Arminfo.info



 Երկուշաբթի, 5 Դեկտեմբերի 2016 15:43
Դավիթ Ստեփանյան

Արիֆ Յունուսով. Ադրբեջանին շրջանների վերադարձի շուրջ բանավեճերը տեսանելի ապագայում թղթի վրա կմնան

Արիֆ Յունուսով. Ադրբեջանին շրջանների վերադարձի շուրջ բանավեճերը տեսանելի ապագայում թղթի վրա կմնան

Հայտնի վտարանդի ադրբեջանցի կոնֆլիկտաբան, պատմական գիտությունների թեկնածու Արիֆ Յունուսովն ԱրմԻնֆո-ին հարցազրույցում ներկայացնում է ղարաբաղյան հակամարտության կարգավորման հեռանկարների իր տեսլականը, կիսվում Ադրբեջանին ղարաբաղյան շրջանների հանձնման և Ղարաբաղի շուրջ ռուսական խաղաղապահ զորակազմի տեղակայնման խոսակցությունների առնչությամբ իր նկատառումներով, խոսում ղարաբաղյան հակամարտության կարգավորման գործընթացում տարածաշրջանային խաղացողների, ինչպես նաև  Երևանի ու Բաքվի շահերի մասին:

 

Բոլորովին վերջերս Ձեր տիկնոջ հետ մասին ստիպված էիք լքել Ադրբեջանը: Նման ճակատագրի են արժանացել պաշտոնական հայացքները չկիսող հազարավոր ադրբեջանցիների: Այս առումով մտածող, անկաշառ մտավորականությունը, կարծես, տեղ չունի այսօրվա Ադրբեջանում: Խնդիրն իշխանություններն են, թե՞ պատճառներն, այնուամենայնիվ, ադրբեջանական հասարակության խորքերում են:  

 

Այն քաղաքացիների մեկնումը հայրենիքից, որոնք չեն կիսում պաշտոնական հայացքները, իրականում, ընդհանուր խնդիր է ողջ հետխորհրդային տարածքում: ԽՍՀՄ փլուզումից հետո կազմավորված 15 անկախ հանրապետությունների ճնշող  մեծամասնությունում տեղի է ունեցել, ընդամենը, անվանումերի կամ դեկորացիաների փոփոխություն: Նախկին կոմկուսի առաջին քարտուղարները կամ առաջնորդները դարձել են նախագահներ և հանրապետություններում մենաշնորհային կառավարում իրականացնող կուսակցությունների ղեկավարներ, նախկին խորհրդային հանրապետությունների ճնշող մեծամասնության խորհրդարաններն առաջվա նման նախագահի աշխատակազմի կցուկ են և այլն: Այսինքն, պահպանվել է հին, խորհրդային, ոչ ժողովրդավարական քաղաքական համակարգը, որում այլախոհությունը տեղ չունի: Կնոջս հետ այլախոհական գործունեություն ենք սկսել դեռ խորհրդային շրջանում: Աառաջին անգամ ձերբակալվել եմ 1976 թվականին դեկտեմբերին` հակախորհրդային երիտասարդական կազմակերպություն ստեղծելու փորձի համար: Եվ երբ 2014 թվականին կրկին ձերբակալվեցի, Ազգային անվտանգության նախարարությունում ինձ ցույց տվեցին դեռևս 1976 թվականին կազմված իմ գործը՝ հաղորդելով, որ իրենք այն ժամանակվանից ի վեր հետևում էին իրեն` որպես ժողովրդի թշնամու: Այդ պատճառով, Ադրբեջանի անկախության հռչակումից հետո մենք պայքարել ենք ոչ թե որոշակի քաղաքական գործիչների կամ կուսակցությունների դեմ, այլ հանդես ենք եկել հանուն խորհրդային քաղաքական համակարգի փոխարինման ժամանակակից ժողովրդավարական համակարգով, հանուն հանրապետության ապախորհրդայնացման:

Մեզ նման մարդիկ սպիտակ ագռավ են, և մենք բոլորս, պարզապես, դատապարտված էինք արտագաղթի: Դա ընդամենը ժամանակի հարց էր: Եթե մենք ապրելիս լինեինք Հայաստանում կամ, ասենք, Ռուսաստանում, Բելառուսում կամ Կետրոնական Ասիայի հանրապետություններից որևէ մեկում, ապա դարձյալ կլինեինք սպիտակ ագռավ և, վաղ թե ուշ, ստիպված կլինեինք հեռանալ հայրենիքից: Իրական ժողովրդավարությունից հեռու, առավել ևս, ավտորիտար  բոլոր երկրներում այլախոհ մարդիկ ապրում են ներքին էմիգրացիայի պայմաններում և վաղ թե ուշ բախվում են ճնշքումների և հարկադրված արտագաղթի:

 

Հայկական և ադրբեջանական ԶԼՄ-ների կողմից հասարակական կյանքի, ղարաբաղյան հակամարտության պատճառների փոխադարձ լուսաբանման և նույնիսկ պատմության մեկնաբանման օբյեկտիվությունը լավագույն դեպքում վերջին տեղում է: Այդ ամենը հետևողականորեն խորացնում է միմյանց նկատմամբ ագրեսիվությունը, անըմբռնումը և միմյանց հասկանալու ցանկության բացակայությունը: Կարգավորել ղարաբաղյան հակամարտությունը՝ առաջնորդվելով նման կատեգորիաներով, իհարկե,  անհնար է: Արդյո՞ք լույս եք տեսնում թունելի վերջում:

 

Հայկական և ադրբեջանական ԶԼՄ-ները, իհարկե, օբյեկտիվ չեն լուսաբանում ղարաբաղյան հակամարտությունը և հաճախ իրենք են հանդիսանում հակամարտության էլ ավելի հրահրման ու բորբոքման աղբյուր: Սակայն դա, որքան էլ տարօրինակ թվա, օրինաչափ բնույթ է կրում: Ըստ էության, այդպես էլ պետք է լինի: Երբ հակամարտությունը կարգավորված չէ, ապա հակամարտող կողմերի ԶԼՄ-ները հակամարտության մաս են, միայն` տեղեկատվական: Արդյունքում` զանգվածային լրատվամիջոցները հակամարտության շրջանում դառնում են զանգվածային ապատեղեկատվության միջոցներ: Բայց հենց որ հակամարտությունը կարգավորվի, դա անմիջապես կարտացոլվի ԶԼՄ-ների վրա: Ուստի խնդիրն իրականում է նրանց չի առնչվում: Միաժամանակ անլուծելի հակամարտություններ չեն լինում, և բոլոր հակամարտությունները, վաղ թե ուշ, ավարտվում են, և ղարաբաղյան հակամարտությունն էլ ինչ-որ ժամանակ կկարգավորվի: Այդ առնչությամբ կասկած չունեմ՝  կարծելով, որ Ղարաբաղի հակամարտությունը կհանգուցալուծվի, ակնհայտորեն, ոչ ներկայում, քանի որ կոնֆլկտաբանության տեսանկյունից, ղարաբաղյան հակամարտությունն անցել է ճանապարհի միայն կեկսը` մինչև իր կարգավորումը: Ուստի, ես տեսնում եմ լույսը ղարաբաղյան թունելի վերջում, պարզապես, թունելը շատ երկար է: Բացի այդ, այն նաև շատ ոլորապտույտ է, այդ պատճառով լույսը երբեմն չի երևում և կարող է հոռետեսություն հարուցել: Եվ այսօր մենք ղարաբաղյան թունելի հենց այդ հատվածներից մեկում ենք: Սակայն` դա այսօր: Իսկ վաղը կամ ապագայում կլինենք թունելի մեկ այլ մասում: Եվ այդ պատճառով մենք բոլորս պետք է պահպանենք լավատեսությունը  և չհուսահատվենք:

 

Հետապրիլյան շրջանում ակտիվացած՝ հինգ շրջանների վերադարձի մասին խոսակցություններին, որպես ղարաբաղյան հակամարտության փոխզիջումային կարգավորման սկզբանկետ, առաջվա պես չեն դադարում: Գնահատեք դրա իրականացման շանսերը և նշեք գլխավոր շահառուներին:

 

Ես մոտենում եմ դրան փորձագիտական տեսակետից, այդ պատճառով ինձ համար որևէ նոր բան չկա: Ադրբեջանին նախկին ԼՂԻՄ շրջակա շրջանները վերադարձնելու հարցը , մաս-մաս կամ բոլորը միանգամից՝ կարգավիճակի շուրջ հանրաքվե անցկացնելու վերջինիս համաձայնության փոխարեն, բազմիցս բարձրացվել է դեռ 90-ական թթ. երկրորդ կեսին: Առավել ևս այդ հարցն ուշադրության կենտրոնում հայտնվեց 2004 թվականից հետո, երբ սկսվեց բանակցությունների, այսպես կոչված, «պրահյան» փուլը, ինչն արդյունքում հանգեցրեց 2007  թվականին «Մադրիդյան սկզբունքների» առաջացմանը, որտեղ այդ ամենն ավելի հստակ ձևակերպվեց: Այլ կերպ ասած՝ որևէ նոր բան այդ խոսակցություններում իրականում չկա:  Սակայն, խնդիրն այն է, որ առնվազն ևս 20-25 տարի այդ հարցը միմիայն կքննարկվի: Մինչդեռ ժամանակն է գիտակցել, որ հակամարտության հետ կապված իրավիճակը 1994 թվականից հետո արմատապես փոխվել է: 1988-1994 թթ. հակամարտությունում առաջատար խաղացողները հայերն ու ադրբեջանցիներն էին, իսկ արտաքին խաղացողը՝ միայն Ռուսաստանը, որը միանձնյա օգտագործում էր այդ հակամարտությունը՝ հանուն իր շահերի: Սակայն, 1994 թվականին, այսպես կոչված, «դարի նավթային պայմանագրի» ստորագրումից հետո  տարածաշրջանում այլ համաշխարհային խաղացողներ հայտնվեցին՝  ի դեմս ԱՄՆ-ի և Եվրամիության, և ղարաբաղյան հակամարտությունը երկու հարևան ժողովուրդների էթնիկ դիմակայությունից սահուն կերպով վերաճեց արևմտյան երկրների հետ Ռուսաստանի աշխարհաքաղաքական առճակատման: Որպես հետևանք՝ հայերն ու ադրբեջանցիները քաղաքական մեծ պայքարում առաջատար խաղացողներից վերածվեցին խաղազինվորների, որոնցից արդեն շատ բան կախված չէ, քանի որ ղարաբաղյան հակամարտությունում կա արդեն համաշխարհային առաջատար խաղացողների շահերի հարցը: Ահա թե ինչու 1994 թ. «նավթային պայմանագրի» ստորագրումից հետո իմ ելույթներում սկսեցի ասել, որ ղարաբաղյան հակամարտության կարգավորման հարցը չի լուծվի առնվազն առաջիկա 25-30 տարվա ընթացքում, եթե ոչ ավելի: Ըստ որում, այդ ողջ ընթացքում ապարդյուն բանակցություններ կընթանան, տարին երկու անգամ՝ ձմեռվանից հետո և մինչև ձմռան ցրտերը, կարճաժամկետ բախումներ կլինեն: Այդ ժամանակ ինձ մեղադրեցին բոլոր մեղքերում՝ նշելով, որ ոչ ոք այդքան չի հանդուրժի բանակցությունների անարդյունավետությունը և այլն: Սակայն, այսօր մենք, առաջվա պես դեռ կարգավորման կես ճանապարհին ենք: Այս առումով բանավեճերը, բանակցությունները որևէ հստակ բանի չեն հանգեցնի, քանի որ հարցը ոչ թե տարածքների, այլ վստահության մեջ է, և եթե վստահություն լինի, տարածքների հարցը կկորցնի իր ակտուալությունը: Խնդիրը կայանում է այն բանում, որ հայերը և ադրբեջանցիները գտնում են, որ իրենց առաջարկվում է ընտրություն լավ, արդար և վատ, անարդար խաղաղ կարգավորման միջև: Մինչդեռ, իրենց այլ ընտրություն է սպասվում՝ վատ և շատ վատ խաղաղության միջև: Իսկ դրա գիտակցումը, ըստ կոնֆլիկտաբանի, դեռ շատ հեռու է: Ահա թե ինչու շրջանները հանձնելու մասին բոլոր այդ խոսակցություններն իրականություն չեն դառնա՝ այդպես էլ մնալով թղթի վրա:

 

Ադրբեջանի ազգային անվտանգության դոկտրինի «ոչ պաշտոնական» մասում սպառնալիքների ցուցակում պատվավոր առաջին տեղը զբաղեցնում է Ռուսաստանը: Հայաստանում ռազմավարական դաշնակցին ավելի ու ավելի քիչ են վստահում: Կարելի՞ է արդյոք նման պայմաններում հեռանկարում Ղարաբաղի շուրջ ռուս խաղաղապահների տեղակայում սպասել՝ որպես մադրիդյան և կազանյան փաստաթղթերի «տարածքային» կետի իրականացման պայմաններում Մոսկվայի շահերի պահպանման երաշխավոր:

 

Հեռանկարում Ղարաբաղի շուրջ ռուս խաղապահներ տեղակայելու հարցը շատ ակտուալ էր 1992-1994 թթ. հակամարտության ակտիվ փուլի ժամանակ, երբ Ռուսաստանը դե-ֆակտո միակ արտաքին խաղացողն էր և ուժեղ ազդեցություն ուներ երկու կողմերի վրա:

Այդ հարցը հատկապես սուր էր դրված 1994 թ. մայիսին Բիշքեկի արձանագրության ստորագրումից հետո: Բայց նույնիսկ այդ ժամանակ Ռուսաստանին չէին հավատում, ըստ որում՝ ոչ միայն ադրբեջանցիները, այլ նաև հայերը: Ավելին, տարօրինակ իրավիճակ էր, երբ հակամարտող երկու կողմերը դիմել էին Ռուսաստանին, բայց միաժամանակ միասնաբար հանդես էին գալիս ճակատագծում ռուս խաղապահների տեղակայման դեմ: Դրանից հետո տարածաշրջանում հայտնվեցին արևմտյան խաղացողներ, ինչը, ըստ Յունուսովի,  էլ ավելի նվազեցրեց իր ուզածին հասնելու Ռուսաստանի շանսերը: Իսկ 2008 թ. օգոստոսից հետո և ռուսական զորքերի խաղացած դերից հետո, երբ խաղաղապահության փոխարեն վերջիններս հակամարտող կողմերից մեկի կողմը բռնեցին, Ղարաբաղում ռուսական զորքերի մոնոպոլ տեղակայման հույսերն այսօր նվազագույնի են հասցված և ուղղակի անիրական են: Բանակցություններում այդ թեման կողմերի կողմից քննարկվել է, բայց իրականում դա ընդամենը խաղի տարր է բանակցային գործընթացում և ոչ ավելի: 

 

Ապրիլյան էսկալացիան , ղարաբաղյան հակամարտության շուրջ վերջին ոչ միանշանակ ազդակները, թվում է, վերջապես, պետք է սթափեցնեին նրանց, ովքեր մեր երկրներում քաղաքական ընտրախավ են կոչվում: Սակայն, հետապրիլյան շրջանում մենք տեսնում ենք միայն սպառազինությունների հերթական մրցավազք: Ձեր կարծիքով, սա Երևանի և Բաքվի իշխանությունների գիտակցված ընտրությունն է, թե՞ վերջիններս պարզապես ընտրություն չունեն:

 

Հաշվի առնելով, որ մի կողմից բանակցությունները վաղուց փակուղի են մտել, և կարգավորման հույս չի նշմարվում, իսկ ճակատագծում իրավիճակը տագնապալի է՝ ղարաբաղյան հակամարտության կողմերն ակնհայտորեն խաղադրույք են արել դրա սրացման վրա: Իսկ նման քաղաքականության շրջանակներում, իհարկե, անհրաժեշտ է զենք ձեռք բերել: Այսինքն՝ ղարաբաղյան հակամարտությունում այսօր իր դերն է թելադրում դրա ներկայիս վիճակի տրամաբանությունը: Իսկ կողմերի համար այսօր առավել ձեռնտու է զենք գնել Ռուսաստանից: Զենք, իհարկե, կարելի Է ձեռք բերել նաև այլ մատակարաներից, ինչն Ադրբեջանն անում է՝ սպառազինություն գնելով Թուրքիայից, Իսրայելից, Ուկրաինայից և այլ երկրներից: Բայց հակամարտության կողմերի ռազմական համակարգը, ինչպես նաև զենքը, այնուամենայնիվ, առավելապես խորհրդային է: Այլ կերպ ասած՝ ձեռքբերվող զինատեսակներն առաջին հերթին ռուսական են,  և Ռուսաստանին այդ ամենը, հասկանալի պատճառներով, խիստ շահեկան է:

 

Առաջին հայացքից հարցս կարող է տարօրինակ թվալ, բայց չեմ կարող այն չտալ: Հայ և ադրբեջանցի ժողովուրդներից բացի, ո՞վ է այսօր իրականում ղարաբաղյան հակամարտության կարգավորման կարիքը զգում /Երևանը, Բաքուն, Մոսկվան, Վաշինգտոնը, Բրյուսելը, Թեհրանը, Անկարան/:

 

Նշված բոլոր կողմերն, իհարկե, հայտարարում են հակամարտությունը խաղաղ ճանապարհով շուտափույթ կարգավորելու իրենց ցանկության մասին, բայց իրականում ամեն բան այնքան էլ պարզ չէ: Իրականում կարգավորումն այսօր անհրաժեշտ է ամերիկացիներին ու եվրոպացիներին: Կարգավորման դեպքում վերջիններիս շանսերը տարածաշրջանում կտրուկ կաճեն, քանի որ հայերն ու ադրբեջանցիներն արդեն այսօր ավելի հաճախ են դեպի Արևմուտքի կողմը նայում:  Եվ առայժմ հենց հակամարտությունն է խանգարում նրանց լիակատար շրջադարձ կատարել դեպի արևմտյան կողմը: Թե ԱՄՆ-ը, թե Եվրամիությունը դա շատ լավ հասկանում են: Թուրքիան և Իրանը նույնպես շահագրգռված են կարգավորմամբ՝ մի շարք պատճառներով: Մինչդեռ Բաքուն և Երևանն այսօր ցանկանում են հակամարտությունը լուծել՝ միայն խոսքով: Իրականում կառավարող ընտրախավերը շատ հեռու են դրանից և պարզապես հակամարտությունն օգտագործում են՝ հանուն սեփական շահերի: Հակամարտության կարգավորմամբ էլ ավելի քիչ շահագրգռված է Ռուսաստանը, քանի որ արդեն այսօր վերջինս տարածաշրջանում մանևրելու շատ քիչ տարածություն ունի. Վրաստանին կորցրել է երկար ժամանակով, մնում են Ադրբեջանը և Հայաստանը: Ի՞նչ ունի դրա համար Ռուսաստանն իր զինանոցում, ուժից բացի: Ինչո՞վ կարող է իր կողմը գրավել: Գումարներո՞վ: Արևմտյան երկրների պատժամիջոցների լույսի ներքո՝  ինքը դրա կարիքն ունի: Արժեքներո՞վ, ինչպես Արևմուտքը: Այդ մասին նույնպես իրական չէ խոսել: Մնում է հակամարտությունը թողնել կախված վիճակում՝ անհրաժեշտության դեպքում այդ գործոնը որպես բռնցկամարտի տանձիկ, մեկ այլ դեպքում որպես իր կողմը գրավելու համար քաղցրաբլիթ օգտագործելու նպատակով: Այդ պատճառով գործնականում Ռուսաստանին այսօր կարգավորումը ձեռնտու չէ:

 

 

 

 

 

 

ԿԱՐԴԱԼ ԲՈԼՈՐ ՄԵԿՆԱԲԱՆՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ

макс
Подписываюсь под каждым словом.Но всё равно остаётся вопрос, а что же делать Механика подобных конфликтов и ситуаций во всех регионах мира одно и та же. Урегулирование под разговоры и переговоры постоянно срывают те кто заинтересован в сохранении конфликта. На постсоветском пространстве основным бенефициарием вялотекущих гнойников является ”встающая с колен” Россия-Азиопия, вновь занявшаяся ”собиранием русских земель”.

ԱՎԵԼԱՑՆԵԼ ՄԵԿՆԱԲԱՆՈՒԹՅՈՒՆ
Ներմուծեք թվանշաններն     

Նորություններ
Արցախն ադրբեջանական օկուպացիայից հետո, կորցնելով միանգամից 40 դիրք, համալրել է անազատ պետությունների շարքը ՝ ըստ Freedom House-իԱրցախն ադրբեջանական օկուպացիայից հետո, կորցնելով միանգամից 40 դիրք, համալրել է անազատ պետությունների շարքը ՝ ըստ Freedom House-ի
«Եվրոպացիները հանուն Արցախի» հարթակը ուրվագծել է Արցախի շահերի պաշտպանության վեկտորը«Եվրոպացիները հանուն Արցախի» հարթակը ուրվագծել է Արցախի շահերի պաշտպանության վեկտորը
Կառավարությունը շուրջ 1.4 մլրդ դրամ է հատկացրել Սերգեյ Փարաջանովի և Շառլ Ազնավուրի 100-ամյակների միջոցառումները պատշաճ կազմակերպելու համարԿառավարությունը շուրջ 1.4 մլրդ դրամ է հատկացրել Սերգեյ Փարաջանովի և Շառլ Ազնավուրի 100-ամյակների միջոցառումները պատշաճ կազմակերպելու համար
Ֆրանսիան պատրաստ է Հայաստանում ֆրանսիական համալսարանի գործունեության զարգացման ու ընդլայնման օրակարգը դիտարկելու «Ակադեմիական քաղաք» ծրագրի շրջանակումՖրանսիան պատրաստ է Հայաստանում ֆրանսիական համալսարանի գործունեության զարգացման ու ընդլայնման օրակարգը դիտարկելու «Ակադեմիական քաղաք» ծրագրի շրջանակում
"Միասին" շարժումը խորհրդարանական ընդդիմադիր խմբակցություններին կոչ է անում անվստահություն հայտնել Նիկոլ Փաշինյանին և նշում դրա 100 պատճառ
Գազայի հատված 19 մլն դրամի մարդասիրական օգնություն ուղարկելու համար Հայաստանի իշխանությունները կծախսեն ավելի քան 75 մլն դրամԳազայի հատված 19 մլն դրամի մարդասիրական օգնություն ուղարկելու համար Հայաստանի իշխանությունները կծախսեն ավելի քան 75 մլն դրամ
Բաքուն Երևանից վախենալու բոլոր հիմքերն ունի, որովհետև հրաշալի է հասկանում է. վաղ թե ուշ Հայաստանը ոտքի է կանգնելու․Վազգեն ՄանուկյանԲաքուն Երևանից վախենալու բոլոր հիմքերն ունի, որովհետև հրաշալի է հասկանում է. վաղ թե ուշ Հայաստանը ոտքի է կանգնելու․Վազգեն Մանուկյան
Օդի ջերմաստիճանը Երևանում կբարձրանա մինչև 22 աստիճանՕդի ջերմաստիճանը Երևանում կբարձրանա մինչև 22 աստիճան
Փաշինյանը չի ընդունում ոչ մի Փաշինյանը չի ընդունում ոչ մի "վտարանդի կառավարություն", որը սպառնալիք է ստեղծում Հայաստանի ազգային անվտանգության համար
Մոսկվա. Հայաստանը ողջ աշխարհի աչքի առաջ վերածում են հավաքական Արեւմուտքի վտանգավոր ծրագրերի իրականացման գործիքիՄոսկվա. Հայաստանը ողջ աշխարհի աչքի առաջ վերածում են հավաքական Արեւմուտքի վտանգավոր ծրագրերի իրականացման գործիքի
Արցախի նախագահը Ֆրանսիային կոչ է արել ճնշում գործադրել Ադրբեջանի նկատմամբ՝ հայ քաղբանտարկյալներին ազատ արձակելու համարԱրցախի նախագահը Ֆրանսիային կոչ է արել ճնշում գործադրել Ադրբեջանի նկատմամբ՝ հայ քաղբանտարկյալներին ազատ արձակելու համար
Արցախից բռնի տեղահանված անձանց բնակարաններով ապահովման ծրագիրը կներկայացվի արդեն ապրիլին․փոխվարչապետԱրցախից բռնի տեղահանված անձանց բնակարաններով ապահովման ծրագիրը կներկայացվի արդեն ապրիլին․փոխվարչապետ
Արցախից բռնի տեղահանվածներին տրամադրվող «40+10 հազար» աջակցության ծրագրի ժամկետը երկարաձգվել է մինչեւ 2024 թվականի վերջըԱրցախից բռնի տեղահանվածներին տրամադրվող «40+10 հազար» աջակցության ծրագրի ժամկետը երկարաձգվել է մինչեւ 2024 թվականի վերջը
ԱԱԾ սահմանապահ զորքերը կազմակերպում է ընդունելություն «Զվարթնոց», «Բագրատաշեն» անցման կետերում ծառայության անցնելու համարԱԱԾ սահմանապահ զորքերը կազմակերպում է ընդունելություն «Զվարթնոց», «Բագրատաշեն» անցման կետերում ծառայության անցնելու համար
ՀԱՊԿ գլխավոր քարտուղարը մեկնաբանել է կազմակերպության ընդլայնման հեռանկարներն ու դրա աշխատանքներին Հայաստանի մասնակցությունըՀԱՊԿ գլխավոր քարտուղարը մեկնաբանել է կազմակերպության ընդլայնման հեռանկարներն ու դրա աշխատանքներին Հայաստանի մասնակցությունը
Պետդեպարտամենտ. Բլինքեն-ֆոն դեր Լայեն-Փաշինյան հանդիպումը նվիրված կլինի Հայաստանի տնտեսական կայունությանն աջակցությանըՊետդեպարտամենտ. Բլինքեն-ֆոն դեր Լայեն-Փաշինյան հանդիպումը նվիրված կլինի Հայաստանի տնտեսական կայունությանն աջակցությանը
ՆԳՆ-ը իրազեկում է. Ապրիլի 5-ից կգործի ճանապարհային երթևեկության կանոնների խախտման համար տուգանքների բոնուսների 30% համակարգըՆԳՆ-ը իրազեկում է. Ապրիլի 5-ից կգործի ճանապարհային երթևեկության կանոնների խախտման համար տուգանքների բոնուսների 30% համակարգը
Արտակ Զաքարյան. Աշխարհն ունի, նույնիսկ, ձախողված պետությունների վերականգնման ու զարգացման փորձԱրտակ Զաքարյան. Աշխարհն ունի, նույնիսկ, ձախողված պետությունների վերականգնման ու զարգացման փորձ
Գնել Սանոսյան. Սահմանազատման եւ սահմանագծման գործընթացի ավարտից հետո չլուծված խնդիրներ չեն լինիԳնել Սանոսյան. Սահմանազատման եւ սահմանագծման գործընթացի ավարտից հետո չլուծված խնդիրներ չեն լինի
Ալեն Սիմոնյանի հայտարարությունները քարտ բլանշ են ագրեսիայի համար․ ընդդիմադիր պատգամավորԱլեն Սիմոնյանի հայտարարությունները քարտ բլանշ են ագրեսիայի համար․ ընդդիմադիր պատգամավոր
Հայաստանը չի միացել ՀԱՊԿ խորհրդարանական պատվիրակությունների ղեկավարների հայտարարությանը, որում դատապարտվում է Հայաստանը չի միացել ՀԱՊԿ խորհրդարանական պատվիրակությունների ղեկավարների հայտարարությանը, որում դատապարտվում է "Կրոկուս Սիթի Հոլ" - ում տեղի ունեցած դաժան ահաբեկչությունը
ԱԺ խոսնակ. Կցանկանայի հանդիպել մի մարդու, ով քարտեզի վրա կարող է ապացուցել Տավուշի 4 գյուղերի պատկանելությունը ՀայաստանինԱԺ խոսնակ. Կցանկանայի հանդիպել մի մարդու, ով քարտեզի վրա կարող է ապացուցել Տավուշի 4 գյուղերի պատկանելությունը Հայաստանին
Վահե Հովհաննիսյան. Հայաստանի այսօրվա իրավիճակը համաշխարհային պատմության մեջ եզակի վիճակ է. պետական ողջ ռեսուրսն աշխատում է պետության քանդման օգտինՎահե Հովհաննիսյան. Հայաստանի այսօրվա իրավիճակը համաշխարհային պատմության մեջ եզակի վիճակ է. պետական ողջ ռեսուրսն աշխատում է պետության քանդման օգտին
ԱԺ նախագահ. Սվետլանա Տիխանովսկայայի հետ իմ հանդիպմանը որևէ քաղաքական ենթատեքստ չի եղելԱԺ նախագահ. Սվետլանա Տիխանովսկայայի հետ իմ հանդիպմանը որևէ քաղաքական ենթատեքստ չի եղել
Փաշինյանը ֆրանսիացի խորհրդարանականների հետ քննարկել է Հարավային Կովկասում առկա գործընթացներըՓաշինյանը ֆրանսիացի խորհրդարանականների հետ քննարկել է Հարավային Կովկասում առկա գործընթացները
Բաքուն նյարդայնացած է Բլինքենի և Ֆոն դեր Լյայենի հետ Փաշինյանի առաջիկա հանդիպման առնչությամբԲաքուն նյարդայնացած է Բլինքենի և Ֆոն դեր Լյայենի հետ Փաշինյանի առաջիկա հանդիպման առնչությամբ
Ֆրանսիայի դեսպանը և ֆրանսիացի պատգամավորների պատվիրակությունը ծանոթացել են Սոթքի ոսկու հանքի շուրջ անվտանգության ապահովման գործընթացներինՖրանսիայի դեսպանը և ֆրանսիացի պատգամավորների պատվիրակությունը ծանոթացել են Սոթքի ոսկու հանքի շուրջ անվտանգության ապահովման գործընթացներին
Հայաստանում ընտանեկան բռնության զոհերն սկսել են ավելի հաճախ դիմել իրավապահներին․ ՔԿՀայաստանում ընտանեկան բռնության զոհերն սկսել են ավելի հաճախ դիմել իրավապահներին․ ՔԿ
Ռասմուսենի զեկույցը. Հայաստանին ԵՄ թեկնածուի կարգավիճակ առաջարկելն անդառնալի կդարձնի նրա շրջադարձը դեպի ԱրևմուտքՌասմուսենի զեկույցը. Հայաստանին ԵՄ թեկնածուի կարգավիճակ առաջարկելն անդառնալի կդարձնի նրա շրջադարձը դեպի Արևմուտք
ԱրարատԲանկը 27-րդ անգամ թողարկում է դոլարային պարտատոմսերԱրարատԲանկը 27-րդ անգամ թողարկում է դոլարային պարտատոմսեր
Հակոբ Արշակյան. Հայաստանը վերահաստատում է իր հանձնառությունը խաղաղ բանակցությունների միջոցով տարածաշրջանում կայուն եւ համապարփակ խաղաղության ու կայունության հաստատմանըՀակոբ Արշակյան. Հայաստանը վերահաստատում է իր հանձնառությունը խաղաղ բանակցությունների միջոցով տարածաշրջանում կայուն եւ համապարփակ խաղաղության ու կայունության հաստատմանը
Կրկին փորձիր. Առողջապահության նախարարի նախկին տեղակալը նշանակվել է առողջապահության փոխնախարարԿրկին փորձիր. Առողջապահության նախարարի նախկին տեղակալը նշանակվել է առողջապահության փոխնախարար
Տավուշի գյուղերը հանձնելու դեպքում կխախտվի տեղի բնակիչների էկոհամակարգը. փորձագետՏավուշի գյուղերը հանձնելու դեպքում կխախտվի տեղի բնակիչների էկոհամակարգը. փորձագետ
Ֆրանսիացի ջութակահար Ֆրանսուա Պինո-Բենուան ելույթ կունենա երևանյան հանդիսատեսի առջև՝ Հայաստանի պետական կամերային նվագախմբի նվագակցությամբՖրանսիացի ջութակահար Ֆրանսուա Պինո-Բենուան ելույթ կունենա երևանյան հանդիսատեսի առջև՝ Հայաստանի պետական կամերային նվագախմբի նվագակցությամբ
Լյուտնյայի հանրահայտ վարպետ Հոփկինսոն Սմիթը ելույթ կունենա ՀայաստանումԼյուտնյայի հանրահայտ վարպետ Հոփկինսոն Սմիթը ելույթ կունենա Հայաստանում
Ադրբեջանը գերության մեջ գտնվող Արցախի ռազմաքաղաքական ղեկավարներին օգտագործում է սեփական քարոզչական նպատակներն իրագործելու համար․հայտարարությունԱդրբեջանը գերության մեջ գտնվող Արցախի ռազմաքաղաքական ղեկավարներին օգտագործում է սեփական քարոզչական նպատակներն իրագործելու համար․հայտարարություն
ԱՄՆ Պետդեպարտամենտում հրաժարվել են ներկայացնել ապրիլի 5-ին Բրյուսելում Փաշինյան-ֆոն դեր Լյայեն-Բլինքեն հանդիպման օրակարգի մանրամասներըԱՄՆ Պետդեպարտամենտում հրաժարվել են ներկայացնել ապրիլի 5-ին Բրյուսելում Փաշինյան-ֆոն դեր Լյայեն-Բլինքեն հանդիպման օրակարգի մանրամասները
Լեռնային Ղարաբաղի ժողովուրդը շարունակում է անսասան մնալ հայրենիք վերադառնալու եւ սեփական ժողովրդավարական ինքնակառավարումն իրականացնելու ձգտումներում. Հայաստանի ԱԺ պատգամավորԼեռնային Ղարաբաղի ժողովուրդը շարունակում է անսասան մնալ հայրենիք վերադառնալու եւ սեփական ժողովրդավարական ինքնակառավարումն իրականացնելու ձգտումներում. Հայաստանի ԱԺ պատգամավոր
ԱԺ փոխնախագահ. Հայաստանը շարունակում է հավատարիմ մնալ Հարավային Կովկասի տարածաշրջանում խաղաղությանն ու կայունությանըԱԺ փոխնախագահ. Հայաստանը շարունակում է հավատարիմ մնալ Հարավային Կովկասի տարածաշրջանում խաղաղությանն ու կայունությանը
Ֆրանսիայի դեսպան. Արցախցիների՝ հայրենիք վերադառնալու իրավունքը խախտվել էՖրանսիայի դեսպան. Արցախցիների՝ հայրենիք վերադառնալու իրավունքը խախտվել է
ԵՊՀ-ում բացվել է վրացագիտության կենտրոնԵՊՀ-ում բացվել է վրացագիտության կենտրոն
Պետդեպարտամենտում պատմել են Հայաստանի հետ հարաբերություններում ԱՄՆ քաղաքականության սկզբունքների մասինՊետդեպարտամենտում պատմել են Հայաստանի հետ հարաբերություններում ԱՄՆ քաղաքականության սկզբունքների մասին
Ապատեղեկատվությունը նպատակ է հետապնդում քաղաքական ասպարեզից հեռացնելու Ազգային-ժողովրդավարական Բևեռին. ԱԺԲ-ը պարզաբանել է ՔԿ-ի հայտարարությունըԱպատեղեկատվությունը նպատակ է հետապնդում քաղաքական ասպարեզից հեռացնելու Ազգային-ժողովրդավարական Բևեռին. ԱԺԲ-ը պարզաբանել է ՔԿ-ի հայտարարությունը
Հայ դիվանագետը՝ ԵՄ հատուկ ներկայացուցչին. Ալիևի ռեժիմն անպատժելիության ֆոնին պատրաստվում է Հայաստանի դեմ նոր ագրեսիայիՀայ դիվանագետը՝ ԵՄ հատուկ ներկայացուցչին. Ալիևի ռեժիմն անպատժելիության ֆոնին պատրաստվում է Հայաստանի դեմ նոր ագրեսիայի
«Միջազգային և համեմատական իրավունքի հայկական կենտրոնը» ՄԱԿ հարկադիր և ակամա անհետացածների հարցերով աշխատանքային խմբին է ներկայացրել ութ հայ զինվորականների գործեր«Միջազգային և համեմատական իրավունքի հայկական կենտրոնը» ՄԱԿ հարկադիր և ակամա անհետացածների հարցերով աշխատանքային խմբին է ներկայացրել ութ հայ զինվորականների գործեր
Հայաստանի ԱԳՆ-ից հետո՝ Արցախի մասին հիշատակումներն անհետացել են ՀՀ նախագահի կայքիցՀայաստանի ԱԳՆ-ից հետո՝ Արցախի մասին հիշատակումներն անհետացել են ՀՀ նախագահի կայքից
Սաթի Սպիվակովան և Մոսկվայի «Ազգերի թատրոնը» շուտով ԵրևանումՍաթի Սպիվակովան և Մոսկվայի «Ազգերի թատրոնը» շուտով Երևանում
ՀԱՊԿ գլխավոր քարտուղար. Ահաբեկչությունն ընկալվում է որպես ընդհանուր սպառնալիք մեր կազմակերպության անդամների համար.ՀԱՊԿ գլխավոր քարտուղար. Ահաբեկչությունն ընկալվում է որպես ընդհանուր սպառնալիք մեր կազմակերպության անդամների համար.
Քննչական կոմիտեն մանրամասներ է ներկայացրել ոստիկանության Նոր Նորքի բաժին ներխուժման դեպքի վերաբերյալՔննչական կոմիտեն մանրամասներ է ներկայացրել ոստիկանության Նոր Նորքի բաժին ներխուժման դեպքի վերաբերյալ
Արդարադատության նախարար. Հայաստանի նոր սահմանադրության հարցի շուրջ որևէ քննարկում չի անցկացվելԱրդարադատության նախարար. Հայաստանի նոր սահմանադրության հարցի շուրջ որևէ քննարկում չի անցկացվել
Վարչապետ. ՀԱՊԿ-ը չի կատարել անվտանգային ոլորտի իր պարտավորությունները Հայաստանի Հանրապետության նկատմամբՎարչապետ. ՀԱՊԿ-ը չի կատարել անվտանգային ոլորտի իր պարտավորությունները Հայաստանի Հանրապետության նկատմամբ
Դունյա Միյատովիչ. Ադրբեջանը պետք է վերջ դնի լրագրողների և քաղաքացիական հասարակության ակտիվիստների ահաբեկմանն ու հետապնդմանըԴունյա Միյատովիչ. Ադրբեջանը պետք է վերջ դնի լրագրողների և քաղաքացիական հասարակության ակտիվիստների ահաբեկմանն ու հետապնդմանը
Իրանագետ. Ադրբեջանում ոչ ոքի մտքով անգամ չի անցնում Հայաստանին հանձնել պատմական Գավազան լեռը, որի վրա Վահրամ Բ իշխանի նույնանուն պատմական ամրոցի ավերակներն ենԻրանագետ. Ադրբեջանում ոչ ոքի մտքով անգամ չի անցնում Հայաստանին հանձնել պատմական Գավազան լեռը, որի վրա Վահրամ Բ իշխանի նույնանուն պատմական ամրոցի ավերակներն են
Արդարադատության նախարար. Բարեփոխումների շնորհիվ Հայաստանի դատական համակարգը 70 տոկոսով բեռնաթափվել էԱրդարադատության նախարար. Բարեփոխումների շնորհիվ Հայաստանի դատական համակարգը 70 տոկոսով բեռնաթափվել է
Գլխավոր դատախազի տեղակալներն ընդունել են ԱՄՆ Միջազգային իրավական հետազոտությունների պաշտպանական ինստիտուտի ներկայացուցիչներինԳլխավոր դատախազի տեղակալներն ընդունել են ԱՄՆ Միջազգային իրավական հետազոտությունների պաշտպանական ինստիտուտի ներկայացուցիչներին
Կրեմլ. Այժմ Ռուսաստանը բավական բարդ շրջան է ապրում բարեկամ, եղբայրական Հայաստանի հետ հարաբերություններումԿրեմլ. Այժմ Ռուսաստանը բավական բարդ շրջան է ապրում բարեկամ, եղբայրական Հայաստանի հետ հարաբերություններում
Թաթոյան. Ադրբեջանը ստեղծում է Հայաստանի նկատմամբ ռազմական ագրեսիայի ու հայերին ապօրինի ազատազրկելու արհեստական հիմքերԹաթոյան. Ադրբեջանը ստեղծում է Հայաստանի նկատմամբ ռազմական ագրեսիայի ու հայերին ապօրինի ազատազրկելու արհեստական հիմքեր
Միրզոյանն Արգենտինայում մասնակցել է Միրզոյանն Արգենտինայում մասնակցել է "Հայկական Բուենոս Այրես" գրքի շնորհանդեսին
Մարտի 26-ին արևմուտքից ցուրտ ճակատի ներթափանցմամբ պայմանավորված՝ հանրապետության ողջ տարածքում կրկին սպասվում են տեղումներՄարտի 26-ին արևմուտքից ցուրտ ճակատի ներթափանցմամբ պայմանավորված՝ հանրապետության ողջ տարածքում կրկին սպասվում են տեղումներ
Տոյվո Կլաար. Ադրբեջանական ԶԼՄ-ներում Հայաստանի հասցեին սպառնալիքներն անընդունելի ենՏոյվո Կլաար. Ադրբեջանական ԶԼՄ-ներում Հայաստանի հասցեին սպառնալիքներն անընդունելի են
Կարդալ ավելին



Մեկնաբանվողներ
Այսօր Հայաստանում ուժերի գերլարում է պետք՝ բոլոր ունակ մարդկանց համատեղ աշխատանք. վերլուծաբանԱյսօր Հայաստանում ուժերի գերլարում է պետք՝ բոլոր ունակ մարդկանց համատեղ աշխատանք. վերլուծաբան
Պետությունը շահագրգիռ է Հայաստանում բնակվող բոլոր ազգային համայնքների զարգացման հարցերում. ՓաշինյանՊետությունը շահագրգիռ է Հայաստանում բնակվող բոլոր ազգային համայնքների զարգացման հարցերում. Փաշինյան
ՌԴ ԱԳՆ. Մոսկվան Երեւանի հետ հարաբերություններում ՌԴ ԱԳՆ. Մոսկվան Երեւանի հետ հարաբերություններում "ամրության ստուգում" է անցել
Փաշինյան. արտաքին ուժերը նույնպես դրդել են Ղարաբաղում էթնիկ զտում կազմակերպող հիմնական ուժինՓաշինյան. արտաքին ուժերը նույնպես դրդել են Ղարաբաղում էթնիկ զտում կազմակերպող հիմնական ուժին
Նախկին քաղաքապետ. Մեր քաղաքական ուժը գնալու է ինստիտուցիոնալ լուծումների ճանապարհովՆախկին քաղաքապետ. Մեր քաղաքական ուժը գնալու է ինստիտուցիոնալ լուծումների ճանապարհով
Դաշնակիցներ, ուղեկիցներ և դաշինքների պատրանքներ. Մարկեդովնովը՝ Հայաստանի արտաքին քաղաքականության մասին՝ նոր իրողություններումԴաշնակիցներ, ուղեկիցներ և դաշինքների պատրանքներ. Մարկեդովնովը՝ Հայաստանի արտաքին քաղաքականության մասին՝ նոր իրողություններում
Քաղաքական գործիչ. ՌԴ-ի և ՀԱՊԿ-ի հետ դաշինքի խզումը և Երևանի կողմնորոշումը դեպի Արևմուտք կարող է կործանարար լինել Հայաստանի համարՔաղաքական գործիչ. ՌԴ-ի և ՀԱՊԿ-ի հետ դաշինքի խզումը և Երևանի կողմնորոշումը դեպի Արևմուտք կարող է կործանարար լինել Հայաստանի համար
Քաղաքական գործիչ. հայ ժողովուրդը պետք է ընտրություն կատարի պատերազմի և ՀՀ վարչապետի հրաժարականի միջևՔաղաքական գործիչ. հայ ժողովուրդը պետք է ընտրություն կատարի պատերազմի և ՀՀ վարչապետի հրաժարականի միջև
Անդրանիկ Թևանյան. Մայրաքաղաքի իշխանությունների կողմից տրանսպորտի թանկացումը հետապնդում է բացառապես գերշահույթ ստանալու նպատակԱնդրանիկ Թևանյան. Մայրաքաղաքի իշխանությունների կողմից տրանսպորտի թանկացումը հետապնդում է բացառապես գերշահույթ ստանալու նպատակ
ԵՄ-ը լրացուցիչ 5,5 մլն եվրո կտրամադրի Արցախից փախստականներին մարդասիրական օգնություն ցուցաբերելու համարԵՄ-ը լրացուցիչ 5,5 մլն եվրո կտրամադրի Արցախից փախստականներին մարդասիրական օգնություն ցուցաբերելու համար
Իտալիայի Կաստելանցա քաղաքում բացվել է իտալացի լուսանկարիչ Ռոբերտո Տրավանի «Լեռնային Ղարաբաղ, դավաճանված խաղաղությունը» լուսանկարների ցուցահանդեսըԻտալիայի Կաստելանցա քաղաքում բացվել է իտալացի լուսանկարիչ Ռոբերտո Տրավանի «Լեռնային Ղարաբաղ, դավաճանված խաղաղությունը» լուսանկարների ցուցահանդեսը
Հայաստանը հունվարի 26-ին ադրբեջանական կողմին է փոխանցել ականապատ դաշտերի նոր տեղեկամատյաններ. ԱԳՆ Հայաստանը հունվարի 26-ին ադրբեջանական կողմին է փոխանցել ականապատ դաշտերի նոր տեղեկամատյաններ. ԱԳՆ 
Իշխանական կուսակցության պատգամավոր. Եթե ինչ-որ մեկը ճանաչում է Հայոց ցեղասպանությունը, դա անում է բացառապես սեփական քաղաքական նկատառումներից ելնելովԻշխանական կուսակցության պատգամավոր. Եթե ինչ-որ մեկը ճանաչում է Հայոց ցեղասպանությունը, դա անում է բացառապես սեփական քաղաքական նկատառումներից ելնելով
Վրաստանի ԱԳ նախարարը Հայաստանին և Ադրբեջանին կրկին առաջարկել է բանակցությունների Թբիլիսյան հարթակՎրաստանի ԱԳ նախարարը Հայաստանին և Ադրբեջանին կրկին առաջարկել է բանակցությունների Թբիլիսյան հարթակ
Հայաստանը բժշկական մարդասիրական օգնություն է ուղարկել ՈւկրաինաՀայաստանը բժշկական մարդասիրական օգնություն է ուղարկել Ուկրաինա