Արմինֆո. Հայաստանի իշխանությունների առջև խնդիր է դրված Չինաստանի հետ քաղաքական հարաբերությունները տեղափոխել տնտեսական ներդրումների հուն։
Այս մասին մամուլի ասուլիսի ժամանակ հայտարարել է քաղաքագետ Սուրեն Սարգսյանը։ ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի Չինաստան կատարած այցի համատեքստում քաղաքագետը ՉԺՀ-ն անվանել է աշխարհի առաջատար երկրներից մեկը ՝ Չինաստանի դերն ու ազդեցությունն աննախադեպ համարելով, ինչի պատճառով կարծում է, որ Հայաստանի առջև տնտեսական հարաբերությունները մինչև քաղաքական հարաբերությունների մակարդակ ընդլայնման խնդիր է դրված:
<Չինաստանը հայտնի է իր գլոբալ տնտեսական նախագծերով, եւ Հայաստանը պետք է տեղավորվի այդ նախագծերի տրամաբանության մեջ, այսինքն ՝ փորձի ներգրավվել այս կամ այն նախագծերում, որոնք իրականացնում է այդ տերությունը>, - կարծում է փորձագետը ՝ միաժամանակ այդ խնդիրը համարելով չափազանց բարդ ՝ տարածքային տեղակայման և ոչ բարեկամ հարեւան երկրների հետ դիվանագիտական հարաբերությունների բացակայության լույսի ներքո:
Սարգսյանը հիշեցրել է, որ Հայաստանի բոլոր երեք նախագահները պաշտոնական այցով եղել են Չինաստանում ՝ նշելով, որ հայ-չինական հարաբերությունների օրակարգում տարաձայնություններ եւ հակասություններ չկան ։
Քաղաքագետի գնահատմամբ ՝ Չինաստանն ունի բավական հավասարակշռված դիրքորոշում նաև Ղարաբաղյան հակամարտության կարգավորման հարցում: Այդ առումով հայ-չինական հարաբերությունները գտնվում են բարձր մակարդակի վրա, վստահ է նա ։
Խոսելով չինական <Մեկ գոտի ՝ մեկ ճանապարհ> նախաձեռնության մասին ՝ Սարգսյանը կարծում է, որ այդ նախագիծը լուրջ ազդեցություն կունենա նաեւ ԵԱՏՄ շուկայի վրա ՝ տեղեկացնելով, որ ԱՄՆ-ն որոշակի մտահոգություն ունի այդ առնչությամբ՝ հաշվի առնելով, որ Չինաստանը մի շարք տնտեսական ցուցանիշներով գերազանցում է ԱՄՆ-ին:
Միեւնույն ժամանակ նա նշել է, որ չնայած Չինաստանի եւ ԱՄՆ-ի միջեւ առեւտրական պատերազմին՝ այդ երկրներն այնքան են փոխկապակցված եւ միմյանց հետ միահյուսված, որ այդ երկրների տնտեսությունները չեն կարող առանձին զարգանալ, ոչ էլ առանձին-առանձին տնտեսական կոլապս ապրել:
Հիշեցնենք, որ մայիսի սկզբին ԱՄՆ նախագահ Դոնալդ Թրամփը հայտնել էր, որ մայիսի 10-ից 200 մլրդ դոլարի չինական արտադրանքի նկատմամբ ամերիկյան մաքսատուրքերը 10 տոկոսից կբարձրացվեն մինչեւ 25 տոկոս: Ի պատասխան դրան ՝ Չինաստանը 2019 թվականի հունիսի 1-ից պատասխան մաքսատուրքեր կսահմանի ԱՄՆ-ից ավելի քան 5 հազար ապրանքային դիրքերի նկատմամբ ՝ 60 մլրդ դոլար ընդհանուր գումարի չափով:
Անդրադառնալով հայ-չինական հարաբերություններին ՝ քաղաքագետը վստահեցրել է, որ տեղական շուկան կարող է <շնչել> չինական ներդրումների շնորհիվ, մասնավորապես Չինաստանի նախաձեռնած գլոբալ ներդրումային ծրագրերին Հայաստանի մասնակցության շնորհիվ:
<Թուրքիան և Ադրբեջանը փորձում են ակտիվորեն ինտեգրվել <Մեկ գոտի ՝ մեկ ճանապարհ> - ին ։ Եթե մեր հարևանները ներգրավված լինեն այդ նախագծերում, ապա նրանք ամեն ինչ կանեն, որ Հայաստանը դուրս մնա դրանցից>,- իր մտահոգությունն է հայտնել փորձագետը ՝ կոչ անելով երկրի իշխանություններին հետևողական և ակտիվ լինել Չինաստանի հետ հարաբերություններում ՝ հիշեցնելով, որ Հայաստանը ադրբեջանական և թուրքական լոբբիների ջանքերով բացառվել է տարածաշրջանային տնտեսական բոլոր հնարավոր նախագծերից, և պաշտոնական Երևանի միակ այլընտրանքը մնացել է միայն ԵԱՏՄ-ն ։
<Եթե Հայաստանը Չինաստանի հետ ակտիվ տնտեսական քաղաքականություն չվարի, Երեւանը դատապարտված է դուրս մնալու բոլոր նախագծերից ։ Այդ կորուստը տնտեսական տեսանկյունից մեզ հետ է շպրտելու, և դրա վերադարձի հնարավորությունն այլևս չի լինելու>, - զգուշացրել է փորձագետը ՝ Չինաստանի հետ փոխգործակցությունը համարելով Հայաստանի արտաքին վեկտորի առաջատար ուղղություններից մեկը:
Հարցին, թե ինչու Փաշինյանը հրաժարվեց բարձր մակարդակով մասնակցել <Մեկ գոտի ՝ մեկ ճանապարհ> միջազգային համաժողովին՝ փորձագետը ուշադրություն հրավիրել է ՉԺՀ Նախագահ Սի Ծինփինի հետ երկկողմ հանդիպման վրա:
<Եթե Հայաստանը լուրջ քննարկումների կարիք ունի, ապա Չինաստանի նախագահի հետ հանդիպումը դրա լավագույն առիթն է>, - կարծում է նա: