Արմինֆո. Թուրք-ամերիկյան հարաբերություններում մերձեցման նոր փուլը ստանում է ՆԱՏՕ-ի հավանությունը։ Այս մասին լրագրողների հետ հանդիպման ժամանակ ասել է ՀՀ ԳԱԱ Արևելագիտության ինստիտուտի տնօրեն, արևելագետ Ռուբեն Սաֆրաստյանը։
Փորձագետի կարծիքով, ամենաթեժ խնդիրը, որը ներկայումս առկա է թուրք-ամերիկյան հարաբերություններում, Թուրքիայի կողմից ռուսական Ս-400 զենիթահրթիռային համալիրների մատակարարման գործարքն է, որը կողմերը որոշել են մի կողմ դնել: <Թրամփի հետ հանդիպումից հետո Էրդողանը հայտարարել է, որ ԱՄՆ - ն սկզբունքորեն համաձայն է Թուրքիային վաճառել Patriot համակարգերը, ինչը նշանակում է, որ ամերիկյան կողմի մոտեցումներում որոշակի փոփոխություններ են տեղի ունեցել>, - նշել է Սաֆրաստյանը:
Մյուս խնդիրը, որի շուրջ կողմերը կարողացան համաձայնության գալ, Սաֆրաստյանը նշել է քրդական հարցը, որն էլ իր հերթին կապված է նավթային գործոնի հետ ։ Փորձագետը վստահ է, որ ամերիկացիները շարունակում են իրենց ձեռքում պահել Սիրիայի տարածքում գտնվող նավթահորերը ՝ հիմնականում Եփրատից դեպի արևելք, որը բնակեցված է քրդերով ։
Նշենք, որ մոտավոր հաշվարկներով ՝ ամսական ԱՄՆ-ն ստանում է 30 մլն դոլարի օգուտ, որից ստացված շահույթը, ինչպես հայտարարում են ամերիկացիները, ուղղվում են քրդերին օգնության։ Նավթը արտահանվում եւ վաճառվում է, ենթադրաբար, Թուրքիայի միջոցով։
Սաֆրաստյանը կարծում է, որ, ամենայն հավանականությամբ, կողմերը նաև համաձայնության են եկել, ըստ որի՝ շարունակվելու է քրդերի էթնիկ մաքրումը թուրք-սիրիական սահմանից, ինչը Թուրքիայի վաղեմի պահանջն է, եւ կենտրոնանալու են այն տարածքներում, որտեղ գտնվում են հանքերը:
Ըստ Սաֆրաստյանի, ամերիկացիները կողմ են նման սցենարին, որպեսզի, երբ Սիրիայում սկսվի կարգավորման իրական գործընթացը, քրդերի միջոցով ստեղծվի ինչ-որ ինքնավար քրդական կազմավորում, որը կգտնվի ամերիկյան վերահսկողության տակ և նրանց համար հնարավորություն ստեղծի հետագայում ևս օգտագործել նավթային հորերը:
Փորձագետի գնահատմամբ ՝ այսօր ԱՄՆ-ը հրաժարվում է դասական աշխարհաքաղաքական մոտեցումներից և նոր ռազմավարություն մշակում ՝ լծակներ ստանալով տարբեր երկրների ղեկավարության վրա ազդելու համար ։
<Փոխվում են ժամանակները, դրա հետ միասին նաև քաղաքական ռազմավարությունները։ ԱՄՆ-ն սկսում է վարել կետային արտաքին քաղաքականություն։ Թրամփը հսկողության տակ է վերցրել Սիրիայում ԱՄՆ-ի համար կարեւոր նավթային դաշտերը։ Մնացածը վերջինիս համար դառնում է երկրորդական և անհետաքրքիր ։ Սակայն, ԱՄՆ-ի նոր ռազմավարությունը, որը նա ծավալում է Սիրիայում, Թուրքիայի աջակցության կարիքն ունի։ Անկարան իր հերթին օգտագործելով իր աշխարհագրական և աշխարհաքաղաքական դիրքը, հասել է այն բանին, որ ԱՄՆ-ն աչք է փակում այն պատժամիջոցների վրա, որոնք իր կողմից մտցվել են, զիջումների է գնում այնտեղ, որտեղ Թուրքիան ագրեսիվ գործողություններ է ծավալում։ Այս առնչությամբ Անկարայի դեմ պատժամիջոցները ոչ միայն չեն խստացվի, այլ հակառակը՝ կմեղմացվեն>, - հավաստիացրել է փորձագետը ։
Արեւելագետը հիշեցրել է, որ նոյեմբերի 19-ին Ստամբուլում կկայանա Էրդողանի և Պուտինի հանդիպումը, որտեղ, ըստ փորձագետի, Թուրքիան հանդես կգա Ռուսաստանի համար բարենպաստ այլ դեմքով: <Սա աշխարհաքաղաքական մեծ խաղ է, բայց ես կարծում եմ, որ դա նաև արկածախնդրություն է, որը կարող է նաև վատ ավարտ ունենալ, առաջին՝ հերթին Թուրքիայի համար>, - չի բացառում Սաֆրաստյանը: