Արմինֆո. Մինչեւ մարտի վերջ-ապրիլի սկիզբ ճանապարհային երթեւեկության կանոնների խախտման համար բալային համակարգի կիրառմանն առնչվող խնդիրներ չեն լինի: Այդ մասին Facebook-ի իր էջում ուղիղ եթերից հայտարարել է վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը։
Նրա խոսքով՝ այդ ժամկետում բալայինl համակարգը կրկին կվերլուծվի եւ կգնահատվի՝ դրա թյունինգի հնարավորությամբ: Ընդ որում, ինչպես նշել է կառավարության ղեկավարը, այդ ամբողջ գործընթացը թափանցիկ է լինելու։ Նիկոլ Փաշինյանն արձանագրել է, որ այսօրվա դրությամբ վարորդներից ոչ մեկը չի ենթարկվել վարչական տույժի բալային համակարգով: Նա ընդգծել է, որ նախկին իշխանության օրոք շեշտը դրվում էր փող կորզելու վրա՝ անտեսելով կատարված իրավախախտման աստիճանը։ Վարչապետը հիշեցրել է, որ նախկինում տուգանքների կիրառումից ստացված բոլոր միջոցներն ուղղորդվել են մեկ-երկու մասնավոր ընկերությունների, և, այդպիսով, շահագրգռվածություն կար ճանապարհային երթևեկության խախտումների թվի աճի հարցում։ Վարչապետի հավաստմամբ, նոր իշխանության օրոք իրավիճակը սկսել է փոխվել, իսկ տուգանքի առավելագույն չափը կազմում է 29 հազար դրամ։
Վարչապետը հաղորդել է, որ այսօրվա դրությամբ վարորդական իրավունքից զրկված են 311 վարորդներ, սակայն նրանցից ոչ մեկին միավորներ չեն իջեցրել: Նրանք զրկված են վարորդական իրավունքից ճանապարհային երթեւեկության կանոնների կոպիտ խախտումների համար, ՝որոնք սպառնում են հասարակական կարգին, մասնավորապես, առանց պետական համարանիշների ավտոմեքենա վարելու, ոչ սթափ վիճակում ավտոմեքենա վարելու, ճանապարհային ոստիկանության պահանջներին չենթարկվելու, հատուկ ազդանշանների կիրառման համար:
Բալային համակարգի կիրառման արդյունքում 2020թ. փետրվարի 18-ի դրությամբ 2019թ. փետրվարի համեմատ ճանապարհներին արձանագրված մահվան դեպքերի թիվը նվազել է 2-ով: Բայց, միեւնույն ժամանակ, ինչպես նկատել է վարչապետը, Հայաստանում 150 հազարով ավելացել է տրանսպորտային միջոցների քանակը։
ՀՀ Ազգային ժողովի նախորդ տարվա դեկտեմբերի 9-ի նիստում երկրորդ եւ վերջնական ընթերցմամբ ընդունվել են Վարչական իրավախախտումների օրենսգրքի և ճանապարհային երթևեկության անվտանգության ապահովման նոր մեխանիզմ ներդնելու մասին հարակից օրենքների փաթեթում փոփոխությունները: Ըստ այդ նախաձեռնության ՝ Հայաստանն անցնում է տուգանքների բալային համակարգի։ Յուրաքանչյուր վարորդի համար, ով տարեսկզբին ստացել է վարորդական վկայական, կապահովվի 9 միավոր, որոնք հետագայում կնվազեն ՝ կախված կատարված իրավախախտման ծանրությունից ՝ 3-ից 5 միավոր։ Կրկնակի իրավախախտման դեպքում վարորդը տրանսպորտային միջոց վարելու իրավունքից կզրկվի 6 ամիս ժամկետով, այդ ժամկետը լրանալուց հետո հնարավորություն կստանա վերադարձնել վարորդական վկայականը 9 միավորով: Վարորդը պետք է իմանա, որ հերթական ՃՏՊ դեպքում ինքը կարող է զրկվել վարորդական իրավունքց 1 տարի ժամկետով։ Փաթեթով նախատեսված է վսարորդների վերապատրաստման կարգը: Այսպես, 6 ամիս ժամկետով վարորդական իրավունքից զրկվելու դեպքում առնվազն երեք ամիս ուսուցում անցած վարորդը կկարողանա սահմանված ժամկետից շուտ վերադարձնել վարորդական վկայականը։ 3-4 միավոր ունենալու դեպքում նույնպես վարորդը, անցնելով ուսուցում, հնարավորություն կստանա վերադարձնել 2 միավոր։ Ըստ էության, 5 հազար դրամի տուգանքը հավասար է 1 միավոր վերցնելուն, 20 000- 25 000 դրամ՝ 2 միավոր, 4 միավորի նվազման դեպքում խոսքը միայն երկու դեպքի մասին է ՝ արագության գերազանցման եւ մարդկանց մահվան: Փոփոխություններով նախատեսվում է մեղմացնել նախկինում հաստատված 100 իրավախախտումներից 26-ի համար պատժաչափերը։ Ընդ որում, 19 դեպքերում տոկոսադրույքը կնվազի 50% - ով, իսկ 7 դեպքում՝ 50% - ից ցածր։ Դա թույլ կտա երկրի քաղաքացիներին տնտեսել մոտ 2,7 մլրդ դրամ։ Միաժամանակ ուժի մեջ է մնում ավտոմեքենայի տեխնիկական զննության պարտադիր անցկացման պահանջը, սակայն տրանսպորտային միջոցի դիմապակու վրա կտրոնի առկայության պահանջը պարտադիր չէ: Միաժամանակ, փաթեթով նախատեսվում է խստացնել ճանապարհներին առանձնապես վտանգավոր իրավախախտումներ կատարելու համար պատասխանատվության միջոցները, որոնք հանգեցրել են, այդ թվում, մարդկանց մահվան: Այսպես, խստացվում է առանց վարորդական իրավունքի ավտոմեքենա վարելու պատասխանատվությունը։ Այդ դեպքում նախատեսվում է կիրառել 200-300 հազար դրամի տուգանք կամ 3 ամսվա բանտարկության տեսքով՝ մեկ տարվա ընթացքում աշխատանքային գործունեության իրավունքից զրկելով: Ոչ սթափ վիճակում տրանսպորտային միջոց վարելիս տուգանքի չափը կկազմի 300-500 հազար դրամ կամ 6 ամիս ժամկետով ազատազրկում ՝ 1 տարվա ընթացքում աշխատանքային գործունեության իրավունքից զրկելով: