Կիսվեք կառավարությունում մի շարք ղեկավար պաշտոններում վերջին հրաժարականների և նշանակումների պատճառների Ձեր վարկածով: Արդյո՞ք գործող նախագահի այդ նշանակումը պայմանավորված է կառավարման խորհրդարանական համակարգի անցմամբ և սեփական դիրքերն ամրապնդելու նրա ձգտմամբ:
Նպատակը հասկանալու համար անհրաժեշտ է այդ գործընթացը բաժանել երկու հիմնական փուլի: Առաջինը հիմնվում է ՀՀԿ և ՀՅԴ միջև համագործակցության շուրջ պայմանավորվածության վրա, ինչի առնչությամբ տեղի ունեցով երեք նախարարների փոփոխությունը: Երկրորդ փուլը ոչ մի առնչություն չունի նշանակվածների ոչ քաղաքական պատկանելության, ոչ մասնագիտական որակավորման հետ: Սերժ Սարգսյանը, պարզապես, պաշտոններ է տվել իր անմիջական շրջապատի մարդկանց, ովքեր, համապատասխանաբար, վայելում են նրա անձնական վստահությունը: Դրանով իսկ նախագահը լուծել է երկու հիմնական խնդիր: Կրկին առանձնացել է երկու նախարարությունները, որոնք միավորվել էին Հովիկ Արահամյանի կողմից վարչապետի պաշտոնն ստանձնելիս, ինչպես նաև պաշտոնանկ է արել այն նախարարներին, որոնց իր հետ բ երել էր Աբրահամյանը` Երվանդ Զախարյանին և Կարեն Ճշմարիտյանին:
Դրանով իսկ Սարգսյանն ակնհայտ կերպով ցույց տվեց իր դժգոհությունը վարչապետի քաղաքականությունից: Եվ, վերջապես, նոր Սահմանադրության և Ընտրական օրենսգրքի հիման վրա խորհրդարանական ընտրությունների նախաշեմին Սարգսյանի համար չափազանց կարևոր է ամրապնդել սեփական իշխանությունը: Դեռ պարզ չէ, թե անձամբ նա ինչ պաշտոն կզբաղեցնի ընտրություններից հետո, սակայն «սեփական» նախարարներն իշխանական նոր բուրգի կառուցման ժամանակ նրան, հաստատ, չեն խանգարի
Հովիկ Աբրահամյանն արդեն հայտարարել է իշխանության նոր համակարգում վարչապետության պահպանման իր հավակնությունների մասին: Արդյո՞ք իշխանության կառուցվածքում բոլոր փոփոխություններն ուղղված են առաջին հերթին նրա դեմ՝ որպես իշխանության համար պայքարում հիմնական մրցակցի:
Իշխանության համար պայքարում Սերժ Սարգսյանի հիմնական մրցակիցը եղել և մնում է Ռոբերտ Քոչարյանը: Այնուամենայնիվ, գործող վարչապետ Հովիկ Աբրահամյանը որոշակի պահի միանգամայն կարող է միավորվել Ռոբերտ Քոչարյանի հետ` Սերժ Սարգսյանի դեմ իշխանության համար պայքարում: Այդպիսով, վերջին բոլոր պաշտոնանկությունների տրամաբանությունը, ի թիվս այլ հանգամանքների, բացատրվում է նաև հանուն իշխանության պայքարով:
Վարդան Օսկանյանի կողմից ստեղծվող կուսակցության հետևում նույնպե՞ս քոչարյականական հետք է նշմարվում:
Անշուշտ: Դժբախտաբար, Քոչարյանը շարունակում է քաղաքականությունում փոխանձանց օգնությամբ հանդես գալու փորձերը: Մենք դա տեսել ենք ԲՀԿ պարագայում, մենք դա տեսնում ենք այժմ` Վարդան Օսկանյանի նոր կուսակցություն ստեղծելու փորձերում: Երկու դեպքում էլ նրանց հետևում կանգնած է Ռոբերտ Քոչարյանը, և Սերժ Սարգսյանը դա հրաշալի հասկանում է:
Խորհրդարանական հանրապետության պայմաններում էլ երկրի միանձնյա կառավարումն իր ձեռքում պահելու Սերժ Սարգսյանի ձգտումը հստակ դիտվել է նրա նախաձեռնության առաջին իսկ օրերից: Արդյո՞ք գործող նախագահը կկառավարի երկիրը ՙգենսեկի ինստիտուտի՚ վերականգնման միջոցով, թե՞ կգնա ծեծված ճանապարհով և կզբաղեցնի վարչապետի պաշտոնը:
Ամենայն հավանականությամբ, գործող նախագահը կգնա վարչապետության, քանի որ «գենսեկի ինստիտուտի՚ վերականգնումը կարող է ավարտվել լիակատար անհաջողությամբ:Պատճառն այն է, որ նոր Սահմանադրությամբ, չիգիտեմ` զուտ պատահմամբ կամ էլ կանխամտածված, ՀՀԿ ղեկավար դերը, ինչպես ԽՄԿԿ դեպքում էր, ոչ մի կերպ ամրագրիված չէ: Այդ լույսի ներքո թե փաստացի, թե իրավաբանորեն 2017 թվականից հետո Հայաստանը կկառավարի, այնուամենայնիվ, վարչապետը:
Այսինքն՝ կարծում եք, որ 2017 թ. ընտրություններում հանրապետականները հերթական հաղթանակի երաշխիքներ չունե՞ն:
Կարծում եմ, նման երաշխիքներ, այնուամենայնիվ, կան: Առաջին հերթին դրանք կայանում են Հայաստանում ընդդիմության անհետացման մեջ: Ընդդիմությունը կամ չկա, կամ այն ամբողջովին վերահսկելի է: Երկրորդ երաշխիքը նոր Ընտրական օրենսգրքում է, ըստ որի՝ իշխանությունը Հայաստանում փաստացի վստահվում է օլիգարխներին: Իսկ օլիգարխների առանցքակետը Հայաստանում այսօր ՀՀԿ-ն է, այլ կուսակցություններում նրանք չկան:
Այնուամենայնիվ, իր գործողություններով Սերժ Սարգսյանն արդեն այսօր փորձում է վերաապահովագրվել: Որքան էլ նրա կամ ՀՀԿ ՙհագով կարված՚ լինի նոր Սահմանադրությունը, Հայաստանն, այնուամենայնիվ, վերածվում է խորհրդարանական երկրի: Իսկ խորհրդարանական երկրում իշխանափոխություն ավելի հաճախ է տեղի ունենում: Այդ պատճառով Սարգսյանը փորձում է նախապես ստեղծել համակարգ, որը կարող է սաղմնային վիճակում ոչնչացնել նման իշխանափոխությունը:
Նորացված Սահմանադրությամբ զգալի դեր է հատկացվում, այսպես կոչված, ՙերկրորդ կուսակցությանը՚, որը հանրապետականներից հետո ձայների քանակությամբ երկրորդը կլինի 2017 թ. ընտրություններում: Ձեր կարծիքով, գոյություն ունեցող կուսակցություններից ում է հատկացված այդ դերը:
Կարծում եմ՝ ՀՀԿ-ից հետո երկրորդ կուսակցությունը 6-րդ գումարման խորհրդարանում ՀՅԴ-ն կհանդիսանա, որն ընտրություներից հետո անպայման կոալիցիա կկազմի հանրապետականների հետ: Առայժմ ամեն բան այդ սցենարի ուղղութամբ է գնում:
Դաշնակցականները շատ լավ հասկանում են, որ ՀՀԿ հետ միությունը բավական կեղտոտում է իրենց: Ուստի այդ միությանն անդամակցելու համար իրենք պետք է հստակ երաշխիքներ ստանային, որ իշխանությունում կմնան նաև խորհրդարանական ընտրություններից հետո: Երկրորդ նման կուսակցությունը, որին Սերժ Սարգսյանը կնշանակի ընդդիմության դերում, կարծում եմ, ՙՕրինաց երկիրը՚ կհանդիսանա, որը կլինի շատ հարմար, ամբողջովին կառավարելի ընդդիմություն: Տվյալ պահին գոյություն ունեցող քաղաքական ճարտարապետությունում միայն այս երկու ուժերն են նկատվում:
ՙԲարգավաճների՚ հերթական արտահոսքը կուսակցության շարքերից ցույց է տալիս, որ իշխանությունն արդեն չի շտապում հաստատել սահմանադրական հանրաքվեով ԲՀԿ առջև ստանձնած պարտավորությունները: Տեսնու՞մ եք ԲՀԿ-ին ապագա կառավարությունում և հաջորդ գումարման խորհրդարանում:
Ոչ, չեմ տեսնում: Այդ կուսակցությանը, կարծում եմ, միանշանակ դեր չի հատկացվի հաջորդ կառավարության ձևավորման գործում: Ավելին, համոզված չեմ, որ նրանք կկարողանան ընդհանրապես հաղթահարել խորհրդարանական ընտրությունների շեմը:
Հասկանալով, որ կանխատեսումներ անելն անշնորհակալ գործ է՝ այնուամենայնիվ, չեմ կարող չհարցնել առաջիկա խորհրդարանական ընտրությունների արդյունքների Ձեր կանխատեսման մասին…
Դժվար է ասել, թե ինչ իրադարձույթունների ականատես կդառնա հայ հասարակայնությունը մինչև ընտրությունները մնացած մեկ տարվա ընթացքում: Սակայն, համոզված եմ, որ արդեն այսօր կարելի է ասել, որ ՀՀԿ-ն և ՀՅԴ-ն իրենց տեղերը խորհրդարանում ապահովել են: Խորհրդարանում՝ որպես ընդդիմություն, կհայտնվի նաև ՙՕրինաց երկիրը՚:
Բնականաբար, ԱԺ-ում անհրաժեշտ կլինի նաև որևէ ոչ մեծ, ամենայն հավանականությամբ, ներկայումս ձևավորվող եվրոպամետ կուսակցություն: Հայաստանի արտաքին քաղաքական վեկտորի փոփոխություն 2017 թ. ընտրությունների և հաջորդող ընտրությունների ժամանակաշրջանում բացառված չէ: Այդ պատճառով, կարծում եմ, Հայաստանի շուրջ աշխարհաքաղաքական վերջին միտումների լույսի ներքո՝ խորհրդարանում նման եվրոպամետ ուժի առկայությունը շատ կարևոր է, ինչպես նաև Սերժ Սարգսյանի վերաապահովագրման տարր է հանդիսանում: Բացառում եմ նաև 6-րդ գումարման խորհրդարանում ՙԺառանգություն՚ և ՀԱԿ կուսակցությունների հայտնվելը:
Այսինքն՝ 2017 թ. խորհրդարանում հանրապետականների հետ պայմանավորվածություններ չունեցող քաղաքական ուժեր չե՞ն լինի:
Չեմ կարծում, որ նման ուժեր կարող են հայտնվել խորհրդարանում:
Ի՞նչ նկատի ունեիք՝ խոսելով Հայաստանի շուրջ աշխարհաքաղաքական միտումների մասին:
Առաջին հերթին Ռուսաստանի աստիճանական թուլացումը՝ ինչպես աշխարհում, այնպես էլ մեր տարածաշրջանում: Այդ պայմաններում Ռուսաստանի համար ավելի դժվար է դառնում պահպանել Կովկասում իր ազդեցությունը: Այստեղից հետևում է Բաքվից գործընկերների հետ ռուս պաշտոնյաների հանդիպումների հաճախացումը, Պուտին-Սարգսյան հանդիպումը, Մոսկվայի կողմից ղարաբաղյան հակամարտության վերաբերյալ հայտարարությունների հնչեցումը, որոնցում խոսք անգամ չկա ԵԱՀԿ ՄԽ համանախագահության ինստիտուտի մասին՝ այդ ձևաչափի լիակատար սպառման վերաբերյալ Բաքվի հայտարարությունների լույսի ներքո:
Այդ տրամաբանությունից է բխում նաև Հայաստանում ռուսամետ կուսակցության հայտնվելը՝ Ռուսաստանի հայերի միության ղեկավարի կողմից հայտարարվածի օրինակով…
Չեմ կարծում, որ Հայաստանում ռուսամետ կուսակցության հայտնվելը ձևավորվող քաղաքական կոնյունկտուրայի պայմաններում կարող է անհրաժեշտ լինել:
Երկար տարիներ ՙԲարգավաճ Հայաստանը՚ Սերժ Սարգսյանի գլխին կախված դագանակի գործառույթ է իրականացրել՝ Ռուսաստանի շահերին չհամապատասխանող նրա ցանկացած քայլի դեպքում: Եվ նա ազատվեց ԲՀԿ-ից՝ միայն այն բանցի հետո, երբ ԵՏՄ-ին Հայաստանի անդամակցության վերաբերյալ պայմանագիր ստորագրեց: Սակայն, չեմ բացառում վրացական սցենարի կրկնությունը Հայաստանում, և, համապատասխանաբար, ռուսաստանցի հայազգի օլիգարխների մուտքը հայկական քաղաքականություն:
Հայ գեներալը բացառել է հայ-թուրքական սահմանին որևէ սադրանք, քանի դեռ այնտեղ ծածանվում է Ռուսաստանի դրոշը
"Խաղաղության խաչմերուկն" իրականությունից կտրված նախագիծ է
ԵՄԱ ղեկավար. Եթե ԵՄ-ը մնա այն միավորումը, որպիսին հանդես է եկել վերջին տարիներին, ապա Հայաստանի անդամակցությունն այդ կառույցին, գործնականում, անհնար է
Քաղաքագետ. Հայաստանի իշխանությունների բոլոր գործողությունները խոսում են այն մասին, որ երկիրը ընթանում է իր պետականության լուծարման ճանապարհով
"Խաղաղության խաչմերուկը" Անկարայի և Բաքվի կողմից Երևանին պարտադրված պանթյուրքական նախագիծ է. Արթուր Խաչատրյան
Ոսկեպարում սկսվել է հանրահավաք հանուն հայոց պետականության
Չկա վերադարձ պատմական Հայաստանի գաղափարին. կոչ է անում Փաշինյանը
Պետդեպարտամենտի նախկին պաշտոնյա. Վաշինգտոնին դա կարող է դուր չգալ, բայց Հայաստանի անվտանգության լավագույն երաշխավորները Ռուսաստանն ու Իրանն են
Տիգրան Ավինյանը՝ Երևանում ծառահատումների կասեցման մասին. Եթե կա այլ գիտական կարծիք, մենք պատրաստ ենք լսել, իսկ եթե ոչ ՝ պետք չէ քաղաքից ժամանակ խլել
Փաշինյանը Հիսուս Քրիստոսի ճանապարհը համեմատել է այն դժվարությունների հետ, որոնց բախվել է իր քաղաքական ուժը
Այսօր Հայաստանում ուժերի գերլարում է պետք՝ բոլոր ունակ մարդկանց համատեղ աշխատանք. վերլուծաբան
Պետությունը շահագրգիռ է Հայաստանում բնակվող բոլոր ազգային համայնքների զարգացման հարցերում. Փաշինյան
ՌԴ ԱԳՆ. Մոսկվան Երեւանի հետ հարաբերություններում "ամրության ստուգում" է անցել
Փաշինյան. արտաքին ուժերը նույնպես դրդել են Ղարաբաղում էթնիկ զտում կազմակերպող հիմնական ուժին
Նախկին քաղաքապետ. Մեր քաղաքական ուժը գնալու է ինստիտուցիոնալ լուծումների ճանապարհով
Դաշնակիցներ, ուղեկիցներ և դաշինքների պատրանքներ. Մարկեդովնովը՝ Հայաստանի արտաքին քաղաքականության մասին՝ նոր իրողություններում
Քաղաքական գործիչ. ՌԴ-ի և ՀԱՊԿ-ի հետ դաշինքի խզումը և Երևանի կողմնորոշումը դեպի Արևմուտք կարող է կործանարար լինել Հայաստանի համար
Քաղաքական գործիչ. հայ ժողովուրդը պետք է ընտրություն կատարի պատերազմի և ՀՀ վարչապետի հրաժարականի միջև
