է, որ 10-20 տարեկան հին մեքենաները, բնականաբար <կմահանան> Ղազախստանում, ինչը հանգեցնում է այլ խնդրի, այն է ՝ կապված բնապահպանության, ՂՀ բյուջեից այդ տրանսպորտային միջոցի օգտահանման ծախսերի և մի շարք այլ հարցերի հետ: <Իհարկե, այս ամենը լուծում է պահանջում։ Եւ որքանով է մատակարարման եւ օգտագործման այդ ամբողջ շղթան իրավաչափ, եւ ինչ լրացուցիչ միջոցներ պետք է ձեռնարկել, որպեսզի չկրկնենք շատ երկրների՝ ավտոմեքենաների աղբավայրերի վերածման հետ կապված տխուր փորձը, մենք հիմա պետք է մտածենք այդ մասին>, - համոզմունք է հայտնել Ուրազաևը:
Հստակեցմանը, թե հնարավոր է արդյոք տեսականորեն ստեղծել միասնական համակարգ ԵԱՏՄ տարածքում, որը թույլ կտար տուգանքներ գանձել խախտողներից ՝ անկախ այն բանից, թե որ պետության տարածքում է գտնվում խախտողը եւ ինչ պետական համարանիշներ ունի, դիվանագետը նշել է, որ ԵԱՏՄ երկրների ոստիկանության և ՆԳՆ աշխատակիցները պետք է պայմանավորվեն և ինչ-որ մեխանիզմ ստեղծեն: <Բայց ես վստահ չեմ, որ տեխնիկապես հնարավոր է նման համակարգի ստեղծումը՝ անգամ մեկ ինտեգրացիոն միության երկրների ներքին կանոնակարգերում տարբերությունների դեպքում, տուգանք գանձել այլ երկրում, և ընդհանրապես որքանով է դա արդյունավետ ։ Իսկ թերգանձված գումարները, այսինքն ՝ չհամալրված և չհատուցված տուգանքները, բյուջե չվճարված միջոցներ են։ Սա ոչ թե պարզապես տուգանքներ գանձելու վազք է, այլ՝ պարտադիր ֆիսկալ վճարումներ, հարկեր: Դրանք պետք է լինեն
պարտադիր, եւ եթե դրանք կարգի չեն հրավիրում վճարումներից խուսափող մեր քաղաքացիներին, ապա, բնականաբար, քայքայում են ցանկացած նորմալ
շուկայական թափանցիկ համակարգ: Դա քաղաքացի եւ պետություն փոխհարաբերություն է: Եվ պետությունը և քաղաքացին պետք է ազնիվ լինեն միմյանց նկատմամբ, այլ ոչ թե՝ խուսափեն փոխադարձ պարտավորություններից>, - եզրափակել է Ուրազաևը ։