Արմինֆո. «Ռուսական երկաթուղիներ» ԲԲԸ պատվւրակությունը, գլխավոր տնօրենի տեղակալ Ալեքսանդր Միշարինի գլխավորությամբ մասնակցել է «Հարավկովկասյան երկաթուղի» ՓԲԸ տասներորդ տարեդարձին նվիրված միջոցառումներին, հաղորդում է հոլդինգի մամուլի կենտրոնը: Ընկերության պատվիրակությունն այցելել է Տրանսպորտի սպասարկման կենտրոն և «ՀԿԵ» ՓԲԸ ավտոմոբիլային տրանսպորտի կառավարման կենտրոն, ինչպես նաև հանդիպել երկաթուղային աշխատանքի վետերաններ հետ:
Այցի ընթացքում հանդիպում է տեղի ունեցել նաև Ալեքսանդր Միշարինի, ՀՀ փոխվարչապետ Տիգրան Ավինյանի և ՀՀ տրանսպորտի, կապի և տեղեկատվական տեխնոլոգիաների նախարար Աշոտ Հակոբյանի հետ:
2008 թվականից ի վեր, հայկական երկաթուղիների կառավարման գործառույթն իրականացնում «Հարավկովկասյան երկաթուղի» ՓԲԸ-ն, որը հանդիսանում է «Ռուսական երկաթուղիների» 100% դուստր ընկերությունը: 2007 թ. սեպտեմբերին Հայաստանի կառավարությունը հայտարարեց երկաթուղու կոնցեսիոն կառավարման մրցույթ, մասնակցելու հրավերներ ուղարկվեցին 40 երկրների երկաթուղային ընկերություններին: Մրցույթի ընթացքում հաղթող ճանաչվեց «Ռուսական երկաթուղիներ» ընկերությունը:
2008 թ. եետրվարին Երևանում կնքվեց 30 տարվա կոնցեսիոն կառավարման պայմանագիրը, ևս 10 տարի երկարաձգման իրավունքով:
Կոնցեսիոն պայմանագրի համաձայն, 2008-2038 թվականներին ՀԿԵ-ի ընդհանուր ներդրումների ծավալը պետք է կազմի 175.9 մլրդ դրամ (ստորագրման պահինէմոտ 570 մլն ԱՄՆ դոլար): Փաստորեն, 2008-2017 թթ. կոնցեսիոներն իրականացրել է շարժակազմի և ենթակառուցվածքի արդիականացում, ներդնելով 110.07 մլրդ դրամ, կամ 10 տարվա համար նախատեսված ներդրումների 100%-ը:
Ըստ ընկերության, ներդրումները թույլ տվեցին զգալիորեն բարելավել սպասարկման որակը և արդյունավետությունը: 10 տարվա ընթացքում բեռնափոխադրումների շրջանառությունն արագացել է 48%, բեռնատար գնացքի միջին ծանրությունն ավելացել է 34%, իսկ աշխատանքի արտադրողականությունն աճել է 46%: Բեռնափոխադրողների հարմարության համար 2011-ին ստեղծվեց Տրանսպորտային ծառայությունների կենտրոնը, դառնալով հաճախորդների հետ աշխատանքի միասնական կենտրոնը: Ընկերությունն առաջարկում է Հայաստանից դեպի Ռուսաստան և ԵԱՏՄ երկրներ և հակառակ ուղղությամբ բեռնափոխադրումների ծառայություններ, միջանցիկ սակագներով, ներգրավելով նաև լաստանավերը, որոնք ընթանում են Կավկազ-Փոթի երթուղով: Ըստ ընկերության, անցած ժամանակի ընթացքում ՀԿԵ-ի մասնագետները վերանորոգել են 468 կմ գիծ, 52 գծանց, ավելի քան 412 կմ կոնտակտային ցանց և 48 ենթակայան, վերականգվել է 9 քարշիչ ենթակայան, վերակառուցվել 40 կամուրջ, այդ թվում, ամենահին և ամենամեծ Զամանլուի երկաթուղային կամուրջը:
Նշվում է նաև, որ ուղևորների փոխադրումների զարգացման առումով մեծ ուշադրություն է դարձվում նոր ծառայությունների ներդրմանը, ենթակառուցվածքների նորացմանը և գնացքների ճանապարհների ժամանակի նվազեցմանը: Այս տարի շահագործման հանձնվեց նոր ռուսական ЭП2Д գնացքը, որն սպասարկում է Երևան – Գյումրի երթուղին և գրեթե մեկ ժամ ավելի արագ է ընթանում, քան սովորական գնացքները: Երևան, Գյումրի, Վանաձոր քաղաքներում իրականացվել է կայանների շենքերի վերանորոգում, իրականացվել է ուղևորատար համալիրի 48 շենքերի և կառույցների վերանորոգում: Երևան քաղաքի և Գյումրիի լոկոմոտիվային և վագոնային պահեստների համալիրի վերակառուցումն ավարտվել է, նոր սարքավորումներով թույլատրվել է բարելավել աշխատանքի որակը և նվազեցնել շահագործման ծախսերը:
Ըստ ՀԿԵ վիճակագրության, 2018-ի առաջին կեսին բեռնափոխադրումների ծավալը Հարավկովկասյան երկաթուղում կազմել է 1.4 միլիոն տոննա, ինչը 7% ավելի է 2017-ի հունվար-հունիսի համեմատ: Հայկական երկաթուղու բեռնաշրջանառությունը գերազանցել է 357.9 հազար տոննա-կիլոմետրը, ինչը 2% ավելի, քան մեկ տարի առաջ: Ուղևորափոխադրումների ծավալն աճել է 7,5%, մինչև 159,6 հազար ուղևոր, ուղևորաշրջանառության ծավալը գերազանցել է 15.9 մլն ուղևոր-կիլոմետրը, համեմատած 2017 թվականի առաջին կիսամյակի համեմատ աճելով 11%:
Մինչդեռ, պաշտոնական թվերի և ՀԿԵ ձեռքբերումներին զուգահեռ ուժեղ դիսոնանսհանդիսացավ ընկերության ներկայիս և նախկին աշխատակիցների նամակը ՀՀ վարչապետին, որը հրապարակվեց Հայաստանի ԶԼՄ-ներում, կապված ընկերությունում տիրող փաստացի իրավիճակի հետ: Նամակում նշվում է, որ թվերն ու հաշվետվությունները, որոնք հրապարակվել են ընկերության կողմից, չի համապատասխանում փաստացի իրավիճակին: Նամակում ասվում է, որ այդ տարիների ընթացքում ՀԿԵ-ն փակել է 9 երկաթուղային կայարան, վաճառել սարքավորումները, կրճատել բազմաթիվ աշխատատեղեր, ինչը նրանց կարծիքով, կոնցեսիոն կառավարման կոպիտ խախտում է: Նամակում նաև ասվում է, որ էլեկտրաքարշերի ու վագոնների մեծ մասը, այդ թվում նաև ուղևորատար, որոնք շահագործում է ընկերությունը, անցյալ դարի 60 և 70-ական թվականների արտադրություն են, որոնք երբեմն ներկվում են, ենթարկվելով կոսմետիկ նորոգման, ընդ որում`ֆանտաստիկ գներով և բացարձակապես չեն համապատասխանում ուղևորների փոխադրման ժամանակակից պահանջներին: ՀԿԵ կոնցեսիոն կառավարման 10 տարիների ընթացքում համալրվել է միայն մեկ երկու վագոնանոց գնացքով: Դա էլեկտրաքարշ է, որ ներկայումս գործում է Երևանի և Գյումրիի միջև, որը, ինչպես նշվում է նամակում, ընկերության վրա նստել է 2,5 մլն ԱՄՆ դոլար, մինչդեռ, ըստ նամակի հեղինակների, դրա իրական արժեքը կազմում է մոտ $ 0,5 մլն: Նամակի հեղինակները ՀԿԵ ղեկավարությանը մեղադրում են բազմաթիվ կոռուպցիոն սխեմաներին մասնակցելու մեջ և հուսով են, որ իրավապահ մարմինները կկարողանան վերականգնել կարգն այս ոլորտում:
Ըստ անկախ վերլուծաբանների, չի բացառվում, որ Հայաստանի ԶԼՄ-ներում շրջանառվող նման նամակները կարող են հետապնդել որոշակի քաղաքական նպատակ, վարկաբեկելու համար ռուսական ներդրողների գործունեությունը Հայաստանում: Այնուամենայնիվ, նրանք նշում են, որ ներդրումների ուռճացված փաստերը կարող են տեղի ունենալ նաև այսօր, քանի որ հենց պայմանագրերի արժեքների հետ կապված չարաշահումների պատճառով աշխատանքից հետացվեց ՀԿԵ նախորդ ղեկավարներից մեկը: Բանը նրանում է, որ Հայաստանի քաղաքացիները և բազմաթիվ զբոսաշրջիկներ, ոչ առանց պատճառի, չափազանց դժգոհ են խորհրդային շրջանի մարդատար գնացքների վիճակից, որոնք ամառային թեժ արձակուրդների ընթացքում երթևեկում են Հայաստանի և Վրաստանի միջև, որոնցում չկան ոչ միայն օդային կոնդիցիոներներ, այլև օդափոխության նորմալ համակարգ: Բոլոր նման գնացքները Ռուսաստանում վաղուց արդեն դուրս են գրվել և վերածվել մետաղի ջարդոնի: Բավական է նույնիսկ նայել առկա ուղևորատար կայաններին Սևանա լճի ափին, օրինակ, Շորժայում, որ թողնում են ետպատերազմյան ավերածության շենքերի տպավորություն