Կիսվեք կառավարությունում մի շարք ղեկավար պաշտոններում վերջին հրաժարականների և նշանակումների պատճառների Ձեր վարկածով: Արդյո՞ք գործող նախագահի այդ նշանակումը պայմանավորված է կառավարման խորհրդարանական համակարգի անցմամբ և սեփական դիրքերն ամրապնդելու նրա ձգտմամբ:
Նպատակը հասկանալու համար անհրաժեշտ է այդ գործընթացը բաժանել երկու հիմնական փուլի: Առաջինը հիմնվում է ՀՀԿ և ՀՅԴ միջև համագործակցության շուրջ պայմանավորվածության վրա, ինչի առնչությամբ տեղի ունեցով երեք նախարարների փոփոխությունը: Երկրորդ փուլը ոչ մի առնչություն չունի նշանակվածների ոչ քաղաքական պատկանելության, ոչ մասնագիտական որակավորման հետ: Սերժ Սարգսյանը, պարզապես, պաշտոններ է տվել իր անմիջական շրջապատի մարդկանց, ովքեր, համապատասխանաբար, վայելում են նրա անձնական վստահությունը: Դրանով իսկ նախագահը լուծել է երկու հիմնական խնդիր: Կրկին առանձնացել է երկու նախարարությունները, որոնք միավորվել էին Հովիկ Արահամյանի կողմից վարչապետի պաշտոնն ստանձնելիս, ինչպես նաև պաշտոնանկ է արել այն նախարարներին, որոնց իր հետ բ երել էր Աբրահամյանը` Երվանդ Զախարյանին և Կարեն Ճշմարիտյանին:
Դրանով իսկ Սարգսյանն ակնհայտ կերպով ցույց տվեց իր դժգոհությունը վարչապետի քաղաքականությունից: Եվ, վերջապես, նոր Սահմանադրության և Ընտրական օրենսգրքի հիման վրա խորհրդարանական ընտրությունների նախաշեմին Սարգսյանի համար չափազանց կարևոր է ամրապնդել սեփական իշխանությունը: Դեռ պարզ չէ, թե անձամբ նա ինչ պաշտոն կզբաղեցնի ընտրություններից հետո, սակայն «սեփական» նախարարներն իշխանական նոր բուրգի կառուցման ժամանակ նրան, հաստատ, չեն խանգարի
Հովիկ Աբրահամյանն արդեն հայտարարել է իշխանության նոր համակարգում վարչապետության պահպանման իր հավակնությունների մասին: Արդյո՞ք իշխանության կառուցվածքում բոլոր փոփոխություններն ուղղված են առաջին հերթին նրա դեմ՝ որպես իշխանության համար պայքարում հիմնական մրցակցի:
Իշխանության համար պայքարում Սերժ Սարգսյանի հիմնական մրցակիցը եղել և մնում է Ռոբերտ Քոչարյանը: Այնուամենայնիվ, գործող վարչապետ Հովիկ Աբրահամյանը որոշակի պահի միանգամայն կարող է միավորվել Ռոբերտ Քոչարյանի հետ` Սերժ Սարգսյանի դեմ իշխանության համար պայքարում: Այդպիսով, վերջին բոլոր պաշտոնանկությունների տրամաբանությունը, ի թիվս այլ հանգամանքների, բացատրվում է նաև հանուն իշխանության պայքարով:
Վարդան Օսկանյանի կողմից ստեղծվող կուսակցության հետևում նույնպե՞ս քոչարյականական հետք է նշմարվում:
Անշուշտ: Դժբախտաբար, Քոչարյանը շարունակում է քաղաքականությունում փոխանձանց օգնությամբ հանդես գալու փորձերը: Մենք դա տեսել ենք ԲՀԿ պարագայում, մենք դա տեսնում ենք այժմ` Վարդան Օսկանյանի նոր կուսակցություն ստեղծելու փորձերում: Երկու դեպքում էլ նրանց հետևում կանգնած է Ռոբերտ Քոչարյանը, և Սերժ Սարգսյանը դա հրաշալի հասկանում է:
Խորհրդարանական հանրապետության պայմաններում էլ երկրի միանձնյա կառավարումն իր ձեռքում պահելու Սերժ Սարգսյանի ձգտումը հստակ դիտվել է նրա նախաձեռնության առաջին իսկ օրերից: Արդյո՞ք գործող նախագահը կկառավարի երկիրը ՙգենսեկի ինստիտուտի՚ վերականգնման միջոցով, թե՞ կգնա ծեծված ճանապարհով և կզբաղեցնի վարչապետի պաշտոնը:
Ամենայն հավանականությամբ, գործող նախագահը կգնա վարչապետության, քանի որ «գենսեկի ինստիտուտի՚ վերականգնումը կարող է ավարտվել լիակատար անհաջողությամբ:Պատճառն այն է, որ նոր Սահմանադրությամբ, չիգիտեմ` զուտ պատահմամբ կամ էլ կանխամտածված, ՀՀԿ ղեկավար դերը, ինչպես ԽՄԿԿ դեպքում էր, ոչ մի կերպ ամրագրիված չէ: Այդ լույսի ներքո թե փաստացի, թե իրավաբանորեն 2017 թվականից հետո Հայաստանը կկառավարի, այնուամենայնիվ, վարչապետը:
Այսինքն՝ կարծում եք, որ 2017 թ. ընտրություններում հանրապետականները հերթական հաղթանակի երաշխիքներ չունե՞ն:
Կարծում եմ, նման երաշխիքներ, այնուամենայնիվ, կան: Առաջին հերթին դրանք կայանում են Հայաստանում ընդդիմության անհետացման մեջ: Ընդդիմությունը կամ չկա, կամ այն ամբողջովին վերահսկելի է: Երկրորդ երաշխիքը նոր Ընտրական օրենսգրքում է, ըստ որի՝ իշխանությունը Հայաստանում փաստացի վստահվում է օլիգարխներին: Իսկ օլիգարխների առանցքակետը Հայաստանում այսօր ՀՀԿ-ն է, այլ կուսակցություններում նրանք չկան:
Այնուամենայնիվ, իր գործողություններով Սերժ Սարգսյանն արդեն այսօր փորձում է վերաապահովագրվել: Որքան էլ նրա կամ ՀՀԿ ՙհագով կարված՚ լինի նոր Սահմանադրությունը, Հայաստանն, այնուամենայնիվ, վերածվում է խորհրդարանական երկրի: Իսկ խորհրդարանական երկրում իշխանափոխություն ավելի հաճախ է տեղի ունենում: Այդ պատճառով Սարգսյանը փորձում է նախապես ստեղծել համակարգ, որը կարող է սաղմնային վիճակում ոչնչացնել նման իշխանափոխությունը:
Նորացված Սահմանադրությամբ զգալի դեր է հատկացվում, այսպես կոչված, ՙերկրորդ կուսակցությանը՚, որը հանրապետականներից հետո ձայների քանակությամբ երկրորդը կլինի 2017 թ. ընտրություններում: Ձեր կարծիքով, գոյություն ունեցող կուսակցություններից ում է հատկացված այդ դերը:
Կարծում եմ՝ ՀՀԿ-ից հետո երկրորդ կուսակցությունը 6-րդ գումարման խորհրդարանում ՀՅԴ-ն կհանդիսանա, որն ընտրություներից հետո անպայման կոալիցիա կկազմի հանրապետականների հետ: Առայժմ ամեն բան այդ սցենարի ուղղութամբ է գնում:
Դաշնակցականները շատ լավ հասկանում են, որ ՀՀԿ հետ միությունը բավական կեղտոտում է իրենց: Ուստի այդ միությանն անդամակցելու համար իրենք պետք է հստակ երաշխիքներ ստանային, որ իշխանությունում կմնան նաև խորհրդարանական ընտրություններից հետո: Երկրորդ նման կուսակցությունը, որին Սերժ Սարգսյանը կնշանակի ընդդիմության դերում, կարծում եմ, ՙՕրինաց երկիրը՚ կհանդիսանա, որը կլինի շատ հարմար, ամբողջովին կառավարելի ընդդիմություն: Տվյալ պահին գոյություն ունեցող քաղաքական ճարտարապետությունում միայն այս երկու ուժերն են նկատվում:
ՙԲարգավաճների՚ հերթական արտահոսքը կուսակցության շարքերից ցույց է տալիս, որ իշխանությունն արդեն չի շտապում հաստատել սահմանադրական հանրաքվեով ԲՀԿ առջև ստանձնած պարտավորությունները: Տեսնու՞մ եք ԲՀԿ-ին ապագա կառավարությունում և հաջորդ գումարման խորհրդարանում:
Ոչ, չեմ տեսնում: Այդ կուսակցությանը, կարծում եմ, միանշանակ դեր չի հատկացվի հաջորդ կառավարության ձևավորման գործում: Ավելին, համոզված չեմ, որ նրանք կկարողանան ընդհանրապես հաղթահարել խորհրդարանական ընտրությունների շեմը:
Հասկանալով, որ կանխատեսումներ անելն անշնորհակալ գործ է՝ այնուամենայնիվ, չեմ կարող չհարցնել առաջիկա խորհրդարանական ընտրությունների արդյունքների Ձեր կանխատեսման մասին…
Դժվար է ասել, թե ինչ իրադարձույթունների ականատես կդառնա հայ հասարակայնությունը մինչև ընտրությունները մնացած մեկ տարվա ընթացքում: Սակայն, համոզված եմ, որ արդեն այսօր կարելի է ասել, որ ՀՀԿ-ն և ՀՅԴ-ն իրենց տեղերը խորհրդարանում ապահովել են: Խորհրդարանում՝ որպես ընդդիմություն, կհայտնվի նաև ՙՕրինաց երկիրը՚:
Բնականաբար, ԱԺ-ում անհրաժեշտ կլինի նաև որևէ ոչ մեծ, ամենայն հավանականությամբ, ներկայումս ձևավորվող եվրոպամետ կուսակցություն: Հայաստանի արտաքին քաղաքական վեկտորի փոփոխություն 2017 թ. ընտրությունների և հաջորդող ընտրությունների ժամանակաշրջանում բացառված չէ: Այդ պատճառով, կարծում եմ, Հայաստանի շուրջ աշխարհաքաղաքական վերջին միտումների լույսի ներքո՝ խորհրդարանում նման եվրոպամետ ուժի առկայությունը շատ կարևոր է, ինչպես նաև Սերժ Սարգսյանի վերաապահովագրման տարր է հանդիսանում: Բացառում եմ նաև 6-րդ գումարման խորհրդարանում ՙԺառանգություն՚ և ՀԱԿ կուսակցությունների հայտնվելը:
Այսինքն՝ 2017 թ. խորհրդարանում հանրապետականների հետ պայմանավորվածություններ չունեցող քաղաքական ուժեր չե՞ն լինի:
Չեմ կարծում, որ նման ուժեր կարող են հայտնվել խորհրդարանում:
Ի՞նչ նկատի ունեիք՝ խոսելով Հայաստանի շուրջ աշխարհաքաղաքական միտումների մասին:
Առաջին հերթին Ռուսաստանի աստիճանական թուլացումը՝ ինչպես աշխարհում, այնպես էլ մեր տարածաշրջանում: Այդ պայմաններում Ռուսաստանի համար ավելի դժվար է դառնում պահպանել Կովկասում իր ազդեցությունը: Այստեղից հետևում է Բաքվից գործընկերների հետ ռուս պաշտոնյաների հանդիպումների հաճախացումը, Պուտին-Սարգսյան հանդիպումը, Մոսկվայի կողմից ղարաբաղյան հակամարտության վերաբերյալ հայտարարությունների հնչեցումը, որոնցում խոսք անգամ չկա ԵԱՀԿ ՄԽ համանախագահության ինստիտուտի մասին՝ այդ ձևաչափի լիակատար սպառման վերաբերյալ Բաքվի հայտարարությունների լույսի ներքո:
Այդ տրամաբանությունից է բխում նաև Հայաստանում ռուսամետ կուսակցության հայտնվելը՝ Ռուսաստանի հայերի միության ղեկավարի կողմից հայտարարվածի օրինակով…
Չեմ կարծում, որ Հայաստանում ռուսամետ կուսակցության հայտնվելը ձևավորվող քաղաքական կոնյունկտուրայի պայմաններում կարող է անհրաժեշտ լինել:
Երկար տարիներ ՙԲարգավաճ Հայաստանը՚ Սերժ Սարգսյանի գլխին կախված դագանակի գործառույթ է իրականացրել՝ Ռուսաստանի շահերին չհամապատասխանող նրա ցանկացած քայլի դեպքում: Եվ նա ազատվեց ԲՀԿ-ից՝ միայն այն բանցի հետո, երբ ԵՏՄ-ին Հայաստանի անդամակցության վերաբերյալ պայմանագիր ստորագրեց: Սակայն, չեմ բացառում վրացական սցենարի կրկնությունը Հայաստանում, և, համապատասխանաբար, ռուսաստանցի հայազգի օլիգարխների մուտքը հայկական քաղաքականություն:
Հայ գեներալը բացառել է հայ-թուրքական սահմանին որևէ սադրանք, քանի դեռ այնտեղ ծածանվում է Ռուսաստանի դրոշը
"Խաղաղության խաչմերուկն" իրականությունից կտրված նախագիծ է
ԵՄԱ ղեկավար. Եթե ԵՄ-ը մնա այն միավորումը, որպիսին հանդես է եկել վերջին տարիներին, ապա Հայաստանի անդամակցությունն այդ կառույցին, գործնականում, անհնար է
Քաղաքագետ. Հայաստանի իշխանությունների բոլոր գործողությունները խոսում են այն մասին, որ երկիրը ընթանում է իր պետականության լուծարման ճանապարհով
"Խաղաղության խաչմերուկը" Անկարայի և Բաքվի կողմից Երևանին պարտադրված պանթյուրքական նախագիծ է. Արթուր Խաչատրյան
Լավրով․Հայաստանի իշխանությունների միակողմանի զիջումները Հայաստանի սահմանները դարձնում են շարժական
"Ինչ լավ է, որ 50 մետր հեռավորության վրա Ադրբեջանն է". Փաշինյանը տավուշցիներին նշել է ադրբեջանցիների հետ առևտրի հեռանկարները
Ոսկեպարում սկսվել է հանրահավաք հանուն հայոց պետականության
Չկա վերադարձ պատմական Հայաստանի գաղափարին. կոչ է անում Փաշինյանը
Պետդեպարտամենտի նախկին պաշտոնյա. Վաշինգտոնին դա կարող է դուր չգալ, բայց Հայաստանի անվտանգության լավագույն երաշխավորները Ռուսաստանն ու Իրանն են
Տիգրան Ավինյանը՝ Երևանում ծառահատումների կասեցման մասին. Եթե կա այլ գիտական կարծիք, մենք պատրաստ ենք լսել, իսկ եթե ոչ ՝ պետք չէ քաղաքից ժամանակ խլել
Փաշինյանը Հիսուս Քրիստոսի ճանապարհը համեմատել է այն դժվարությունների հետ, որոնց բախվել է իր քաղաքական ուժը
Ռուս սենատոր. Հայաստանի իշխանությունների այսօրվա քաղաքականությունը կարող է հարված հասցնել տարածաշրջանային և համաշխարհային գործերում Երևանի հեռանկարներին
Այսօր Հայաստանում ուժերի գերլարում է պետք՝ բոլոր ունակ մարդկանց համատեղ աշխատանք. վերլուծաբան
Պետությունը շահագրգիռ է Հայաստանում բնակվող բոլոր ազգային համայնքների զարգացման հարցերում. Փաշինյան
ՌԴ ԱԳՆ. Մոսկվան Երեւանի հետ հարաբերություններում "ամրության ստուգում" է անցել
Փաշինյան. արտաքին ուժերը նույնպես դրդել են Ղարաբաղում էթնիկ զտում կազմակերպող հիմնական ուժին
Նախկին քաղաքապետ. Մեր քաղաքական ուժը գնալու է ինստիտուցիոնալ լուծումների ճանապարհով
Դաշնակիցներ, ուղեկիցներ և դաշինքների պատրանքներ. Մարկեդովնովը՝ Հայաստանի արտաքին քաղաքականության մասին՝ նոր իրողություններում
